Κριτική παρουσίαση του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Υγείας με τίτλο:
«Ανασυγκρότηση Φορέων Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Κέντρα Αποκατάστασης,
Αναδιάρθρωση ΕΣΥ και άλλες διατάξεις»
ΤΩΝ
· Φώτη Χρυσικού και
· Δημήτρη Βαρνάβα
Το παρόν Σχέδιο Νόμου, κατατέθηκε αιφνιδιαστικά στη Βουλή στις 22/9/2011,
ενώ βρισκόταν ακόμα σε εξέλιξη η διαβούλευση, η οποία θα διαρκούσε μέχρι τις
29/9/2011 σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του opengov. Βεβαίως
πρόκειται και για εκφυλιστική έως εξευτελιστική εφαρμογή της διαβούλευσης και συ-
νεπακόλουθα όλων των εξαγγελιών της κυβέρνησης και του υπουργού περί διαφάνει-
ας. Το opengov αποδείχθηκε πολύ δημοκρατικό για την κυβέρνηση του Μνημονίου.
Το νομοσχέδιο αυτό αποτελεί ουσιαστικά τη συνέχεια αποδόμησης του δημόσιου συ-
στήματος υγείας και πρόνοιας που η κυβέρνησης ξεκίνησε με προηγούμενα νομοσχέδι-
α, τώρα νόμους (ν. 3868/10, ν. 3918/11, ν. 3984/11) και είναι απόλυτα ενταγμένο στις
ακραία νεοφιλελεύθερες, αντικοινωνικές και λογιστικές πρακτικές κυβέρνησης και τρό-
ικας.
Μετά τη συρρίκνωση του ΕΣΥ «δια τις αναδιατάξεως», με τις συγχωνεύσεις των δημό-
σιων νοσοκομείων, τη μείωση χιλιάδων κρεβατιών, την εκχώρηση 566 δημόσιων κλινών
σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, το νέο νομοσχέδιο οριστικοποιεί την κατάργηση
του δημόσιου χαρακτήρα του Συστήματος Υγείας με την είσοδο ιδιωτών γιατρών στα
δημόσια νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας, επιβαρύνοντας οικονομικά τις άδεις τσέπες των
πολιτών, ενώ αντιμετωπίζει με προκλητικά προνομιακό τρόπο τους πανεπιστημιακούς
ιατρούς.
Την ίδια μνημονιακή λογική της απόσυρσης του κράτους από βασικές του υποχρεώσεις
προωθεί η κυβέρνηση και με τις συγχωνεύσεις των μονάδων Πρόνοιας, που προβλέπο-
νται στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο, απορυθμίζοντας παντελώς τον ήδη εγκαταλειμμένο
τομέα της Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Μάλιστα οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις για τις Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας αλλά και
την ένταξη στο ΕΣΥ των ΚΑΦΚΑ και των ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ, είναι σε πλήρη αντίθεση με το Ε-
θνικό Σχέδιο Συνένωσης Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας, το οποίο έδωσε στη δημο-
2
σιότητα στις 31/5/2011 ο Υπουργός Υγείας μετά «Βαΐων και κλάδων» όπως συνηθίζει
και το οποίο προέβλεπε ανά διοικητική περιφέρεια έναν «Οργανισμό Κοινωνικής Φρο-
ντίδας για Άτομα με Αναπηρία» και έναν «Οργανισμό Κοινωνικής Φροντίδας για το
Παιδί και την Οικογένεια». Δεν πρόκειται για ζήτημα ασυνέπειας ως προς τις εξαγγελί-
ες του υπουργού, αλλά για ζήτημα συνέπειας στην υλοποίηση των εντολών της Τρόι-
κας.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο αποτελείται από 44 άρθρα, μοιρασμένα σε 9 Κεφάλαια
ενώ για την εφαρμογή των ρυθμίσεων του απαιτούνται περίπου 20 Υπουργικές απο-
φάσεις, διαπιστωτικές πράξεις και Π.Δ.
Το νομοσχέδιο συνοπτικά με βάση τα κεφάλαια.
Το 1ο κεφάλαιο (Άρθρα 1 έως 9) αναφέρεται στην Ανασυγκρότηση του Εθνικού Συστή-
ματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Το 2ο κεφάλαιο (Άρθρα 10 έως 17) αφορά στη παροχή υπηρεσιών φυσικής και ιατρικής
αποκατάστασης από το ΕΣΥ με την ένταξη των Κ.Α.Φ.Κ.Α και ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ στο ΕΣΥ.
Το 3ο κεφάλαιο (Άρθρο 18) αφορά στη σύσταση Ενιαίου Εθνικού Μητρώου Δικαιούχων
Παροχών.
Το 4ο κεφάλαιο (Άρθρα 19 έως 21) αναφέρεται σε λοιπές διατάξεις Κοινωνικής Αλλη-
λεγγύης.
Το 5ο κεφάλαιο (Άρθρα 22 έως 26) ρυθμίζει θέματα νοσοκομείων ΕΣΥ και Κέντρων Υ-
γείας.
Το 6ο κεφάλαιο (Άρθρα 27 έως 32) αφορά θέματα ιατρών.
Το 7ο κεφάλαιο (Άρθρα 33 έως 35) ρυθμίζει θέματα φορέων παροχής υγείας.
Το 8ο κεφάλαιο (Άρθρα 36 έως 37) αναφέρεται σε διατάξεις για το φάρμακο και τα
φαρμακεία.
Το 9ο Κεφάλαιο (Άρθρα 38 έως 44) αφορά λοιπές διατάξεις.
3
Τα κυριότερα ζητήματα κριτικής στο νομοσχέδιο.
Ø Συγχωνεύει χωρίς να προηγηθεί καμιά μελέτη και κανένας προγραμματισμός ε-
κτίμησης των αναγκών τις μονάδες κοινωνικής φροντίδας. Πρόκειται για μονάδες
που λειτουργούσαν ήδη με σημαντικές ελλείψεις προσωπικού και σε κάποιες
περιπτώσεις τις συγχωνεύει με τελείως ανομοιογενές πληθυσμό περιθαλπομέ-
νων (Λάρισα-Μαγνησία, Πάτρα). Παράλληλα δίνει τη δυνατότητα στους διοικη-
τές ή προέδρους των Μονάδων με αποφάσεις τους να μετακινούν προσωπικό
μεταξύ των Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας, κάνοντας τους εργαζόμενους μπα-
λάκι και ανοίγοντας δρόμο για αυθαιρεσίες της διοίκησης. (Άρθρα 1 – 4)
Ø Καταργεί τα ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ τα οποία το ΠΑΣΟΚ είχε ιδρύσει την δεκαετία του ’90 με
βασικό στόχο τους την εκπαίδευση, κατάρτιση και υποστήριξη των ατόμων με
αναπηρία, τα μετονομάζει σε Κέντρα Φυσικής και Ιατρικής Αποκατάστασης αλ-
λάζοντας ουσιαστικά πλήρως τον προσανατολισμό τους και τα εντάσσει στο ΕΣΥ,
διαλύοντας μια δομή Πρωτοβάθμιου Συστήματος Κοινωνικής φροντίδας. (Άρθρα
10 – 14). Πρόκειται για τεράστια κοινωνική, πολιτική, ιδεολογική και ανθρωπι-
στική εξαθλίωση
Ø Διαβάζουμε στην αιτιολογική έκθεση τις τετριμμένες και ανυπόληπτες εικασίες
περί οικονομιών κλίμακας, καλύτερες υπηρεσίες, αξιοποίηση πόρων και προσω-
πικού, οι οποίες πουθενά, σε όποιες αλλαγές έχει κάνει μέχρι τώρα ο υπουργός
Υγείας, δεν έχουν πραγματοποιηθεί. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι με τις
συγχωνεύσεις των ΜΚΦ οι Διοικητές αντί να μειωθούν, με την προσθήκη των
Υποδιοικητών αυξήθηκαν: ήταν 29 και γίνονται 30!!!! Αν μάλιστα κοιτάξουμε την
έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου δεν προκύπτει σχεδόν κανένα όφελος από τις
συγχωνεύσεις και εντάξεις! Εκτός βεβαίως της τεράστιας περιουσίας ορισμένων
φορέων, την οποία το συγκεκριμένο νομοσχέδιο απαλλοτριώνει.
Ø Με το άρθρο 13 μπαίνουν στο παιγνίδι, βάζοντας πόδι και στα δημιουργούμενα
Κέντρα Φυσικής και Ιατρικής Αποκατάστασης (ΚΕΦΙΑ) των νοσοκομείων οι ιδιω-
τικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις.
Ø Στο άρθρο 13 υπάρχει εσκεμμένα περίπλοκη διατύπωση σχετικά με τους υπηρε-
τούντες γιατρούς στα ΚΥΚΥΑΜΕΑ. Από πλευράς μας προτείνεται για τους ήδη
υπηρετούντες γιατρούς το ίδιο καθεστώς εργασίας σε τακτικό και εφημεριακό
ωράριο με τους γιατρούς που υπηρετούν στα διασυνδεόμενα νοσοκομεία.
4
Ø Διακόπτει την χορήγηση οικογενειακών επιδομάτων σε πολύτεκνες και τρίτεκνες
οικογένειες που έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα πάνω από 55.000 ευρώ
(Άρθρο 21)
Ø Ανατρέπει προηγούμενες νομοθετημένες ρυθμίσεις προκειμένου να εκχωρήσει
στους πανεπιστημιακούς γιατρούς δικαίωμα να διατηρούν ιδιωτικό ιατρείο και
να παρέχουν υπηρεσίες με οποιαδήποτε σχέση σε κάθε είδους ιδιωτικές επιχει-
ρήσεις υγείας, παραρτήματα των οποίων θα αποτελούν η πανεπιστημιακή κλινι-
κή που εργάζονται ή διευθύνουν. (Άρθρο 30). Εμείς επιμένουμε στην θέση ότι η
πλήρης και αποκλειστική απασχόληση πρέπει να ισχύει για όλους: γιατρούς
ΕΣΥ, πανεπιστημιακούς και στρατιωτικούς.
Ø Επί τη ευκαιρία της συγχώνευσης Νοσοκομείων του ΙΚΑ (στα οποία υπηρετούν
γιατροί με ιδιωτικά ιατρεία) με Νοσοκομεία του ΕΣΥ, θέση μας είναι πως πρέπει
να προβλεφτεί ότι στα Νοσοκομεία ΕΣΥ εντάσσονται μόνον οι γιατροί ΙΚΑ που
είναι πλήρους και Αποκλειστικής Απασχόλησης. Οι υπόλοιποι εργάζονται στα
ιατρεία του ΕΟΠΥΥ.
Ø Ανοίγει τα νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας στους ιδιώτες γιατρούς επιτρέπο-
ντάς να συμμετάσχουν στην ολοήμερη λειτουργία τους, ως αντίδοτο στις συμβά-
σεις εξαθλίωσης που προωθεί ο ΕΟΠΥΥ, εξαπατώντας τους πολίτες και δημιουρ-
γώντας του αυταπάτες ότι θα εξυπηρετηθούν καλύτερα, χωρίς να τους λέει ότι
θα πληρώνουν από την τσέπη τους και χωρίς να αντιμετωπίζει τις τραγικές ελ-
λείψεις σε νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό καθώς και σε αναλώσιμα
καθημερινής χρήσης. (Άρθρο 31)
Ø Επιτρέπει την ίδρυση και λειτουργία Ιδιωτικών Μονάδων Ημερήσιας Νοσηλείας,
παρέχοντας άλλη μια διευκόλυνση στο επιχειρηματικό κεφάλαιο στο χώρο της
υγείας. (Άρθρο 33)
Ø Με το άρθρο 36 για τα φαρμακεία, επιχειρείται ακόμη μια προσπάθεια προς
την κατεύθυνση «ανοίγματος» του επαγγέλματος στους μεγάλους επιχειρηματι-
κούς ομίλους στον κλάδο του φάρμακου, μέσω της ρύθμισης των αποστάσεων
μεταξύ φαρμακείων.
Ø Δύο απ’ τα πολλά δείγματα προχειρότητας της σύνταξης του παρόντος Σ/Ν. Στην
παρ.4 του άρθρου 13 αναφέρεται ότι «Υπεύθυνος για τον συντονισμό της Επι-
στημονικής Λειτουργίας του ΚΕΦΙΑ είναι ιατρός ΕΣΥ με βαθμό Δ/ντή και αν δεν
υπηρετεί ιατρός με βαθμό Δ/ντή ορίζεται Αναπληρωτής Δ/ντής». Όμως ο βαθμός
του αναπληρωτή δ/ντή έχει καταργηθεί με τον ν. 3754/2009! Ομοίως στο άρθρο
26, παρ.2, όπου ορίζεται ότι «Υπεύθυνος για τον συντονισμό της Επιστημονικής
Λειτουργίας του Κ.Υ. είναι ιατρός γενικής ιατρικής ή παθολόγος…» Υπεύθυνος
5
για τον συντονισμό της Επιστημονικής Λειτουργίας του Κ.Υ. μπορεί και οφείλει
να είναι γιατρός κάθε ειδικότητας.
Ø Είναι αξιοπρόσεκτο το Άρθρο 27 του νομοσχεδίου που αναφέρεται στο Πειθαρ-
χικό δίκαιο ιατρών. Το άρθρο αυτό τροποποιεί διατάξεις Βασιλικού Διατάγματος
του 1957 (!!), το οποίο παραμένει σε ισχύ!! Πρόταση: άμεση ανάγκη αναμόρφω-
σης της νομοθεσίας που αφορά στου Ιατρικούς Συλλόγους και τον ΠΙΣ.
Ø Το άρθρο 29 που τιτλοφορείται «Θέματα ιατρών Ε.Σ.Υ» καταβάλλεται στους ειδι-
κευμένους γιατρούς των ΤΕΠ η αποζημίωση εφημεριών Γ΄ ζώνης. Η παρατήρησή
μας είναι πως στα περισσότερα νοσοκομεία της χώρας δεν υπάρχουν Τμήματα
Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ). Έτσι τόσο οι ειδικευμένοι όσο και οι ειδικευόμε-
νοι ιατροί εργάζονται πολλές ώρες εβδομαδιαίως στο ΤΕΠ. Θα πρέπει να υπάρξει
πρόβλεψη για εφημεριακή αποζημίωση Γ΄ ζώνης των ειδικευμένων και ειδικευό-
μενων γιατρών οι οποίοι αποδεδειγμένα εφημερεύουν στο ΤΕΠ, σε νοσοκομεία
χωρίς αυτόνομα οργανωμένο ΤΕΠ (δηλ. στα περισσότερα νοσοκομεία της χώ-
ρας).
Ø Οι διατάξεις του ίδιου άρθρου που θέτουν πέναλτι πενταετίας για όσους για-
τρούς δεν αποδέχονται διορισμό μόνον ως φαιδρές μπορούν να χαρακτηρι-
στούν, αφού ο ίδιος ο συντάκτης του νομοσχεδίου κ. Λοβέρδος δηλώνει ότι δεν
θα γίνει καμιά πρόσληψη γιατρού στο μέλλον.
Ø Το άρθρο 32 ρυθμίζει θέματα συντονιστών διευθυντών σε συγχωνευόμενα Τμή-
ματα. Αφού έκαναν τη συγχώνευση Τμημάτων τώρα ψάχνουν ποιος θα τα διοι-
κεί. Μάλιστα είναι εξαιρετικά ύποπτη η διατύπωση στο εδαφ 1 «Στα διασυνδεό-
μενα νοσοκομεία και μέχρι την επιλογή του ανωτέρω ως υπεύθυνος για το συνο-
λικό συντονισμό…» η οποία δεν θέτει χρονικό ορίζοντα, επιτρέποντας στον αρ-
χαιότερο να διευθύνει το Τμήμα. Ορθά σημειώνει κάποιος στη διαβούλευση «Εί-
ναι πολύ λυπηρό και καταστροφικό για το ΕΣΥ να ανατίθεται η διεύθυνση των
τμημάτων στον αρχαιότερο και όχι σε εκείνον με τα περισσότερα προσόντα, σε
συνδυασμό βέβαια με αξιόλογη κλινική εμπειρία. Θέλουμε πράγματι να ανήκου-
με στην Ευρώπη και να αναλαμβάνουν την διεύθυνση των τμημάτων του ΕΣΥ άν-
θρωποι με σημαντικά τυπικά προσόντα και όραμα ή θέλουμε να συνεχίζεται η
ανάθεση σε «κουρασμένα παλικάρια» ενός -κατά πλειοψηφία- κομματοκρατού-
μενου μηχανισμού επιλογής;»
Ø Το άρθρο 35 τιτλοφορείται «Χορήγηση άδειας άσκησης ιατρικού και οδοντιατρι-
κού επαγγέλματος και άδειας ίδρυσης και λειτουργίας Ιδιωτικών Φορέων Παρο-
χής Υπηρεσιών Π.Φ.Υ.» Γνώμη μας είναι πως η άδεια πρέπει να σχετίζεται:
1.- με τον υγειονομικό χάρτη και τις ανάγκες του πληθυσμού σε υπηρεσίες υγεί-
ας
6
2.- Να μην φαλκιδεύεται από νομοθετικούς περιορισμούς, οι οποίοι καθιστούν
τη αδειοδότηση σχεδόν υποχρεωτική για τους ιατρικούς συλλόγους (πχ στα επι-
χειρηματικά συμφέροντα).
Στην προκειμένη περίπτωση κανένας από τους δύο παραπάνω όρους δεν πλη-
ρούται.
Όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν τις πραγματικές προθέσεις της σημερινής κυβέρνη-
σης και δίνουν τη χαριστική βολή στο ήδη ελλιπές υπάρχον δημόσιο σύστημα υγείας
και κοινωνικής φροντίδας.
Δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να δούμε το συγκεκριμένο νομοσχέδιο ξεκομμένο
από τις πρόσφατες περικοπές κατά 50% των προϋπολογισμών στις δομές ψυχοκοινωνι-
κής φροντίδας (ΟΚΑΝΑ, ΚΑΘΕΑ, Κέντρα Πρόληψης, Ψυχική Υγεία), τις εντολές για μείω-
ση κατά 30% της δύναμης των νέων οργανισμών στις δημόσιες υπηρεσίες που ουσια-
στικά σημαίνουν κατάργηση θέσεων και απολύσεις, αλλά και τις κυβερνητικές μεθο-
δεύσεις με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. οι οποίες κάνουν απαγορευτική κάθε προοπτική ανάπτυξης
ολοκληρωμένου δημόσιου συστήματος ΠΦΥ με τις εξευτελιστικές συμβάσεις αμοιβής
των γιατρών και την καθυπόταξη των αναγκών υγείας των πολιτών στους όρους του
Μνημονίου και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, με υποβάθμιση των παρεχόμενων
υπηρεσιών και ακόμα μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση για να έχουν μια στοιχειω-
δώς αξιοπρεπή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
