Ας μιλήσουμε καθαρά – χωρίς υπεκφυγές και φτιασιδώματα. Αλλωστε εδώ που φθάσαμε δεν έχουν νόημα οι καθωσπρεπισμοί και τα κεκαλυμμένα λόγια. Το προηγούμενο μοντέλο λειτουργίας της χώρας χρεοκόπησε και πλέον τείνει να καταρρεύσει. Χωρίς εξωτερική βοήθεια και στήριξη δεν στέκεται ούτε μέρα. Και αυτό το ξέρουν όλοι.
Επίσης είναι σαφές ότι δομές και σχέσεις που οικοδομήθηκαν στα 35 χρόνια της Μεταπολίτευσης δεν μπορούν να υπηρετηθούν πλέον. Οι πολιτικοί στην πλειονότητά τους εξετράπησαν του έργου τους. Επαψαν με τον καιρό να υπηρετούν τα συμφέροντα του λαού και της χώρας, απορροφήθηκαν από τα δικά τους, τα μικρά, τα εξουσιαστικά και έγιναν θύματα των πολιτικών φιλοδοξιών τους. Συνδέθηκαν έτσι με πολυποίκιλα συμφέροντα, εγχώρια και διεθνή, και άρχισαν να προσφέρουν εξυπηρετήσεις δεξιά και αριστερά προς ίδιον όφελος. Και αντικείμενο της συναλλαγής βεβαίως δεν μπορούσε να είναι τίποτε άλλο από το κρατικό χρήμα.
Οι επιχειρηματίες στην πλειονότητά τους επίσης προσαρμόστηκαν αναλόγως. Συνέδεσαν την ανάπτυξη και την πρόοδό τους στις σχέσεις με την πολιτική και το κράτος. Οι πολιτικοί δημιουργούσαν τις δουλειές και οι επιχειρηματίες έπαιρναν το μερίδιό τους δίνοντας και κάτι. Οπως όμως έλεγε και ο συγχωρεμένος ο Μποδοσάκης, «το θέμα δεν είναι η μίζα, είναι η δουλειά που θα εφεύρεις για να βγει η μίζα». Και είναι αλήθεια πως όλα τα προηγούμενα χρόνια εφευρέθηκαν πολλές άχρηστες δουλειές για να προκύψουν οι μίζες. Μόνο που οι δουλειές κόστιζαν πολλαπλάσια από τις μίζες. Κάπως έτσι συσσωρεύθηκαν τα πολλά χρέη. Με τη διαφορά ότι αυτά ήθελαν συνεχή χρηματοδότηση.
Σταδιακά μπήκαν στο παιχνίδι οι τράπεζες, οι σύμβουλοι, οι ξένοι οίκοι, γενικώς οι ενδιάμεσοι, με αποτέλεσμα όλο το οικονομικό σύστημα να δεσμευθεί από αυτό το απίστευτο πλαίσιο υπερδανεισμού και εξάρτησης. Μάλιστα, όταν η χώρα εντάχθηκε στο ευρώ και τα δανεικά έγιναν ακόμη ευκολότερα, το μοντέλο απορροφήθηκε πλήρως από ολόκληρη την κοινωνία. Οι τράπεζες έφθασαν να χρηματοδοτούν από μεγάλα έργα ως διακοπές στο Λονδίνο.
Με τα χρόνια το ελληνικό περιβάλλον ισορρόπησε σε μια απολύτως ενοχική βάση. Οι πολιτικοί έκλεβαν το κράτος, οι επιχειρηματίες έβγαζαν εύκολα λεφτά, τα στελέχη των τραπεζών έβρισκαν χρηματοδότηση, ανέβαζαν τις δουλειές απολαμβάνοντας τρελούς μισθούς, μπόνους και ο κόσμος έπαιρνε δάνεια και νόμιζε πως ζει ζωή χαρισάμενη.
Μέχρι που έσκασε η χρηματοπιστωτική κρίση. Από το 2008 τα δανεικά άρχισαν να δυσκολεύουν, για να κοπούν το 2009. Από εκείνη τη στιγμή άρχισε το ελληνικό δράμα. Οι πολιτικοί βρέθηκαν στο καναβάτσο. Οι επιχειρηματίες την έκαναν με ελαφρά πηδηματάκια βγάζοντας τα λεφτά στο εξωτερικό, όπως προέκυψε και από τη λίστα Λαγκάρντ, και ο λαός έμεινε μόνος, προδομένος από την ηγεσία και τα αφεντικά του.
Τώρα πληρώνουμε την προηγούμενη ενοχική σχέση και το τίμημα της προδοσίας. Και δεν μένει παρά να βρούμε μια νέα ισορροπία, η οποία δεν μπορεί να εξασφαλισθεί χωρίς ποινή και τιμωρία. Και αν δεν φροντίσει η Πολιτεία να αποδώσει συντεταγμένα Δικαιοσύνη, θα την αποδώσει ο λαός ασύνταχτα και άναρχα.
Toυ Αντώνη Καρακούση από To Bήμα
