Τέσσερις δομές έχουν ήδη διακόψει τη λειτουργία τους και οι ασθενείς κινδυνεύουν να επιστρέψουν στα ψυχιατρικά νοσοκομεία.
Στον “αέρα” βρίσκεται η ψυχιατρική περίθαλψη στην Ελλάδα. Τη στιγμή που επιστήμονες του Κέιμπριτζ με δημοσίευσή τους στην έγκριτη ιατρική επιθεώρηση “The Lancet” κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την ψυχική υγεία των Ελλήνων εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, οι δομές ψυχιατρικής αποκατάστασης και αποασυλοποίησης καταρρέουν, αφήνοντας εκτεθειμένους τους ψυχικά πάσχοντες.
Παρά το γεγονός ότι από το 2008 η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε διαπιστώσει τα προβλήματα υποχρηματοδότησης των ψυχικών δομών στην Ελλάδα και με ειδικό μνημόνιο συνεργασίας ο τότε επίτροπος Κοινωνικών Υποθέσεων Βλ. Σπίντλα είχε δεσμεύσει την ελληνική κυβέρνηση να καταβάλει τους απαραίτητους πόρους για την κάλυψη των δαπανών των φορέων ψυχικής υγείας, οι δομές ήδη… ψυχορραγούσαν.
Αδιέξοδο
Η πρόσφατη οικονομική κρίση, όμως, επιδείνωσε ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Οι περικοπές κατά 45% στον ήδη ψηφισμένο προϋπολογισμό για την ψυχική υγεία που επέβαλε το υπουργείο Οικονομικών από 1ης Σεπτεμβρίου έχουν οδηγήσει τους φορείς σε αδιέξοδο.
Τέσσερις δομές έχουν ήδη διακόψει τη λειτουργία τους, οι προμηθευτές αρνούνται να χορηγήσουν τρόφιμα και φαρμακευτικό υλικό επί πιστώσει και ασθενείς κινδυνεύουν να επιστρέψουν στα ψυχιατρικά νοσοκομεία.
Οσο για τους εργαζόμενους, είναι ήδη απλήρωτοι από τον Ιούλιο…
“Αντί να φροντίζουμε για την αύξηση των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας και την υποστήριξη των ανέργων και των οικογενειών σε κρίση, η ψυχιατρική μεταρρύθμιση στη χώρα μας περνά τη χειρότερη κρίση που έχει αντιμετωπίσει ποτέ, οδηγώντας τις 210 δομές του προγράμματος ”Ψυχαργώς” σε οριστικό κλείσιμο”, δηλώνει στο “Εθνος της Κυριακής” ο κ. Παναγιώτης Χονδρός, γραμματέας της συντονιστικής επιτροπής του Δικτύου Αργώς και Πρόεδρος ΔΣ της Εταιρείας Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας (ΕΠΑΨΥ).
Στην απόφαση του υπουργείου Οικονομικών δεν υπήρχε αιτιολογία ή εξήγηση, παρά μόνο κωδικοί και ποσά, στο πλαίσιο των περικοπών που ζητά η τρόικα.
Αλλά πίσω από τους κωδικούς και τις περικοπές υπάρχουν άνθρωποι: 1.500 ασθενείς εξυπηρετούνται στις στεγαστικές δομές και ακόμη 35.000 στα κέντρα ημέρας και τις κινητές ψυχιατρικές μονάδες.
“Στην πραγματικότητα, ο ήδη περιορισμένος προϋπολογισμός κόπηκε στη μέση ξαφνικά, αφήνοντας ξεκρέμαστες τις δομές. Οι προμηθευτές δεν μας δίνουν τρόφιμα και άλλα υλικά επί πιστώσει φοβούμενοι ότι δεν θα πάρουν τα λεφτά τους πίσω, με συνέπεια τα ντουλάπια των δομών να είναι άδεια. Λογαριασμοί και ενοίκια τρέχουν, ρευστό δεν υπάρχει και επικρατεί η αβεβαιότητα”, εξηγεί ο κ. Χονδρός.
Προειδοποιούν οι υπεύθυνοι
“Κάποιοι στην απόγνωσή τους σκέφτονται μέχρι και την αυτοκτονία”
“Σκεφτείτε ότι σε πολλές από τις δομές φιλοξενούνται οι ασθενείς από το ψυχιατρείο της Λέρου που με πολύ κόπο και προσπάθεια έχουν ενταχθεί σε διαδικασία αποασυλοποίησης. Δεν είναι τυχαίο που κάποιοι ήδη έχουν αρχίσει και εξομολογούνται πως σκέφτονται την αυτοκτονία…”, μας λέει ο κ. Παναγιώτης Χονδρός.
Στην περίπτωση των ψυχικά ασθενών, ακόμη και η μεταφορά από έναν ξενώνα σε άλλο μπορεί να σημαίνει μεγάλο πισωγύρισμα στη θεραπεία τους. “Δεν είναι μόνο το ”κεραμίδι” ή η ψυχοκοινωνική φροντίδα που λαμβάνουν. Είναι η σχέση που έχει δομηθεί με τους ψυχοθεραπευτές και το προσωπικό των δομών, ο τρόπος που έχουν καταφέρει να ”ξαναστήσουν” τη ζωή τους σε επίπεδο γειτονιάς, τοπικής κοινωνίας, περιοχής”, σημειώνει ο κ. Αχιλλέας Βασιλικόπουλος, εργαζόμενος στο κοινοτικό σπίτι “Η Θέτις” του ΕΠΑΨΥ.
Παραλογισμός
Παραιτούνται εργαζόμενοι, ενώ λιμνάζουν 250 εκατ. ευρώ του ΕΣΠΑ
“Οι συμβάσεις των εργαζομένων που απασχολούνταν σε ξενώνες και δομές έληξαν με απόφαση της διοίκησης, ενώ με την ένταξη του Ελληνικού Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών (ΕΚΕΨΥΕ) στην εργασιακή εφεδρεία, 27 μέλη του τακτικού προσωπικού ζήτησαν παραίτηση. Για τον λόγο αυτόν έκλεισαν και οι δομές”, εξηγεί ο κ. Τίμος Γονής, μέλος ΔΣ ως εκπρόσωπος των εργαζομένων. Παρότι 4 από τις δομές έχουν κλείσει, οι ασθενείς δεν έχουν επιστρέψει σε άσυλα. Χάρη στις φιλότιμες προσπάθειες των εργαζομένων, οι περισσότεροι έχουν μεταφερθεί σε κοινοτικές δομές του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αθηνών. Αυτήν τη στιγμή τα προγράμματα είναι “στον αέρα”. Για παράδειγμα, το καινοτόμο πρόγραμμα αναδοχής ψυχικά ασθενών από οικογένειες αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα, αφού το κράτος έχει διακόψει τη βοήθεια. Την ίδια στιγμή υπάρχει τεράστια πίεση από την ΕΕ για τη συνέχιση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα. Περισσότερα από 250 εκατ. ευρώ βρίσκονται στη διάθεση της χώρας, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, προκειμένου να επεκταθεί το δίκτυο εγκατάστασης και επέκτασης δομών των ψυχικά πασχόντων. Τα χρήματα αυτά κινδυνεύουν να χαθούν από τη μη απορρόφηση…
ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ
Στον αέρα η απεξάρτηση και η ειδική αγωγή
Οι μονάδες ψυχικής υγείας δεν είναι οι μόνες που υποφέρουν από την οικονομική κρίση. Στον… Καιάδα οδηγούνται και άλλες δομές του κοινωνικού κράτους, όπως η απεξάρτηση και η ειδική αγωγή.
Πιο συγκεκριμένα, η επιχορήγηση για τα “στεγνά” προγράμματα του ΚΕ.Θ.Ε.Α. μειώθηκε κατά 11,73 εκατ. ευρώ ή αλλιώς κατά 51%. Κατά 49% μειώθηκε η επιχορήγηση στον Ο.ΚΑ.ΝΑ. (μείωση 19 εκατ. στην αρχική πίστωση των 30,4 εκατ. ευρώ).
Προβλήματα υποχρηματοδότησης έχει και το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, που έχει “δει” τον προϋπολογισμό του να υφίσταται περικοπή περί το 60%. Οι εργαζόμενοι σε ψυχική υγεία και κράτος πρόνοιας, πάντως, έχουν αρχίσει ήδη να συσπειρώνονται για να αντιμετωπίσουν την οικονομική λαίλαπα που αντιμετωπίζει ο κλάδος τους.
ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ
mapsara@pegasus.gr
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=63479218
