Του Φώτη Κουτσαμπάρη
fkoutsamparis@makthes.gr
Ένα εκατομμύριο ευρώ το έτος υπολογίζεται ότι θα είναι τα έσοδα του δήμου Θεσσαλονίκης από τη λειτουργία του αποτεφρωτηρίου νεκρών, η κατασκευή του οποίου δρομολογείται εντός των κοιμητηρίων Αναστάσεως του Κυρίου, στη Θέρμη.
Ο δήμος Θεσσαλονίκης θα εισπράττει 500-600 ευρώ για κάθε αποτέφρωση και υπολογίζεται ότι τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του αποτεφρωτηρίου θα γίνονται 1.500-2.000 αποτεφρώσεις ετησίως. Η εκτίμηση αυτή πηγάζει από το δεδομένο ότι σήμερα γίνονται από γραφεία τελετών της Ελλάδας περίπου 1.500 αποτεφρώσεις ετησίως στη γειτονική Βουλγαρία.
Οι παραπάνω υπολογισμοί έγιναν από τον αντιδήμαρχο περιβάλλοντος, ποιότητας ζωής και ελεύθερων χώρων Κωνσταντίνο Ζέρβα, ο οποίος αναμένεται να καταθέσει στην αυριανή συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου εισήγηση για την έγκριση δημιουργίας κέντρου αποτέφρωσης νεκρών και οστών, προϋπολογισμού κατασκευής και εξοπλισμού 2,5 εκατ. ευρώ. Το αποτεφρωτήριο, που θα είναι το πρώτο στην Ελλάδα, προτείνεται να γίνει σε ιδιόκτητο χώρο του δήμου, έκτασης 500 στρμ., στα κοιμητήρια της Θέρμης και σήμερα λειτουργεί ως φυτώριο. Εκεί θα χωροθετηθεί έκταση 2 στρμ. και θα κατασκευαστεί κτίριο περίπου 700 τ.μ., όπου θα στεγαστούν οι απαραίτητες για το αποτεφρωτήριο λειτουργίες.
“Η χωροθέτηση του αποτεφρωτηρίου εντός του κοιμητηρίου θα γίνει σε θέση που δεν θα υπάρχει οπτική επαφή και σύμπτωση λειτουργίας με τα κοιμητήρια, για να μην προσβάλλει τις ταφικές συνήθειες των πιστών που γίνονται με παραδοσιακό τρόπο, και δεν θα επιβαρύνει περιβαλλοντικά τις όμορες περιοχές, αφού θα κατασκευαστεί με τήρηση όλων των σχετικών περιβαλλοντικών όρων. Θα αποτελεί δε αρχιτεκτονικά ένα κτίριο υψηλής αισθητικής”, όπως αναφέρει στην εισήγησή του ο αντιδήμαρχος. “Ο δήμος Θεσσαλονίκης, ο μεγαλύτερος δήμος της Βόρειας Ελλάδας, οφείλει να παρέχει τη δυνατότητα σε όσους κατοίκους της Κεντρικής και Βόρειας Ελλάδας επιθυμούν την αποτέφρωση, για να μην αναγκάζονται να μεταφερθούν σε προορισμούς του εξωτερικού για την τελευταία επιθυμία τους. Υπάρχουν άλλωστε πολλές σχετικές επιστολές από όλη την Ελλάδα από ανθρώπους που επιθυμούν τη λειτουργία ενός κέντρου αποτέφρωσης νεκρών στην πόλη μας. Ακόμη και προτάσεις για δωρεές για την κάλυψη του κόστους μελέτης και κατασκευής”, ανέφερε ο κ. Ζέρβας.
Η αποτέφρωση διαρκεί περίπου μία ώρα και ένας κλίβανος αποτέφρωσης ενεργεί 5-6 αποτεφρώσεις στη βάρδια, δηλαδή 1.200-1.300 αποτεφρώσεις ετησίως. Με βάση τη σχετική κοινή υπουργική απόφαση, το αποτεφρωτήριο υποχρεωτικά θα πρέπει να έχει δύο κλίβανους, ψυκτικό χώρο για την παραμονή των σορών, χώρο τελετών, χώρους γραφείων. Ο χώρος που απαιτείται για τα μηχανήματα είναι περίπου 300 τ.μ. και 300-400 τ.μ. για τους υπόλοιπους χώρους.
Επιχειρηματολογώντας για τα οφέλη της αποτέφρωσης, ο κ. Ζέρβας εξήγησε ότι:
Απαλλάσσει τις οικογένειες των νεκρών από την υποχρεωτική εκταφή της σορού των συγγενών τους σε 3-5 χρόνια μετά την ταφή και την τραγική και μακάβρια υποχρέωση των συγγενών στη θέα της σε πολλές περιπτώσεις μη αποσυνθεμένης σορού.
Απαλλάσσει την οικογένεια από τα έξοδα της κατασκευής και συντήρησης ενός τάφου για τρία χρόνια.
Είναι πολύ οικονομικότερη της ταφής.
Προστατεύεται το περιβάλλον (γη και υδροφόρο ορίζοντα).
Δίνεται η δυνατότητα αποτέφρωσης των οστών μετά την εκταφή για την αποφυγή της τοποθέτησης των οστών στα χωνευτήρια μαζικής απόθεσης.
Η δημιουργία του αποτεφρωτηρίου αποτελεί προεκλογική δέσμευση του δημάρχου Γιάννη Μπουτάρη, ο οποίος είναι αποφασισμένος να προχωρήσει τάχιστα όλες τις διαδικασίες, παρά τις αντιρρήσεις που έχει μεγάλο τμήμα της αντιπολίτευσης στο δημοτικό συμβούλιο, η οποία δεν θεωρεί την κατασκευή ζήτημα άμεσης προτεραιότητας. Ο δήμαρχος υπολογίζει ότι η κατασκευή του θα αρχίσει μέσα στο 2012.
Απο την αρχαία Ελλάδα στο σήμερα
Στην αρχαία Ελλάδα η αποτέφρωση των νεκρών αποτελούσε συνήθη πρακτική. Στους νεότερους χρόνους στην Ευρώπη, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, στη Νότια Αμερική, στην Αφρική, στον Καναδά και στην Αυστραλία το θέμα της αποτέφρωσης των νεκρών ανακινήθηκε τον 19ο αιώνα κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης για την αντιμετώπιση μολυσματικών ασθενειών. Το 1874 οργανώθηκε η Αγγλική Εταιρεία Αποτέφρωσης. Το πρώτο αποτεφρωτήριο στην Αγγλία ολοκληρώθηκε το 1879 στο Γουάκινγκ Σάρετ. Το 1878 λειτούργησε στην πόλη Γκόθα το πρώτο αποτεφρωτήριο της Γερμανίας. Το κίνημα για την αποτέφρωση στις ΗΠΑ πρωτοεμφανίστηκε το 1876 και το πρώτο αποτεφρωτήριο χτίστηκε στην Ουάσιγκτον. Το 1937 ιδρύθηκε στο Λονδίνο η Παγκόσμια Ομοσπονδία Αποτέφρωσης (ICF), η οποία τελεί υπό τον ΟΗΕ με διαπιστευμένους εκπροσώπους στα επιτελεία του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, στη Βιέννη και τη Γενεύη.
Στις σημαντικότερες πόλεις της Ευρώπης και του κόσμου υπάρχουν από ένα ή και περισσότερα αποτεφρωτήρια. Στην Αυστρία λειτουργούν 11 αποτεφρωτήρια (το 25% του πληθυσμού επιλέγει την αποτέφρωση), στο Βέλγιο 10 αποτεφρωτήρια (το 42% επιλέγει την αποτέφρωση), στην Τσεχία 28 αποτεφρωτήρια (το 80% επιλέγει την αποτέφρωση), στη Δανία 34 αποτεφρωτήρια (το 75% επιλέγει την αποτέφρωση), στη Γαλλία 120 αποτεφρωτήρια (το 30% επιλέγει την αποτέφρωση), στη Γερμανία 136 αποτεφρωτήρια (το 48% επιλέγει την αποτέφρωση), στη Μεγάλη Βρετανία 260 αποτεφρωτήρια (το 80% επιλέγει την αποτέφρωση), στην Ιταλία 44 αποτεφρωτήρια (το 12% επιλέγει την αποτέφρωση).
Στις πολυπληθέστερες θρησκείες του κόσμου, βουδισμό, ινδουισμό και ταοϊσμό, αποτελεί τον βασικό τρόπο διαχείρισης των νεκρών και η αποτέφρωση γίνεται σε αποτεφρωτήρια που ανήκουν στους ναούς. Τα χριστιανικά δόγματα αποδέχονται τη μέθοδο της διάθεσης των νεκρών διά της αποτέφρωσης. Οι Διαμαρτυρόμενοι, οι Καθολικοί, όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες του εξωτερικού -και οι ελληνόφωνες- παρέχουν την εξόδιο ακολουθία στους πιστούς που επιλέγουν την αποτέφρωση. Η Ορθόδοξος Εκκλησία της Ελλάδος για πρώτη φορά μετά την ύπαρξη του νόμου 3448/15-3-2006, που επιτρέπει την αποτέφρωση των νεκρών στη χώρα μας, πήρε την απόφαση να αφήσει στην κρίση των ιερέων την απόφαση να παρέχουν την εξόδιο ακολουθία σε νεκρούς που θα επιλέξουν την αποτέφρωση, προτρέποντας ωστόσο τους πιστούς, όπως κάνει και η Καθολική Εκκλησία, στην ταφή για λόγους παράδοσης.
