Υπό την ασφυκτική πίεση της τρόικα, η κυβέρνηση, μετά από μία μαραθώνια συνεδρίαση αποφάσισε να θέσει στο πολυσυζητημένο καθεστώς της εφεδρείας συνολικά 30.000 εργαζομένους, με τους Έλληνες να εισέρχονται σε μία νέα περίοδο σκληρής λιτότητας.
Κατά την έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου με «χιτσκοκικό» χαρακτήρα αλλά με δυσάρεστο φινάλε, η κυβέρνηση αποφάσισε να δείξει την πόρτα της εξόδου σε 30.000 εργαζόμενους, ως λύση ανάγκης, καθώς η τρόικα είχε κρούσει δυνατά του «καμπανάκι» για τη μη καταβολή της 6ης δόσης, βγάζοντας παράλληλα κόκκινες κάρτες στους υπουργούς.
Μετά από τέσσερις ώρες ολοκληρώθηκε το υπουργικό, το οποίο αποφάσισε την ένταξη περίπου 30.000 υπάλληλων σε καθεστώς εφεδρείας και επιπλέον μέτρα ύψους 6,6 δις ευρώ.
Ποιοι εντάσσονται στην εφεδρεία
Στην εφεδρεία αναμένεται να βγουν εργαζόμενοι αορίστου χρόνου σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, που βρίσκονται 12 – 24 μήνες προ σύνταξης. Δεν πρόκειται να χάσουν κανένα συνταξιοδοτικό δικαίωμα και θα βγουν σε πλήρη σύνταξη. Η ίδια ρύθμιση αφορά εργαζόμενους και σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.
Πρόκειται για 18.000 – 20.000 εργαζόμενους, που είναι κοντά στο όριο της συνταξιοδότησης άνω των 60 χρόνων και οι οποίοι θα μπούν, σε πρώτη φάση, σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας και κατόπιν θα φύγουν απο το δημόσιο, καθώς δεν θα έχουν δικαίωμα επαναπρόσληψης. Πρόκειται για εργαζόμενους στον στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα αλλά και στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.
Παράλληλα, περισσότεροι από 1000 εργαζόμενοι θα βγουν σε εφεδρεία από οργανισμούς που καταργούνται, ενώ 7.000 – 8.000 θα αποχωρήσουν ως πλεονάζον προσωπικό μέχρι το τέλος του 2011.
Οι τελευταίοι θα λάβουν ειδοποίηση για την απόλυσή τους κάτι που αυτομάτως σημαίνει ότι θα πάρουν μειωμένη αποζημίωση.
Το ψαλίδισμα χιλιάδων θέσεων εργασίας θα συνεχιστεί, καθώς θα υπάρχει αξιολόγηση διαρκείας για τους εργαζόμενους στο δημόσιο κάτι που μπορεί να σημάνει χιλιάδες νέες απολύσεις έως το 2013.
Το πρόγραμμα χωρίζεται σε δύο φάσεις, μια για το 2011 και μια για το 2012 και αφορά 30.000 υπαλλήλους. Το βασικό κριτήριο που είναι το ηλικιακό, δηλαδή εντάσσονται σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας όσα απέχουν ως και 2 χρόνια από τη συνταξιοδότηση. Εκτιμάται ότι το συνολικό δημοσιονομικό όφελος θα ανέλθει σε 300 εκατ. ευρώ.
Συγκεκριμένα:
ΦΑΣΗ Α΄ (2011):
Δράση 1η: Όλοι οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο, και σε ΝΠΔΔ και σε ΝΠΙΔ του δημόσιου τομέα, με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, οι οποίοι κατά τους επόμενους 12-24 μήνες αποκτούν δικαίωμα εξόδου με πλήρη σύνταξη, τίθενται σε καθεστώς εφεδρείας. Μετά το τέλος της περιόδου εφεδρείας οι εργαζόμενοι συνταξιοδοτούνται με πλήρη σύνταξη, το επίπεδο της οποίας δε θίγεται από το καθεστώς της εργασιακής εφεδρείας.
Δράση 2η: Οι υπάλληλοι του Δημοσίου και των ΝΠΔΔ με σχέση δημοσίου δικαίου, οι οποίοι κατά τους επόμενους 12-24 μήνες αποκτούν δικαίωμα εξόδου με πλήρη σύνταξη, τίθενται σε προσυνταξιοδοτικό καθεστώς, αφού προηγουμένως τερματιστεί η υπαλληλική σχέση τους με κατάργηση των οργανικών θέσεων που κατέχουν. Μετά την ολοκλήρωση της προσυνταξιοδοτικής περιόδου, οι παραπάνω υπάλληλοι λαμβάνουν πλήρη σύνταξη, το επίπεδο της οποίας δεν θίγεται από τη περίοδο του προσυνταξιοδοτικού καθεστώτος.
Από τις ανωτέρω δύο δράσεις εκτιμάται ότι μπορεί να συγκεντρωθεί αριθμός 18-20.000 εργαζομένων.
Δράση 3η: Οι εργαζόμενοι στους φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα που καταργούνται, και μέρος των εργαζομένων των κατηγοριών ΥΕ και ΔΕ των φορέων που απορροφώνται, συγχωνεύονται ή περιορίζονται, τίθενται σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας. Η διαδικασία τελεί υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ Οι εργαζόμενοι που διαθέτουν τις αναγκαίες προϋποθέσεις, επαναπροσλαμβάνονται το ταχύτερο δυνατόν με βάση τα όσα προβλέπονται στο σχετικό ΠΔ. Θα δημιουργηθούν ειδικά προγράμματα επανακατάρτισης, στο πλαίσιο του ΟΑΕΔ για όσους εργαζόμενους παραμείνουν στο καθεστώς εφεδρείας.
Από τη δράση αυτή εκτιμάται ότι μπορεί να συγκεντρωθεί αριθμός περίπου 1.000 εργαζομένων.
Δράση 4η: Τερματισμός του προνομιακού καθεστώτος που έχει δοθεί σε δημοσίους υπαλλήλους και λοιπούς εργαζομένους που έχουν ήδη δικαίωμα πλήρους σύνταξης να παραμείνουν στην ενεργό υπηρεσία, παρατείνοντας το ηλικιακό όριο υποχρεωτικής αποχώρησης (δε θα ενταχθούν σε εφεδρεία αλλά σε άμεση συνταξιοδότηση).
Δράση 5η: Προβλέπεται ταχεία διαδικασία εντοπισμού υπηρεσιακών μονάδων φορέων της κεντρικής κυβέρνησης που δεν έχουν λόγο ύπαρξης ή διαθέτουν πολύ μεγάλο ποσοστό πλεονάζοντος προσωπικού. Η αξιολόγηση θα γίνει υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ, με νομοθετημένα αντικειμενικά κριτήρια που εφαρμόζονται αυτόματα. Από το προσωπικό που υπηρετεί σε αυτές τις υπηρεσιακές μονάδες, θα ζητηθεί να αποδεχθεί μετάθεση σε άλλες υπηρεσίες ή, αλλιώς, να ενταχθεί σε καθεστώς εφεδρείας λόγω κατάργησης της οργανικής θέσης του.
Δράση 6η: Συνεχίζεται με εντατικό ρυθμό η αναδιάρθρωση ΝΠΙΔ και ΝΠΔΔ που καταργούνται ή συγχωνεύονται. Για τους εργαζόμενους στους φορείς αυτούς θα ισχύσουν τα προβλεπόμενα στη δράση 3.
Από τις δράσεις 5 και 6 εκτιμάται ότι μπορεί να συγκεντρωθεί αριθμός περίπου 6-7.000 εργαζομένων.
ΦΑΣΗ Β’ (2012-13):
Δράση 7η : Οργανώνεται διαδικασία αξιολόγησης της διάρθρωσης, των αρμοδιοτήτων και του προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών, στο πλαίσιο των ευρημάτων της πρόσφατης μελέτης του ΟΟΣΑ για την ελληνική δημόσια διοίκηση, με στόχο τη μείωση των υφιστάμενων υπηρεσιακών μονάδων (όχι των θέσεων του υπηρετούντος προσωπικού) κατά περίπου 30%. Η αξιολόγηση θα γίνει με αξιοποίηση της Τεχνικής Βοήθειας της Ε.Ε., με τη συμμετοχή εξωτερικών εμπειρογνωμόνων και του ΟΟΣΑ. Ειδικά ως προς την αξιολόγηση του προσωπικού, η διαδικασία τελεί υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ. Το πλεονάζον προσωπικό που θα προκύψει και δεν θα είναι δυνατόν να απορροφηθεί παραγωγικά σε άλλες θέσεις στο δημόσιο τομέα, θα ενταχθεί σε καθεστώς εφεδρείας και σε προγράμματα επανακατάρτισης και εναλλακτικής κοινωνικής απασχόλησης.
Επιπλέον μέτρα «φαρμάκι»
Στο 8,5% του ΑΕΠ (18,69 δισ. ευρώ) προσδιορίζεται το έλλειμμα του 2011, έναντι δημοσιονομικού στόχου 7,8% (17,1 δισ. ευρώ), σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2012 που εγκρίθηκε σήμερα από το υπουργικό συμβούλιο και θα κατατεθεί τη Δευτέρα στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.
Καταγράφεται δηλαδή μία απόκλιση 0,7% του ΑΕΠ, λόγω ύφεσης (-5,5%) πολύ βαθύτερης της προβλεφθείσας τον Μάιο (-3,8%), οπότε και καταρτίστηκε το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής.Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, διασφαλίζεται η επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου του 2012 (έλλειμμα 6,8% του ΑΕΠ ή 14,65 δισ. ευρώ).
Το ΥΠΟΙΚ τονίζει ότι «το ύψος του συνολικού δημοσιονομικού ελλείμματος (συμπεριλαμβανομένου και του κόστους εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους) το 2012, επιτρέπει την παραγωγή πρωτογενούς πλεονάσματος 3,2 δισ. ευρώ ή 1,5% του ΑΕΠ, που σηματοδοτεί την είσοδο της χώρας σε μία άλλη δημοσιονομική φάση».
Οι αλλαγές στους φόρους
Κατάργηση των φοροαπαλλαγών από το 2012 – Οροφή μείωσης φόρου από απαλλαγές 300 ευρώ το 2012
Αναθεώρηση των φορολογικών εκπτώσεων για παιδιά (tax credits)
Αύξηση κατά 60% των τεκμηρίων διαβίωσης
Αύξηση φορολογίας στα αυτοκίνητα και αύξηση των τελών κυκλοφορίας
Κατάργηση αφορολογήτων ορίων για πρώτη κατοικία και περιουσίας
Αύξηση του συντελεστή φόρου ακινήτων κατά 10% – 15% από το 2014
Κατάργηση των αντικειμενικών αξιών από το 2015 και υπολογισμός των επιβαρύνσεων με τις τρέχουσες εμπορικές τιμές
Αύξηση της φορολογίας καπνού με αλλαγή του τρόπου υπολογισμού
Αύξηση ειδικών φόρων κατανάλωσης στα αλκοολούχα
Ελάχιστη φορολογία στους ελεύθερους επαγγελματίες με αντικειμενικά κριτήρια (πρώτο βήμα το ετήσιο τέλος των 300 ευρώ)
Περικοπές σε συντάξεις/ επικουρικά
Μείωση επικουρικών συντάξεων
Ειδική εισφορά για τις επικουρικές άνω των 300 ευρώ
Περικοπές στις παροχές (επιδόματα ενοικίου, επιτοκίων κ.λ.π.) Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και Οργανισμού Εργατικής Εστίας (ταξίδια κ.λ.π.)
Μείωση επιδομάτων ανεργίας κα ικατάργηση των επιδομάτων σε εποχικά απασχολούμενους
Μείωση της βασικής σύνταξης του ΟΓΑ και των κατώτερων συντάξεων όλων των Ταμείων
Αύξηση εισφορών για νέουςασφαλισμένους στον ΟΓΑ
Αύξηση εισφορών στο Ταμείο των επιστημόνων και στον ΟΑΕΕ (ταμείο αυτοαπασχολουμένων)
Αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των εφάπαξ βοηθημάτων (μετά τις περικοπές ως 30% στο Δημόσιο και στα ευγενή Ταμεία)
Μείωση συντάξεων ΟΤΕ
Αύξηση εισφορών στα ταμεία
Αύξηση κατά 40% της συμμετοχής των ασφαλισμένων σε φάρμακα και Ταμεία
Ενιαίες παροχές υγείας στα Ταμεία
Μείωση των επιδομάτων σε χρήμα προς ασφαλισμένους
Πληρωμή επίσκεψης και εξετάσεων από ανασφάλιστους στα εξωτερικά ιατρεία νοσοκομείων
Σύμβαση δημοσίων νοσοκομείων με ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες
Μείωση των επιδοτήσεων σε ορεινές και μειονεκτούσες περιοχές
Εφαρμογή του θεσμού της κάρτας εργασίας για όλους τους εργαζομένους
Σύσταση ταμείου ανεργίας (αλληλεγγύης) για τους ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ (εμπόρους, βιοτέχνες, ελεύθερους επαγγελματίες)
Επιμέλεια: Φίλιππος Καραμέτος
