«Θα δείτε τα επόμενα χρόνια ότι και τα υπόλοιπα Ταμεία θα παρακαλάνε να μπούνε στον ΕΟΠΥΥ». Η παραπάνω δήλωση ανήκει στον πρώην υπουργό Υγείας Ανδρέα Λοβέρδο σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε στις 7 Σεπτεμβρίου 2011 στους αρμόδιους συντάκτες.
Την εποχή εκείνη, τέσσερα μεγάλα Ταμεία, ΙΚΑ, ΟΠΑΔ (δημοσίου),ΟΑΕΕ (ελεύθεροι επαγγελματίες) και ΟΓΑ, συγχωνεύονταν στον νέο ασφαλιστικό φορέα, τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), «φορτώνοντάς» του και τα χρέη τους. Το γεγονός αυτό είχε σημάνει το συναγερμό σ’ όλη την αλυσίδα των παρόχων υγείας (φαρμακοβιομηχανία, φαρμακαπαποθήκες, φαρμακοποιούς, ιδιώτες γιατρούς, κλινικάρχες κ.λπ.), που «έβλεπαν» εξ αρχής ότι το πείραμα ήταν καταδικασμένο να αποτύχει, καθώς μεσούσης της οικονομικής κρίσης δεν υπήρχε η αναμενόμενη χρηματοδότηση, που θα εξασφάλιζε τη ρευστότητα, άρα και τη βιωσιμότητα του υπερ-Ταμείου.
Η συνέχεια είναι πλέον λίγο πολύ γνωστή σε όλους! Ο ΕΟΠΥΥ ξεκίνησε τυπικά τη λειτουργία του την 1η Ιανουαρίου 2012 (με ένα δισ. ευρώ χρέος στην πλάτη του), με σφοδρές και αλλεπάλληλες απεργίες γιατρών και φαρμακοποιών που αντιδρούσαν στη δημιουργία του και με τους ασφαλισμένους, όπως συνήθως, να πληρώνουν το… μάρμαρο.
Σήμερα, σχεδόν 11 μήνες μετά τη γέννηση του υπερ-Ταμείου, ο πρώτος απολογισμός είναι τουλάχιστον αποκαρδιωτικός κυρίως για τις ευπαθείς και ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Μεγάλες ελλείψεις σε πανάκριβα αντικαρκινικά σκευάσματα σε νοσοκομεία αλλά και φαρμακεία, καθώς οι φαρμακευτικές εταιρίες απαιτούν να τους προπληρώνονται οι παραγγελίες, με αποτέλεσμα οικογένειες να πουλάνε ακόμη και σπίτια για να μη διακόψουν θεραπείες (που μπορεί να κοστίζουν έως και 3.500 ευρώ τον μήνα) οι δικοί τους άνθρωποι. Χιλιάδες χρόνιοι πάσχοντες (όπως νεφροπαθείς, ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη και μεσογειακή αναιμία) να πληρώνουν από την τσέπη τους 100, 200, 300 ευρώ τον μήνα για τα αναλώσιμα που χρειάζονται για να κρατηθούν στη ζωή. Και η δήλωση του πρώην υπουργού Υγείας κ. Λοβέρδου («Θα παρακαλάνε να μπούνε στον ΕΟΠΥΥ τα υπόλοιπα Ταμεία») μοιάζει με κακόγουστο αστείο.
Ωστόσο μπορεί κάποιος να πει ότι κάθε αρχή και δύσκολη! Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι ο στόχος του νέου οργανισμού ήταν να συγχωνευτούν όλα τα ασφαλιστικά Ταμεία, σύμφωνα με την εντολή της τρόικας, για να αποτελέσει «μονοψώνιο», όπως τόνιζε διαρκώς ο πρώην υπουργός Υγείας κ. Λοβέρδος. Με αυτόν τον τρόπο θα πετυχαίνει καλύτερες τιμές στην αγορά των προμηθειών (φάρμακα, αναλώσιμα κ.λπ.) και στις υπηρεσίες υγείας για στους ασφαλισμένους του.
Επίσης μέσα από τον ΕΟΠΥΥ, με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, την απογραφή των χρόνιων πασχόντων και άλλα μέτρα, θα μπορούσε επιτελούς να μπει ένα φρένο στην οικονομική αιμορραγία του κράτους, από τα καρτέλ που υπάρχουν στον χώρο της υγείας που, όπως έχουν μάθει όλοι πια, χρεώνουν κάθε χρόνο δισεκατομμύρια ευρώ στις πλάτες των φορολογούμενων πολιτών.
Σωστά μέχρι εδώ; Δεν φτάνουν όμως μόνο οι καλές προθέσεις. Κι αυτό γιατί δυστυχώς σήμερα μάθαμε με σκληρό τρόπο ότι, όταν επιχειρούνται θεμελιώδεις αλλαγές που αφορούν την υγεία των κατοίκων μιας χώρας σε καιρό οικονομικής ύφεσης, τότε οι πιθανότητες να εξελιχθούν σε βατερλό, τουλάχιστον μίας ολόκληρης γενιάς ασφαλισμένων, είναι πολύ περισσότερες απ’ ό,τι να πετύχουν αυτές οι αλλαγές. Και αυτός ο εφιάλτης που ζούμε τώρα στον χώρο της υγείας φέρει την υπογραφή του κ. Ανδρέα Λοβέρδου.
Ο πρόεδρος, άλλαξε μεν, παραμένουν τα χρέη δε!
Την περασμένη Δευτέρα έγινε και η αλλαγή φρουράς στον ΕΟΠΥΥ. Ο κ. Γεράσιμος Βουδούρης αντικαταστάθηκε από τον κ. Ελευθέριο Παπαγεωργόπουλο. Τα προβλήματα φυσικά παραμένουν μεγάλα και άλυτα, καθώς ο νέος πρόεδρος με το «καλήμερα» καλείται να βρει ζεστό χρήμα για τους παρόχους της υγείας αλλά και να αντιμετωπίσει την οργή των ασφαλισμένων από το Ταμείο των επιστημονικών φορέων της χωράς (ΕΤΑΑ). Δηλαδή γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς, οδοντιάτρους, φαρμακοποιούς, συμβολαιογράφους, οι οποίοι -αντίθετα με την πρόβλεψη του κ. Λοβέρδου- δεν παρακαλάνε να μπούνε στον ΕΟΠΥΥ, αλλά έχουν βγει στους δρόμους γιατί δεν θέλουν να ενταχθούν στο υπερ-Ταμείο.
Ο Οργανισμός «φορτώθηκε» τα παλαιά χρέη (2010-2011) των πρώτων Ταμείων που συγχωνεύτηκαν (ΙΚΑ, ΟΠΑΔ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ). Δηλαδή όφειλες φαρμακοβιομηχανιών, γιατρών, φαρμακοποιών, νοσηλεία και εργαστηριακές εξετάσεις ασφαλισμένων που απευθύνθηκαν σε ιδιωτικές κλινικές, διαγνωστικά κέντρα κ.λπ. Ετσι λοιπόν, ο νέος φορέας απέκτησε από την αρχή της λειτουργίας μια «μαύρη τρύπα» 1 δισ. ευρώ. Δέκα μήνες μετά, απέκτησε, λόγω μερικής στάσης πληρωμών, άλλο 1,5 δισ. χρέος· σύνολο 2,5 δισ. ευρώ.
Παρέσυρε μαζί του και το ΕΣΥ: Νοσοκομεία χωρίς γάντια, γάζες και σύριγγες, γιατροί απλήρωτοι για πάνω από πέντε μήνες
Δεν είναι όμως μόνο οι ασφαλισμένοι και οι πάροχοι υγείας που μένουν «επί ξύλου κρεμάμενοι». Ο ΕΟΠΥΥ παρασύρει στον «γκρεμό» και τα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα, στα οποία εκτιμάται ότι οφείλει πάνω από 1,5 δισ. ευρώ. Τα νοσοκομεία, με τη σειρά τους, αδυνατούν να χορηγήσουν ακριβά φάρμακα στους εξωτερικούς ασθενείς, που βρίσκονται σε απόγνωση, όπως και οι στρατιές των ανέργων- ανασφάλιστων που δεν έχουν πλέον πρόσβαση στο ΕΣΥ. Επιπλέον, επειδή πολλά δημόσια θεραπευτήρια δεν πληρώνουν τους προμηθευτές τους, ξεμένουν ακόμη και από σύριγγες, γάζες, γάντια κ.λπ. Πρόσφατο παράδειγμα, ο Σύλλογος Προμηθευτών Ιατρικών Ειδών (ΠΑΣΥΠΙΕ) που τον περασμένο μήνα έκοψε την πίστωση στο ΕΣΥ και δίνει υλικά μόνο σε όσα νοσοκομεία πληρώνουν τοις μετρητοίς.
Μάλιστα, τον Σεπτέμβριο οκτώ μεγάλα νοσοκομεία της χώρας κινδύνεψαν να μείνουν χωρίς υλικά εξαιτίας του τεράστιου χρέους τους. Πρόκειται για τον Ευαγγελισμό, το «Ανδρέας Παπανδρέου» Ρόδου, το Σισμανόγλειο, το Τζάνειο, το «Αγία Ολγα», το Πανεπιστημιακό Αλεξανδρούπολης, το Αττικόν και το Καλαμάτας.
Οι απεργίες και οι επισχέσεις εργασίας ιατρών και νοσηλευτών τον τελευταίο χρόνο είναι στην ημερησία διάταξη. Θυμίζουμε ότι έως και τον Σεπτέμβριο οι γιατροί δεν είχαν πληρωθεί τις εφημερίες των τελευταίων πέντε μηνών. Παράλληλα είδαν το εισόδημά τους να συρρικνώνεται κατά 40% και την ίδια στιγμή τη δουλειά τους να πολλαπλασιάζεται εξαιτίας της αύξησης της εισαγωγής κατά 30% των ασθενών στα δημοσιά νοσοκομεία λόγω της οικονομικής κρίσης.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η έξοδος του ΕΟΠΥΥ από το τέλμα είναι εξαιρετικά δύσκολη. Από την πλευρά του, υπουργείο Υγείας υποστηρίζει ότι το έλλειμμα του Οργανισμού θα μειωθεί κατά 1 δισ. έως το τέλος του μήνα. Μάλιστα, όπως είχε αποκαλύψει ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Μάριος Σαλμάς στην «κυριακάτικη δημοκρατία» στις 14 Οκτωβρίου, αυτό θα γίνει μέσα από το Ολοκληρωμένο Σχέδιο Διάσωσης του Οργανισμού.
Επειδή όμως, όπως λέει και σοφός ελληνικός λαός, «όσοι έχουν καεί στο χυλό φυσούν και το γιαούρτι», οι επόμενοι μήνες θα δείξουν εάν τελικά το υπερ-Ταμείο μπορεί να σωθεί.
Και καλά θα κάνουν να τον σώσουν, γιατί ας μην ξεχνάμε ότι, εάν βυθιστεί, τότε θα συμπαρασύρει στην άβυσσο και εκατομμύρια ασφαλισμένους πολίτες που τόσα χρόνια, μέσα από τις κρατήσεις των μισθών τους για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, συντηρούσαν ως έναν βαθμό τα ασφαλιστικά Ταμεία που εξαφανίστηκαν στο μεγάλο χωνευτήρι του ΕΟΠΥΥ.
Αυτό άλλωστε υποστηρίζουν ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Μάριος Σαλμάς, ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθήνας Γιώργος Πατούλης, ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής Κώστας Λουράντος και κυρία Ζωή Γραμματόγλου, πρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών (ΚΕΦΙ) που μίλησαν στην «κυριακάτικη δημοκρατία» για τον ΕΟΠΥΥ.
Μάριος Σαλμάς*
Το ενιαίο ταμείο στήθηκε πρόχειρα
Η ιδέα της δημιουργίας ενός ενιαίου ταμείου υγείας της κοινωνικής ασφάλισης θα είχε ενδιαφέρον και ταυτόχρονα αποτέλεσμα, εάν τηρούνταν μερικές αρχές και σχεδιάζονταν λιγότερο πρόχειρα. Στην περίπτωση του ΕΟΠΥΥ αποφασίστηκε η αναβάθμιση και εξίσωση προς τα πάνω των παρεχόμενων υπηρεσιών, με ταυτόχρονη υποβάθμιση των διαθέσιμων πόρων. Δηλαδή, ενώ από την ύφεση και τη δημοσιονομική κρίση προέκυπτε δραστική απώλεια εσόδων, εισφορών και κρατικής επιχορήγησης, στο ασφαλιστικό σύστημα συμφώνησαν γενναίες παροχές που όμως κανείς δεν είχε προβλέψει πώς θα καλυφθούν. Με απλά λόγια: τα πάντα στους πάντες, ακόμη και σε αυτούς που δεν πληρώνουν. Ο Οργανισμός αυτός, ενώ είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος στην Ευρώπη, δεν γνωρίζει ποιόν καλύπτει. Το ασφαλιστικό σύστημα δεν έχει μητρώο ασφαλισμένων. Αναφορικά με την εξέλιξη του προϋπολογισμού του, ο ΕΟΠΥΥ έχει συμβασιοποιήσει υποχρεώσεις που ξεπερνούν κατά πολύ τα έσοδά του. Αυτό δημιουργεί αδυναμία εξόφλησης του συνόλου των δαπανών.
Τις επόμενες ήμερες θα ανακοινωθεί το ολοκληρωμένο πρόγραμμα διάσωσης του ΕΟΠΥΥ. Συγκεκριμένα, το 1 δισ. ευρώ περιστολής της δαπάνης σε ετήσια βάση θα προκύψει από την αποζημίωση του φθηνότερου σκευάσματος στη θεραπευτική κατηγορία ATC5, 200.000.000 ευρώ, 300.000.000 ευρώ από τη μείωση των τιμών των φαρμάκων, 130.000.000 ευρώ από τη θετική λίστα φαρμάκων, 100.000.000 ευρώ από τη διείσδυση των γενοσήμων και 270.000.000 από τον νέο κανονισμό παροχών του ΕΟΠΥΥ. Ολα τα μέτρα θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τις 30 Οκτωβρίου.
*Αναπληρωτής υπουργός Υγείας
Κώστας Λουράντος*
Τα ράφια των φαρμακείων είναι άδεια
Δεν νομίζω να υπάρχει έστω και ένας πολίτης αυτής της χώρας που να μην έχει αντιληφθεί ότι ο ΕΟΠΥΥ στήθηκε στο γόνατο, μόνο και μόνο για να ικανοποιηθεί το αίτημα της τρόικας. Χωρίς χρηματοδότηση, αυτό το πείραμα ήταν καταδικασμένο από την αρχή να αποτύχει. Το λέγαμε από την αρχή… βλέπαμε τα λουκέτα που έρχονταν στον κλάδο μας. Εκτός από τα υπερχρεωμένα φαρμακεία, είναι και οι πολίτες που υποφέρουν από τις ελλείψεις σκευασμάτων. Ηδη υπάρχουν σοβαρότατες ελλείψεις σε πολλά φάρμακα, όπως, για παράδειγμα, το Sitrom που είναι αντιπηκτικό για τους καρδιοπαθείς, το Xeloda που είναι ογκολογικό φάρμακο για τον καρκίνο του μαστού, το Neurotin για την κατάθλιψη, το Logimax για την υπέρταση. Βασικά φάρμακα που ο κόσμος τα χρειάζεται. Το γεγονός ότι ο ΕΟΠΥΥ δεν έχει ρευστό, γιατί δημιουργήθηκε την πιο ακατάλληλη στιγμή, μεσούσης οικονομικής κρίσης, συνεπάγεται αυτόματα ότι οι ξένες εταιρίες δεν εφοδιάζουν την ελληνική αγορά με φάρμακα. Ο κόσμος επίσης πρέπει να γνωρίζει ότι πρώτα στέλνουμε τα χρήματα για τις παραγγελίες που έχουμε στις φαρμακαποθήκες και μετά αυτές μας στέλνουν τα σκευάσματα. Εαν δεν έχουμε ρευστό, δεν μας στέλνουν φάρμακα. Το κεφάλαιά μας εμείς οι φαρμακοποιοί τα εξαντλήσαμε. Αργά ή γρήγορα, εάν δεν δοθεί κάποια λύση και δεν μπουν χρήματα στα ταμεία του ΕΟΠΥΥ, τα ράφια μας θα μείνουν άδεια, αφού και οι πολίτες δεν μπορούν να πληρώνουν από την τσέπη τους συνέχεια τα φάρμακα.
*Πρόεδρος Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής
Γιώργος Πατούλης*
Θνησιγενές μόρφωμα, τα είχαμε πει
«Πρώτος ο Ιατρικός Σύλλογος, τον Δεκέμβριο του 2010, είχε δηλώσει ότι είναι σύμφωνος με τη συνένωση των ταμείων, ώστε όλοι οι ασφαλισμένοι να έχουν ισότιμη πρόσβαση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Περίθαλψης (ΠΦΠ). Ωστόσο ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών ήταν αντίθετος με τον πρόχειρο τρόπο που άρχισε να στήνεται.
Οι συμβολικές καταλήψεις στο υπουργείο Υγείας τον Νοέμβριο του 2011 είχαν στόχο να αναδείξουν το θνησιγενές μόρφωμα που είχε αρχίσει να δημιουργείται και να αφυπνίσει το υπουργείο Υγείας και την ηγεσία του ΕΟΠΥΥ, που το μόνο που είχαν στο μυαλό τους ήταν οι εκλογές του 2012. Τα αποτελέσματα τα βιώνουμε σήμερα. Οι ασφαλισμένοι έχουν πολύ χαμηλότερο επίπεδο περίθαλψης από το επίπεδο του μέσου Ευρωπαίου πολίτη και πάρα πολλοί πάροχοι υγείας, φαρμακοποιοί, μικροβιολόγοι γιατροί αδυνατούν να πληρώσουν ακόμα και τα νοίκια τους.
Αυτή η κατάρρευση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Περίθαλψης έχει ονοματεπωνύμα: Ανδρέας Λοβέρδος και Γεράσιμος Βουδούρης. Για την ιστορία, η συνένωση των ασφαλιστικών Ταμείων σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης έγινε μέσα σε χρονικό διάστημα 10 ετών. Βήμα βήμα και χωρίς να κινδυνεύσει με καταρρεύσει η δημοσία υγεία. Εδώ, για να ικανοποιήσουν την τρόικα, επέβαλαν βίαια τη συνένωση των ασφαλιστικών ταμείων μέσα σε έναν χρόνο.
Και για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις, εμείς λέμε «ναι» στον εξορθολογισμό των δαπανών της υγείας, με ηλεκτρονική συνταγογράφηση, με τα γενόσημα και την επωνυμία του φαρμάκου. Λέμε όμως «όχι» στη μετατροπή της οικονομικής κρίσης σε ανθρωπιστική κρίση.
*Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών
Ζωή Γραμματόγλου*
Κάναμε έκκληση στους ομογενείς
«Είναι γεγονός ότι η ιδέα του ΕΟΠΥΥ ήταν να γίνει ένα ενιαίο ταμείο για να νοικοκυρευτεί το χάος με τα δεκάδες Ταμεία που είχαμε και το κράτος δεν ήξερε τι πλήρωνε, πόσους ασφαλισμένους είχε και πόσους δικαιούχους επιδομάτων. Ηταν ένα μπερδεμένο κουβάρι. Κατά τη γνώμη μου, εάν ο Οργανισμός είχε δημιουργηθεί πριν από την οικονομική κρίση, τότε που λεφτά υπήρχαν, θα είχε πολλές πιθανότητες να πετύχει. Δυστυχώς σήμερα ψάχνουμε να βρούμε λεφτά για να πληρώσουμε τα φάρμακά μας, γιατί οι εταιρίες λένε στον ΕΟΠΥΥ: «Εάν δεν μας πληρώσεις, δεν πρόκειται να δώσουμε στα νοσοκομεία και τα φαρμακεία τα πανάκριβα σκευάσματα για τις χημειοθεραπείες».
Προχθές είχα πάει το Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο στον Δήμο Ελληνικού για να βρω το Xeloda, για τον καρκίνο του μαστού, που κάνει 353 ευρώ το κουτί. Ομως δεν υποφέρουν μόνο οι καρκινοπαθείς. Ανθρωποι με σκλήρυνση κατά πλάκας, εάν δεν έχουν λεφτά, δεν μπορούν να συνεχίσουν τη θεραπεία τους, νεφροπαθείς και άτομα με μεσογειακή αναιμία πληρώνουν από την τσέπη τους τα αναλώσιμα κάθε μήνα. Εχουμε κάνει έκκληση στους ομογενείς μας στη Γερμανία και την Αμερική να ενισχύσουν οικονομικά τον ΕΟΠΥΥ για να ξεχρεώσει και οι εταιρίες να ξαναδώσουν φάρμακα. Στον σύλλογο μας πολλοί γιατροί λένε ότι θα ψήφιζαν τον ΕΟΠΥΥ χωρίς όμως τον Λοβέρδο και το ΠΑΣΟΚ, γιατί κατεδάφισαν τη δημόσια υγεία.
*Πρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών (ΚΕΦΙ)
Ρίτα Μελά
http://www.dimokratianews.gr/content/10677/