Έκθαμβος παρακαλουθώ τις τελευταίες ημέρες όσα συμβαίνουν στον ΕΟΠΥΥ. Χθες είχαμε ευρεία σύσκεψη της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας και του ΕΟΠΥΥ με τους παρόχους και για μία ακόμη φορά είδα να παίζεται το θέατρο του παραλόγου… Πώς μπορείς να φορέσεις παπούτσι με νούμερο 40 όταν το πόδι σου είναι νούμερο 45;
Ομολογώ και ο ίδιος ότι η παρομοίωση είναι λίγο παραπλανητική. Και εξηγούμαι. Η κυβέρνηση έχει ορίσει πως το 2014 ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ για διαγνωστικές εξετάσεις θα είναι 300 εκατ. ευρώ. Είναι πολλά ή λίγα; Οι γιατροί λένε ότι είναι λίγα. Τι θα έλεγαν όμως;
Ο Άδωνις Γεωργιάδης απαντά ότι άλλα χρήματα δεν υπάρχουν… αλλά μεσούσης της προεκλογικής περιόδου δεν επιθυμεί προφανώς να υπάρξουν προβλήματα στην εξυπηρέτηση των πολιτών.
Ας δούμε μερικά στοιχεία. Το 2009, με το πάρτι στην υγεία να βρίσκεται στο αποκορύφωμά του, οι δαπάνες μόνο του ΟΠΑΔ για διαγνωστικές εξετάσεις προς τον ιδιωτικό τομέα ήταν περίπου 500 εκατ. Αν βάλουμε και τα υπόλοιπα ταμεία, οι δαπάνες πρέπει να ήταν γύρω στα 800 εκατ. γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ΙΚΑ είχε ιδιόκτητα ιατρικά μηχανήματα.
Το 2013, συνολικά, ο ΕΟΠΥΥ δέχθηκε υποβολές ύψους περίπου 650 εκατ. ευρώ, αλλά ο προϋπολογισμός καθορίστηκε περίπου στα μισά και τα υπόλοιπα τα ζήτησε ως υποχρεωτική έκπτωση (clawback και rebate). Με βάση στοιχεία από τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και τις δαπάνες των ασφαλισμένων τους τα 300 εκατ. ευρώ είναι πιθανόν να επαρκούν για τις ανάγκες των ασφαλισμένων.
Το μείζον ερώτημα είναι: Επαρκούν για τις ανάγκες 3.500 κλινικοεργαστηριακών γιατρών, 500 διαγνωστικών κέντρων και 5 μεγάλων ιδιωτικών ομίλων; Προφανώς όχι. Αυτό είναι το πάπλωμα πίσω από τη σύγκρουση κυβέρνησης και παρόχων.
Οι κινήσεις που έκαναν οι κυβερνήσεις των τελευταίων 2 ετών με αποκορύφωμα τις αλλαγές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είχαν ως αποτέλεσμα, ο ΕΟΠΥΥ να εξαρτάται σχεδόν απόλυτα από τον ιδιωτικό τομέα για την εξυπηρέτηση των πολιτών-ασφαλισμένων. Και αντιστρόφως, με δεδομένη την οικονομική κρίση, οι περισσότεροι πάροχοι εξαρτώνται πλέον από τον ΕΟΠΥΥ. Ειδικά, οι μικροί ελεύθεροι επαγγελματίες γιατροί.
Το τανγκό θέλει δύο, αλλά δυστυχώς στην προκειμένη περίπτωση και οι δύο είναι κακοί χορευτές…
Πάντως, ο Άδωνις έδρασε αριστοτεχνικά με την τακτική διαίρει και βασίλευε. Δεν είναι τυχαίο ότι την περασμένη εβδομάδα πήγε στη συνεδρίαση του Δ.Σ. των μεγάλων ιδιωτικών κλινικών (ΣΕΚ) προκειμένου να “σπάσει” το κοινό μέτωπο των παρόχων. Προς ώρας φαίνεται ότι τα καταφέρνει, αφού ο ΣΕΚ ανακοίνωσε ότι δεν θα κάνει επίσχεση…
Με τους γιατρούς ο Άδωνις ακολούθησε άλλη τακτική: Έριξε το μπαλάκι σε αυτούς. Χρειαζόμαστε πρωτόκολλα του είπαν και αυτός τους είπε ωραία φτιάξτε τα! Αν είναι δυνατόν, ο ΠΙΣ να φτιάξει διαγνωστικά πρωτόκολλα. Είναι σαν να βάζεις το λύκο να φυλάει τα πρόβατα…
Ακόμη, ο Πρόεδρος του ΠΙΣ Μιχ. Βλασταράκος έριξε στο τραπέζι να καθοριστεί πλαφόν ανά πάροχο ως μέτρο συγκράτησης της δαπάνης. Βέβαια, είναι φανερό ότι σκοπός του είναι να διασφαλίσει ένα ελάχιστο εισόδημα σε όλους τους μικρούς και μεσαίους γιατρούς, ασχέτως αν είναι καλοί στη δουλειά τους ή όχι…
Από την άλλη, διαγνωστικά κέντρα και ιδιωτικές κλινικές όπως είναι φυσικό απορρίπτουν το ενδεχόμενο επιβολής πλαφόν ανά πάροχο μετά βδελυγμίας. Και δεν έχουν άδικο. Αν επιβληθεί θα αποτελεί ακόμη μία κίνηση σοβιετικού τύπου στο σύστημα υγείας, που πνίγει κάθε περιθώριο ανάπτυξης στον κλάδο.
Το ερώτημα που τίθεται με κάθε είδους πλαφόν είναι τι θα συμβεί όταν αυτό συμπληρωθεί; Οι πάροχοι λένε ας γίνει ότι γίνεται με τους γιατρούς. Μόλις συμπληρωθεί το πλαφόν, οι πολίτες να πληρώνουν από την τσέπη τους! Στον ΕΟΠΥΥ ούτε που θέλουν να το ακούσουν, φοβούμενοι προφανώς τις κοινωνικές αντιδράσεις.
Ο Άδωνις ενώ έλεγε μέχρι πρότινος ότι δεν θα επιβληθεί τέτοιο πλαφόν, τώρα λέει δεν έχω αντίρρηση αν συμφωνήσουν όλοι οι πάροχοι – ενώ γνωρίζει ότι δεν πρόκειται να συμφωνήσουν… Γι’ αυτό μίλησα προηγουμένως για θέατρο του παραλόγου.
Η ουσία είναι ότι η κυβέρνηση, το υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΠΥΥ αποδεικνύονται ανίκανοι να λάβουν μέτρα ελέγχου των δαπανών. Θα μπορούσαν π.χ. να εφαρμόσουν κάτι ανάλογο με αυτά που κάνουν οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες στα συμβόλαια, που συνάπτουν με διαγνωστικά κέντρα και ιδιωτικές κλινικές ώστε να περιορίσουν τη σπατάλη και τις αχρείαστες εξετάσεις.
Πέρσι το καλοκαίρι, ο Άδωνις Γεωργιάδης μόλις ανέλαβε, αναγκάστηκε να επιβάλλει το μέτρο της αυτόματης επιστροφής (clawback) για να αντιμετωπίσει την υπέρβαση στις διαγνωστικές εξετάσεις. Και ο ίδιος είχε δηλώσει ότι ήταν ένα έκτακτο και άδικο μέτρο, αλλά δεν υπήρχε άλλη λύση. Είχε μάλιστα υποσχεθεί ότι θα λάβει μέτρα, ώστε να μην χρειαστεί ξανά… Πολύ φοβάμαι ότι θα διαψευστεί παταγωδώς.
Το πρώτο τετράμηνο του 2014 οι δαπάνες για διαγνωστικές εξετάσεις είναι πολύ πάνω από τον προϋπολογισμό των 300 εκατ. ευρώ το χρόνο. Με το ρυθμό που κινούνται τα χρήματα θα τελειώσουν μέχρι τον Ιούνιο… Ετοιμαστείτε για νέο κύκλο επεισοδίων στο Game Of.. Adonin-ones!
