Τα τελευταία χρόνια ολοένα & περισσότερα άτομα νηστεύουν κατά αυτή την περίοδο παρακινούμενοι από θρησκευτικές, οικολογικές ανησυχίες. Η νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής ουσιαστικά προϋποθέτει την πλήρη αποχή από οποιοδήποτε τρόφιμο ζωικής προέλευσης –κρέας, ψάρι, γαλακτοκομικά, αυγά- & χαρακτηρίζεται από την αυξημένη κατανάλωση θαλασσινών & φυτικών τροφίμων, όπως τα δημητριακά, τα όσπρια, τα φρούτα & τα λαχανικά, συνιστώντας έτσι ένα πρότυπο διατροφής που προσομοιάζει πολύ με την παραδοσιακή Μεσογειακή διατροφή των προγόνων μας.
Επιπλέον, η συγκεκριμένη νηστεία, είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα & αντιοξειδωτικά λόγω της αυξημένης κατανάλωσης φρούτων & λαχανικών. Ωστόσο, λόγω της αποχής από το κρέας & τα γαλακτοκομικά, πολλές φορές είναι πιθανό σε κάποια άτομα να αναπτυχθούν ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά όπως ο σίδηρος, το ασβέστιο και η βιταμίνη Β12. Έτσι, καλό θα ήταν άτομα με σιδηροπενική αναιμία ή οστεοπόρωση να μην την ακολουθούν αυστηρά για 40 ημέρες.
Αντίθετα με το τι πιστεύουν οι περισσότεροι, η περίοδος της Σαρακοστής μπορεί για αρκετά άτομα να συνδέεται με αύξηση του σωματικού τους βάρους. Αυτό συμβαίνει γιατί πολλοί καταφεύγουν στην αυξημένη κατανάλωση ελαιόλαδου, ψωμιού & ζυμαρικών – τροφίμων ιδιαίτερα θρεπτικών, αλλά συνάμα πλούσιων σε θερμίδες – στην προσπάθειά τους να χορτάσουν περισσότερο.
Χαλβάς:
Παρασκευάζεται από το ταχίνι, το οποίο προέρχεται από το σπόρο του σουσαμιού. Αποτελεί πηγή των “καλών” μονοακόρεστων & πολυακόρεστων λιπαρών οξέων & είναι πλούσιος στις βιταμίνες Β και Ε που έχουν συσχετισθεί με την καλύτερη καρδιαγγειακή & εγκεφαλική λειτουργία. Δυστυχώς όμως αποτελεί μία τροφή πλούσια σε θερμίδες, αφού μία λεπτή φέτα χαλβά ίση με δύο σπιρτόκουτα (60 gr) περιέχει γύρω στις 300 θερμίδες.
Θαλασσινά:
Τα θαλασσινά μπορούν μερικώς να υποκαταστήσουν το κρέας προσφέροντάς μας πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας. Γενικά περιέχουν σε μεγάλες ποσότητες μέταλλα – ιχνοστοιχεία, όπως φώσφορο, ιώδιο, μαγνήσιο, σίδηρο, χαλκό & ψευδάργυρο. Επιπλέον, είναι φτωχά σε κορεσμένα (ζωικά λιπαρά) & ιδιαίτερα πλούσια σε ω-3 λιπαρά, που συμβάλλουν στην καλύτερη υγεία της καρδιάς. Προτιμήστε τα ψητά ή μαγειρευτά και όχι τηγανιτά, καθώς σε αυτή τη μορφή έχουν απορροφήσει περιττές ποσότητες λίπους.
Όσπρια:
Αποτελούν πλούσια πηγή σύνθετων υδατανθράκων, φυτικών ινών, βιταμινών & ιχνοστοιχείων καθώς & εξαιρετική πηγή πρωτεϊνών. Χαρακτηριστικά να αναφέρουμε πως οι πρωτεΐνες των οσπρίων μαζί με τις πρωτεΐνες των δημητριακών (φακόρυζο, ρεβυθόρυζο), καλύπτουν τις ανάγκες του ανθρώπου σε απαραίτητα αμινοξέα, δικαιολογώντας έτσι & την παλαιότερη ονομασία τους ως “κρέας του φτωχού”.
Ταραμάς:
Εξίσου δημοφιλής είναι και η ταραμοσαλάτα, ένα τρόφιμο που παρασκευάζεται από τον ταραμά. Είναι πλούσιος σε φώσφορο, κάλιο, αλλά & νάτριο, οπότε θα πρέπει να καταναλώνεται με προσοχή από άτομα με πρόβλημα υπέρτασης. Επίσης, είναι πλούσιος & σε ενέργεια, αφού τα 100 gr ταραμά προσδίδουν γύρω στις 400 θερμίδες.
Ελιές & τουρσί:
Οι ελιές είναι πλούσιες σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα που δρουν ευεργετικά στο καρδιαγγειακό σύστημα & αυξάνουν την καλή χοληστερόλη. Επίσης, περιέχουν σε υψηλές ποσότητες τις βιταμίνες Α & Ε, γνωστές ως αντιοξειδωτικά. Μην ξεχνάτε, ωστόσο, πως περιέχουν & αρκετές θερμίδες, αφού οι 3 μεγάλες ή 5 μικρές ελιές δίνουν 45 θερμίδες. Το τουρσί, ως προϊόν ζύμωσης εφοδιάζει τον οργανισμό μας με “καλά” μικρόβια, σημαντικά για την υγεία του γαστρεντερικού μας συστήματος. Παράλληλα, όμως, περιέχουν & αρκετό νάτριο, γεγονός που ίσως καθιστά την κατανάλωσή τους από άτομα με προβλήματα υπέρτασης απαγορευτική.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΔΕΔΕ
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
MSc στην Κλινική Διατροφή
Απόφοιτος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
Μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων – Διατροφολόγων
Μέλος της Ένωσης Διαιτολόγων – Διατροφολόγων Ελλάδος
Μέλος της Ομάδας Εργασίας – Ομάδας Ειδικών στη Διαχείριση Βάρους
Κύπρου 1, 22100 Τρίπολη
Τηλ. 2710 232841, Κιν. 6948 583421
Email: vasodede@gmail.com
