Άμεσος κίνδυνος για την υγεία των πολιτών από την αυξημένη ρύπανση που παρατηρείται φέτος εξαιτίας της αυξημένης χρήσης των τζακιών, με τις συγκεντρώσεις στην ατμόσφαιρα να εμφανίζονται έως και τέσσερις φορές πάνω από τα ημερήσια θεσμοθετημένα όρια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας του χημικού μηχανικού και τέως υπευθύνου στο υπουργείο Περιβάλλοντος για την ατμοσφαιρική ρύπανση Δημήτρη Χατζηδάκη, σε δείγμα 220 κατοίκων στην περιοχή του Λεκανοπεδίου (σχετικά με το πόσο αισθητή έγινε η αιθαλομίχλη κατά την περίοδο Δεκεμβρίου 2012 – Ιανουαρίου 2013), το 50% των κατοίκων του Λεκανοπεδίου ένοιωσε δυσφορία, τον φετινό χειμώνα, εξαιτίας της αιθαλομίχλης, ενώ το 16% παρουσίασε προβλήματα του αναπνευστικού, είχε πονοκεφάλους και ερεθισμούς στα μάτια.
Για το 90% των κατοίκων, η όχληση που αισθάνθηκε τον φετινό χειμώνα ήταν πρωτόγνωρη, ενώ μόλις το 10% είχε παρουσιάσει δυσφορία και άλλα συμπτώματα τους προηγούμενους χειμώνες.
Τα ποσοστά για τη δυσφορία κυμάνθηκαν σε χαμηλά επίπεδα στην ανατολική και νότια περιοχή του Λεκανοπεδίου και σε υψηλά επίπεδα στην υπόλοιπη Αττική.
Την ίδια στιγμή, το 80% των πολιτών δήλωσε, σύμφωνα με την Ημερησία, ότι αντιλήφθηκε οσμή καμένου ξύλου, κατά την περίοδο μελέτης, ενώ το 40% αντιλήφθηκε οσμή καμένου υλικού αλλά όχι ξύλου, γεγονός που, καταδεικνύει τη χρήση ως βιοκαύσιμα σκουπιδιών, επεξεργασμένων ξύλων, επίπλων, μελαμίνες και άλλων επικίνδυνων για καύση υλικών.
Τα στοιχεία του φετινού βομβαρδισμού στην πλειψηφία των μεγάλων αστικών κέντρων, από τα επικίνδυνα αιωρούμενα σωματίδια που προκύπτουν απο μελέτη που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ-Θαλής και τη συμμετοχή ερευνητικών ομάδων (Αστεροσκοπείο Αθηνών, το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», τα Πανεπιστήμια Κρήτης, Αιγαίου, Πατρών, Ιωαννίνων και το αμερικανικό Georgia Tech, με συμμετοχή πάνω από 20 διδακτορικών) είναι αποκαλυπτικά για την κατάσταση των πόλεων σε Αθήνα, Πάτρα, Γιάννενα και Ηράκλειο, στο διάστημα 10 Ιανουαρίου έως 10 Φεβρουαρίου.
Στο Θησείο, οι μέγιστες ωριαίες συγκεντρώσεις ήταν περίπου 300 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο και στο κέντρο της Πάτρας πάνω από 200 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο.
Η κατάσταση θα μπορούσε να είναι ακόμη χειρότερη, αλλά, κατά ευτυχή συγκυρία, οι υψηλές θερμοκρασίες, ο δυνατός άνεμος και η βροχή που επικράτησαν το τελευταίο διάστημα (ο φετινός Ιανουάριος ήταν κατά περίπου 3,5 βαθμούς Κελσίου θερμότερος από τον περυσινό) περιόρισαν πολύ τη συχνότητα των επεισοδίων ρύπανσης.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ενδεχομένως σε άλλες περιοχές του λεκανοπεδίου το πρόβλημα να ήταν πιο οξύ. Πάντως, όπως υποστηρίζουν, οι μετρήσεις στο Θησείο αποτελούν μια απεικόνιση της μέσης κατάστασης στο αστικό περιβάλλον της πόλης.
Τα κύρια δεδομένα που κατέληξε το πείραμα, με θέμα “Προσδιορισμός των πηγών και των φυσικοχημικών ιδιοτήτων των λεπτόκοκκων και υπερλεπτόκοκκων αιωρούμενων σωματιδίων του ατμοσφαιρικού αερολύματος που επηρεάζουν το κλίμα της Ελλάδας” ήταν:
* Οι συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων τις κρύες νύχτες με άπνοια έφτασαν σε πολύ υψηλά επίπεδα.
* Στο Θησείο, οι συγκεντρώσεις PM 2,5 ξεπέρασαν τα 50 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα έξι νύχτες κατά τον έναν μήνα των μετρήσεων. Σε τρεις από αυτές τις νύχτες ξεπέρασαν τα 100 μικρογραμμάρια.
* Η καύση ξύλων ήταν υπεύθυνη (άνω του 90% συνεισφορά) για τις υψηλές συγκεντρώσεις τις νυχτερινές ώρες.
* Τα σωματίδια από την καύση ξύλων αποτελούνταν κατά 80% από οργανικές ενώσεις, κατά 10% από στοιχειακό άνθρακα (μη καθαρό γραφίτη) και κατά 10% από ανόργανα άλατα (χλωριούχο κάλιο, θειικό κάλιο κλπ). Οι εκατοντάδες οργανικές ενώσεις συμπεριλαμβάνουν πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (ενώσεις ιδιαίτερα τοξικές για τη ζωή στον πλανήτη), αλκάνια, μονο-καρβοξυλικά και δι-καρβοξυλικά οξέα, διτερπενοικά οξέα κλπ.
