Αλήθειες και Ψέματα για την Ιατρική Διαφήμιση

Μπορώ να συμμετέχω σε επιχειρήσεις, οι οποίες προωθούν κάρτες υγείας;

Το τελευταίο διάστημα η αγορά έχει κατακλυσθεί από την υπερπροσφορά καρτών «υγείας», οι οποίες έναντι συνδρομής από μέρους του πελάτη – ασθενή του παρέχουν πρόσβαση σε «δίκτυα» φορέων ΠΦΥ (ιατρών και ιατρικών εταιρειών) οι οποίες παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε μειωμένες τιμές ή/και με προσφορές, καθώς και δωρεάν παροχές.

Τις κάρτες αυτές προωθούν εταιρείες οι οποίες δεν έχουν σχέση με το χώρο της υγείας, παρουσιαζόμενες ότι παρέχουν υπηρεσίες προς τους πολίτες μέσω της ανάπτυξης και διαχείρισης προγραμμάτων υγείας, ή με πολλές άλλες μορφές, και ουσιαστικά συγκαλύπτουν την εκ μέρους των εταιρειών αυτών μεσολάβηση για την εξεύρεση / υπόδειξη πελατείας προς τους συνεργαζόμενους με αυτούς φορείς ΠΦΥ (ιατρών και ιατρικών εταιρειών), οι οποίες όμως πρακτικές συνιστούν απαγορευμένη περιγραφή του νόμου που θεωρεί ασυμβίβαστη με το ιατρικό επάγγελμα τη χρησιμοποίηση μεσαζόντων από την πλευρά του ιατρού για την προσέλκυση πελατείας.

Τέτοιες πρακτικές, όπως προβάλλονται από τα ΜΜΕ, δύναται να συνιστούν και απαγορευμένη έμμεση διαφήμιση των ανωτέρω φορέων παροχής ΠΦΥ, ιδίως δε όταν η προβολή των σχετικών καρτών και των φορέων παροχής ΠΦΥ συνοδεύεται με εξόφθαλμες προσφορές «κράχτες» σε ιατρικές πράξεις, με την υπόσχεση δωρεάν υπηρεσιών, κ.λ.π.

Σε πολλές περιπτώσεις, οι εταιρείες αυτές υποχρεώνουν τους ιατρούς με τους οποίους συμβάλλονται και να κατευθύνουν τους ασθενείς σε συγκεκριμένους ιατρούς / ιατρικές εταιρείες που «ανήκουν» στο ίδιο «δίκτυο», το οποίο συνιστά αθέμιτη πρακτική, απαγορευμένη από τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας.

Τι ισχύει σχετικά με την παρουσία ενός ιατρού στο διαδίκτυο;

Σύμφωνα με τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας (αρ. 18) ο ιατρός μπορεί να έχει παρουσία στο διαδίκτυο και επιτρέπεται να έχει προσωπικό προφίλ και σελίδα, με τις εξής προϋποθέσεις και περιορισμούς :

1. Η ιστοσελίδα στο διαδίκτυο αναφέρει το όνομα, το επώνυμο, τον αριθμό μητρώου του οικείου Ιατρικού Συλλόγου, τους μόνιμους τίτλους που έχουν αναγνωρισθεί στην Ελλάδα, την ειδικότητα και τις ημέρες και ώρες των επισκέψεων.

2. Το όνομα, η επωνυμία ή ο τίτλος που επιλέγει ο ιατρός για την ιστοσελίδα του ή την ηλεκτρονική του διεύθυνση πρέπει να συνάδουν με την επαγγελματική του ευπρέπεια και αξιοπρέπεια και να ανταποκρίνονται στις πραγματικά παρεχόμενες υπηρεσίες.

3. Η ιστοσελίδα πρέπει να αναφέρει το χρόνο της τελευταίας της ενημέρωσης. Πρέπει, επίσης, να αναφέρει οποιαδήποτε πιθανή σύγκρουση συμφερόντων.

4. Η ιστοσελίδα μπορεί να περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τις συμβάσεις ή τη – με οποιονδήποτε τρόπο – συνεργασία του ιατρού με το Δημόσιο, τα ταμεία ασθενείας και τους ασφαλιστικούς φορείς.

5. Οι πληροφορίες που παρέχονται στην ιστοσελίδα πρέπει να είναι ακριβείς, αντικειμενικές, κατανοητές και σύμφωνες με τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας (να μη γίνεται προβολή με ενέργειες ή/και μέσα που αποτελούν αθέμιτο ανταγωνισμό, όπως χρήση επιστημονικών, κ.λ.π. τίτλων που δεν έχουν αποκτηθεί νόμιμα ή δεν έχουν αναγνωρισθεί στην Ελλάδα, επαγγελία θεραπείας με μεθόδους, φάρμακα και μέσα που δεν έχουν αναγνωρισθεί και καθιερωθεί επιστημονικά ή νομότυπα, χρήση οργάνων, μηχανημάτων ή πειραμάτων, όταν εφαρμόζονται με σκοπό την προσέλκυση πελατείας ή τη διαφήμιση, με τη δημοσίευση − εν γνώσει του ιατρού − αγγελιών, επιστολών με μορφή ευχαριστηρίων κ.λ.π. ). Σε καμία δηλαδή περίπτωση δεν πρέπει να οδηγούν σε παραπλάνηση του κοινού ή σε έμμεση συγκριτική εκτίμηση προσόντων ή πτυχίων ή υπαινιγμό έστω, οποιασδήποτε υπεροχής του ιατρού έναντι των συναδέλφων του.

Τελευταία είναι συχνό το φαινόμενο Τράπεζες να διαφημίζουν εμφανώς Παρόχους Υγείας και Τιμοκαταλόγους Ιατρικών πράξεων. Είναι νόμιμη η συμμετοχή μου σε ένα τέτοιο φυλλάδιο;

Από την κείμενη νομοθεσία (Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας) απαγορεύεται οποιαδήποτε προσωπική διαφήμιση ή συστηματική δημόσια παρουσία ή αναφορά του ονόματος του ιατρού, άμεσα ή έμμεσα, η οποία είτε προέρχεται από αυτόν είτε διενεργείται με δική του υποκίνηση, καθώς επίσης και η ανάρτηση σε δημόσιο χώρο διαφημιστικών πινακίδων ή επιγραφών, η διανομή φυλλαδίων, αγγελιών, δημοσιευμάτων ή οποιασδήποτε φύσης διαφημιστικών εντύπων ή άλλων ανακοινώσεων στον έντυπο ή ηλεκτρονικό τύπο. Επίσης, απαγορευμένη είναι και οποιαδήποτε χρησιμοποίηση των ανωτέρω ή παρεμφερών στοιχείων από τρίτους, οι οποίοι έχουν σχέσεις συνεργασίας ή εξάρτησης από τον ιατρό, με έμμεσο ή άμεσο σκοπό τη διαφήμισή του, εφόσον αποδεικνύεται ότι ο ιατρός γνώριζε τις ενέργειες των προσώπων αυτών.

Επομένως, η απάντηση είναι σαφής, και αρνητική. Πόσο μάλλον που επί το πλείστον στις περιπτώσεις αυτές, για να υπάρχει μαζική προσέλκυση εν δυνάμει πελατών – ασθενών, υπάρχει και ανάρτηση/ προβολή τιμοκαταλόγου ιατρικών υπηρεσιών (που συνήθως εμπεριέχουν ως «κράχτες» και δώρα, πακέτα προσφορών ή εκπτώσεις), το οποίο και αυτό απαγορεύεται και τιμωρείται αυτοτελώς από την κείμενη νομοθεσία.

Πόσο νόμιμα είναι τα διάφορα portals υγείας, online οδηγοί υγείας και κλεισίματος online ραντεβού;

Υπάρχει μια έντονη τάση στην αγορά, δημιουργίας από εταιρείες, online καταλόγων ιατρών και ιατρικών εταιριών, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις παρέχονται και υπηρεσίες online ραντεβού.

Συνήθως σε αυτούς τους καταλόγους γίνεται αναφορά στα στοιχεία του ιατρού περιοριστικά όπως επιβάλλει η κείμενη νομοθεσία, χωρίς όμως να αποκλείονται και περιπτώσεις που υπερβαίνουν τα όρια του νόμου ως προς το νόμιμο και θεμιτό της προβολής – παρουσίας του ιατρού.

Πρόβλημα δημιουργείται στις περιπτώσεις που οι διαχειριστές των σχετικών καταλόγων, για να έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των αντίστοιχων ιατρικών καταλόγων προβαίνουν σε διαφημιστικές καμπάνιες που έχουν ως αντικείμενο είτε μια πάθηση (π.χ παχυσαρκία) είτε μια προτροπή σε ιατρική πράξη συνήθως προληπτικής ιατρικής (π.χ πηγαίνετε να κάνετε ένα pap test), με τις οποίες άλλοτε προωθούνται συγκεκριμένοι ιατροί αλλά και διαφημίζονται ευρέως ιατρικές πράξεις αναφέροντας και τιμοκατάλογο των προβαλλόμενων / προτεινόμενων υπηρεσιών (πχ. Σφράγισμα με 20 ευρώ), που παραπέμπουν σε συγκεκριμένους ιατρούς.

Οι πρακτικές αυτές, εφόσον λαμβάνουν χώρα, είναι μη νόμιμες σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία καθώς συνιστούν απαγορευόμενη διαφήμιση και αθέμιτη ενέργεια απέναντι σε συναδέλφους ιατρούς.

Πιστεύουμε πως έχει πλέον έρθει η ώρα να ανοίξει ένας ουσιαστικός επιστημονικός διάλογος για την προσαρμογή του θεσμικού πλαισίου στις νέες προκλήσεις της εποχής και των νέων τεχνολογιών, ώστε να εξαλειφθούν φαινόμενα όπως τα αναφερόμενα ανωτέρω που αποτελούν παράνομη περιγραφή του νόμου.

Αρχική