Ο πρόωρος χαμός του αγαπημένου ηθοποιού Ρόμπιν Γουίλιαμς, ο οποίος αυτοκτόνησε στα 63 του χρόνια, έφερε στο προσκήνιο μία από τις μάστιγες της σύγχρονης εποχής: την κλινική κατάθλιψη.
Η κατάθλιψη είναι εξαιρετικά συχνή: ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) υπολογίζει ότι 350 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από αυτήν, ενώ σχεδόν δύο στους δέκα ανθρώπους θα την εκδηλώσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους.
Παρά την αυξημένη συχνότητά της, όμως, πολλοί άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν τι ακριβώς σημαίνει να έχει κάποιος κατάθλιψη και την συγχέουν με την φυσιολογική θλίψη.
«Η κατάθλιψη είναι μία από τις πιο τραγικά παρεξηγημένες λέξεις», λέει ο δρ Στήβεν Ιλάρντι, αναπληρωτής καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κάνσας.
«Όταν ο κόσμος την χρησιμοποιεί στις καθημερινές συζητήσεις του, συνήθως αναφέρεται σε κάτι πολύ λιγότερο σοβαρό απ’ ό,τι είναι στ’ αλήθεια η κατάθλιψη.
»Στην πραγματικότητα, ο όρος συνήθως χρησιμεύει ως συνώνυμο της απλής, φυσιολογικής θλίψης – κάτι που είναι εντελώς λανθασμένο».
Η θλίψη είναι ένα συναίσθημα που φυσιολογικά απορρέει από κάποια πραγματική ή συμβολική απώλεια, όπως ένα διαζύγιο, το πένθος ή μια απόλυση, και εκδηλώνεται με κλάμα, μελαγχολική διάθεση και απομόνωση που συνήθως διαρκούν μικρό χρονικό διάστημα και προοδευτικά αμβλύνονται.
Όταν, όμως, οι γιατροί μιλούν για κλινική κατάθλιψη, η μελαγχολική διάθεση επιμένει, είναι έντονη και προοδευτικά εξελίσσεται προς το χειρότερο, υποβαθμίζοντας την ζωή και την λειτουργικότητα του πάσχοντος.
Όταν πια η κατάθλιψη γίνει σοβαρή (μείζονα), ο ασθενής μπορεί να παρουσιάζει τα εξής συμπτώματα:
* Έχει ιδέες πεσιμισμού (απαισιοδοξίας), αναξιότητας και μηδενισμού.
* Έχει αισθήματα αυτομομφής και ενοχοποιεί τον εαυτό του.
* Έχει σωματικά ενοχλήματα, όπως σημαντική απώλεια βάρους ή αύξηση βάρους.
* Έχει διαταραχές στον ύπνο, κυρίως τη χαρακτηριστική πρωινή αϋπνία (ξυπνά πολύ νωρίς, μένει ξαπλωμένος στο κρεβάτι και βασανίζεται από θλιβερές σκέψεις).
* Έχει αυτοκτονικό ιδεασμό (δηλαδή σκέψεις να κάνει κακό στον εαυτό του).
* Μπορεί να κάνει απόπειρα αυτοκτονίας (συμβαίνει σε ποσοστό έως 40% των ασθενών) ή και να αυτοκτονήσει τελικά (το 15% των ασθενών).
Άλλα συμπτώματα είναι η οξυθυμία, η συνεχής νευρικότητα και εκνευρισμός, η μειωμένη ερωτική επιθυμία και η μειωμένη ικανότητα συγκεντρώσεως.
Ειδικά οι άντρες με κατάθλιψη έχουν περισσότερες πιθανότητες απ’ ό,τι οι γυναίκες να κάνουν κατάχρηση αλκοόλ ή χρήση ουσιών, κατά την δρα Τζιλ Μ. Γκόλντσταϊν, καθηγήτρια Ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.
Επιπλέον, συχνά προσπαθούν να κρύψουν την δυστυχία τους ασχολούμενοι υπερβολικά πολύ με τη δουλειά τους ή αφιερώνοντας ώρες στο να βλέπουν τηλεόραση ή να παίζουν σπορ – και τα καταφέρνουν τόσο καλά, ώστε η ασθένειά τους καθυστερεί περισσότερο να διαγνωστεί, με συνέπεια να καθυστερεί και η θεραπεία.
Αυτό συμβάλλει στο να έχουν και περισσότερες πιθανότητες να αυτοκτονήσουν, προσθέτει η δρ Γκόλντσταϊν.
http://ygeia.tanea.gr/default.asp?pid=8&ct=1&articleID=19911&la=1
