Ο Patrick Pfavayi είναι μετανάστης, ειδικευόμενος καρδιολόγος και μόνιμος κάτοικος Αθήνας. Τι λέει για τη Χρυσή Αυγή, τον ρατσισμό, την υγεία και την παιδεία στη χώρα του Ιπποκράτη Από τη Ζιμπάμπουε στην Ελλάδα. Ο Patrick Pfavayi ήρθε πριν από 20 χρόνια στη χώρα μας για να πραγματοποιήσει το όνειρο του. Κοινώς, για να σπουδάσει ιατρική και να γίνει καρδιολόγος, στη χώρα του Ιπποκράτη. Παρόλα αυτά, από ειδικευόμενος γιατρός έγινε και ο ίδιος νοσηλευόμενος μετά από επίθεση που δέχθηκε από ομάδα χρυσαυγιτών. Κάτι που όμως, δεν τον έκανε ποτέ να χάσει το θάρρος της γνώμης του.
“Ο ρατσισμός δεν γνωρίζει κράτη και έθνη, χρώμα και φυλές. Παντού υπάρχει”
Η ζωή του στη χώρα μας κινείται ανάμεσα σε ιατρεία, βιβλία, γήπεδα και πίστες χορού. Πώς συνδυάζονται όλα αυτά;
Ο Patrick τελειώνει αυτό τον καιρό την ειδίκευση του στην καρδιολογία, εργάζεται σαν γιατρός γηπέδων σε ποδοσφαιρικούς αγώνες της ΕΠΣΑΝΑ και με κάθε ευκαιρία χορεύει. Κάθε είδος χορού, ακόμα και πεντοζάλη που τον λατρεύει.
Στην Ελλάδα ήρθε το 1995 και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη για να σπουδάσει ιατρική, έχοντας πάρει υποτροφία. Στην Αθήνα κατέβηκε λίγο αργότερα για να πάρει ειδικότητα στην καρδιολογία.Έμαθε ελληνικά μέσα σε πολύ σύντομο χρόνο και αποφάσισε να αγωνιστεί για να εργαστεί ως ίσος έναντι ίσων. Και στην πορεία του έχει βρει ουκ ολίγα εμπόδια. Από συναδέλφους που προσπάθησαν να του κάνουν τη ζωή πιο δύσκολη λόγω του χρώματος του, από ασθενείς που αρνήθηκαν να τους εξετάσει λόγω της καταγωγής του, μέχρι επιθέσεις στον δρόμο και διακρίσεις στην άσκηση του επαγγέλματος του στο νοσοκομείο του Ευαγγελισμού.Έχει βρει όμως και όμορφα πράγματα στη χώρα μας.
“Με ρωτάνε αν αγαπάω την Ελλάδα. Είναι χαζή ερώτηση. Είναι σαν να περιμένουν να ακούσουν αυτό που θέλουν. Προτιμώ να δείχνω τι είμαι με τις πράξεις και όχι με λόγια. Πώς γίνεται να μην αγαπώ αυτή τη χώρα την ώρα που χορεύω κρητικούς και παραδοσιακούς χορούς;”, λέει ο ίδιος.
“Δε με ενδιαφέρει αν ο άλλος είναι ρατσιστής. Αν εφαρμόζεται ο νόμος θα είναι ρατσιστής μέσα του. Θα είναι βίαιος μέσα στο κεφάλι του, θα ξέρει ότι δεν μπορεί να με χτυπήσει γιατί θα έχει κυρώσεις”
Μιλώντας μαζί του για τον ρατσισμό στη χώρα μας, έπεσα πάνω σε πολύ ενδιαφέρουσες ιστορίες.
“Ξέρεις, είναι άτοπο να αντιμετωπίζει κανείς ρατσιστικά τον γιατρό του στα επείγοντα ιατρεία”, αναφέρει. “Στον Ευαγγελισμό, όταν και ήμουν στα επείγοντα, πολλές φορές έρχονταν ασθενείς και έλεγαν δεν θέλω αυτόν τον γιατρό γιατί είναι μαύρος. Σε αυτές τις περιπτώσεις, δε μιλούσα, έφευγα και άφηνα άλλο γιατρό να τους εξετάσει. Αν δεν ήταν εκεί όμως άλλος τι θα γινόταν; Θα καθόταν ο εθνικιστής να πεθάνει για να μην τον θεραπεύσω εγώ επειδή είμαι άλλου χρώματος.
Είναι αδιανόητο. Στη Θεσσαλονίκη έπεσα πάνω σε μια πολύ σημαντική στιγμή συναδελφικότητας. Εκεί οι συνάδελφοι είπαν, αν γίνει κάτι αντίστοιχο, δεν θα τον εξετάζει κανείς. Κανείς μας. Κι αν θέλει, να δεχτεί τον γιατρό που έχει σειρά να δει τον καθένα. Οκ, δε μιλάμε για καταστάσεις ζωής ή θανάτου. Εκεί άλλωστε ο ασθενής, και χρυσαυγίτης να είναι, δεν έχει επιλογή”, δηλώνει γελώντας.
“Από την άλλη, πολλές φορές, αρκετοί στην αρχή με κοιτούσαν με καχυποψία, δεν ξέρω, δεν τους γέμιζα το μάτι. Στην πορεία όμως, γίνονταν φιλικοί, όταν καταλάβαιναν ότι στην τελική δεν έχουμε διαφορές”.
Δεν έχουν λείψει όμως οι ρατσιστικές συμπεριφορές από συναδέλφους. Ο ίδιος άλλωστε έχει καταγγέλλει περιστατικά.
“Πολλές φορές είχα νοιώσει τις διακρίσεις στις εφημερίες του Ευαγγελισμού όταν δεν με έβαζαν καν σαν δεύτερο γιατρό για να υποβοηθήσω τον πρώτο στα επείγοντα, στις εφημερίες. Με έβαζαν τρίτο συνέχεια ή δε με έβαζαν καθόλου. Διαμαρτυρήθηκα, έφτασα μέχρι τη Διεύθυνση αλλά δεν έγινε τίποτα. Και να σημειώσουμε ότι οι αλλοδαποί ειδικευόμενοι γιατροί παίρνουν πολύ λιγότερα λεφτά από τους Έλληνες βάσει νόμου και πρέπει να πληρώνουν και την ασφάλιση τους μόνοι τους.
Είχα χρυσαυγίτη συνάδελφο, δεν θέλω να πω όνομα, αλλά το έλεγε ξεκάθαρα μέσα στο νοσοκομείο και προσπαθούσε συνεχώς να μου κάνει τη ζωή δύσκολη λόγω χρώματος. Ήταν το δεξί χέρι του διευθυντή”.
Ο Patrick θυμάται και τη στιγμή κατά την οποία θυματοποιήθηκε από μέλη της Χρυσής Αυγής.
“Ήταν απόγευμα, κατά τις 6, είχε φως δηλαδή. Περπατούσα στην Ιουλιανού, κοντά στον σταθμό Λαρίσης. Με πλησίασε μια ομάδα από νεαρά άτομα. Ανάμεσα τους ήταν και τρεις κοπέλες και ένα σκυλάκι και σκέφτηκα, οκ, δεν θα μου κάνουν κάτι. Μόλις τους πλησίασα, ο ένας με άρπαξε και άρχισε να με σπρώχνει. Του είπα “τι θες; Σου έκανα κάτι;”. Μου είπε, “είσαι μαύρος” και με χτύπησε. Έπεσα κάτω. Άρχισαν να με χτυπάνε τα αγόρια της παρέας. Ο ένας μου πήρε το κινητό. Με έκλεψαν δηλαδή. Είχα και δεύτερη συσκευή πάνω μου και κάλεσα την αστυνομία.
Ήρθαν και κατέγραψαν το περιστατικό. Δεν έγινε τίποτα, δεν βρήκαν κανένα. Μετά πήγα στο νοσοκομείο και έμεινα μέσα ένα βράδυ. Την επόμενη μέρα ανέφερα το περιστατικό στον διευθυντή μου και αντέδρασε εντελώς αδιάφορα.
Ξέρεις, τον ρατσισμό τον καταλαβαίνεις από τέτοιες μικρές λεπτομέρειες. Δεν είναι μόνο η βία και το να σε χτυπήσει κάποιος. Εγώ τον ρατσιστή, εμείς οι ξένοι γενικά, μπορούμε να τον καταλάβουμε όπως η γυναίκα καταλαβαίνει αν ο άντρας της την αγαπάει ή όχι. Από μικρές λεπτομέρειες”.
Υπάρχει ρατσισμός στην Ελλάδα;
“Ναι, υπάρχει. Αλλά ξέρεις, παντού υπάρχει ρατσισμός. Αυτό που έχει σημασία, είναι το πώς αντιμετωπίζεται. Τα νομοθετικά πλαίσια της χώρας πρέπει να καθορίζουν αν αυτός ο ρατσισμός θα είναι εκτός ελέγχου, ή αν θα ελέγχεται η ρατσιστική βία αποτελεσματικά. Το κύριο ζήτημα στην Ελλάδα είναι η αντιμετώπιση και η ανοχή από τα ΜΜΕ.
Στην Αγγλία, σε ότι αφορά τα ιατρικά ζητήματα, υπάρχει μια ειδική επιτροπή εναντίον του ρατσισμού. Αν κάποιος σε κατηγορήσει ότι είσαι ρατσιστής, εσύ πρέπει να αποδείξεις ότι δεν είσαι ελέφαντας. Η κατηγορία ισχύει μέχρι να αποδείξεις ότι δεν είσαι ελέφαντας. Το ίδιο θα έπρεπε να ισχύει και εδώ. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει κάλυψη. Δεν μπορείς να ξεριζώσεις από τον άλλο τον ρατσισμό. Μπορείς όμως να του στερήσεις τα πλαίσια για να κινηθεί. Δεν έχει νόημα να πάω πλέον να καταγγείλω ρατσισμό, τον μπελά μου θα βρω”.
Για την ποινική δίωξη της Χρυσής Αυγής λέει:
“Ορθώς έγινε και άργησε να γίνει. Έπρεπε να σκοτώσουν Έλληνα για να πουν, “ε όχι και έτσι ρε παιδιά. Όχι και να σκοτωνόμαστε μεταξύ μας”. Κατάλαβες; Στην Ελλάδα πρέπει να εφαρμοστεί ο νόμος όπως γίνεται σε άλλες χώρες. Η Χρυσή Αυγή γιγαντώθηκε από την ανοχή και από τα ΜΜΕ, το ξανατονίζω. Ξεκάθαρα.
Για πολλά χρόνια άκουγα χαζομάρες στα “πρωινάδικα”, να λένε ότι οι ξένοι φταίνε για την εγκληματικότητα και μόνο αυτοί, μας παίρνουν τις δουλειές και άλλα τέτοια.
Αυτές οι εκπομπές έλεγαν ακρότητες ρατσιστικές και δημιούργησαν ένα σώμα ενίσχυσης των νεοναζί. Έλεγαν φταίνε οι ξένοι για όλα. Και όσοι έλεγαν τέτοια πράγματα δεν διώκονταν ποτέ. Ακόμα και σήμερα ρατσιστικές λέξεις λέγονται χωρίς έλεγχο και δυναμιτίζουν το κλίμα.
Και από την άλλη, η Χρυσή Αυγή δολοφονούσε μετανάστες και δεν άνοιγε ρουθούνι. Υπήρχε σιωπηλή ανοχή. Και έτσι μεγάλωσε. Τώρα πάνε κάποιοι φυλακή γιατί σκότωσαν έναν Έλληνα. Έπρεπε να φτάσουμε εδώ. Τόσα χρόνια αλώνιζαν ανενόχλητοι. Έπρεπε να τιμωρηθούν και άργησε αυτό να γίνει. Λέγανε μέχρι σήμερα για τα μέλη της Χ.Α., “δικός μας είναι μωρέ, δεν πειράζει” και άλλα τέτοια”.
“Όμως με την παιδεία δεν πρέπει να παίζουμε. Στην Ελλάδα έχετε το υπέρτατο αγαθό της δωρεάν παιδείας, εκμεταλλευτείτε το. Λένε ξέρεις, καλύτερα να μου μάθεις να ψαρεύω, παρά να μου φέρεις ψάρια. Αν μου φέρεις ψάρια, θα φάω για μια μέρα, αν μου μάθεις όμως να ψαρεύω, δεν θα πεινάσω ποτέ”
Και συμπληρώνει:
“Δε με ενδιαφέρει αν ο άλλος είναι ρατσιστής. Αν εφαρμόζεται ο νόμος θα είναι ρατσιστής μέσα του. Θα είναι βίαιος μέσα στο κεφάλι του, θα ξέρει ότι δεν μπορεί να με χτυπήσει γιατί θα έχει κυρώσεις. Πριν όμως, ήξερε ότι και να το κάνει, τίποτα δεν θα ακολουθήσει. Έτσι πήγαινε. Εγώ ξέρω τι δεν πρέπει και τι δεν θέλω να κάνω, το ίδιο πρέπει να ισχύει για όλους. Η δικαιοσύνη στην Ελλάδα λειτουργεί με δύο μέτρα και σταθμά και απέναντι στην αστυνομία που τους κάλυπτε μέχρι σήμερα”.
Φταίει λοιπόν η παιδεία, η ημιμάθεια και η ελλιπής απόδοση δικαιοσύνης και εφαρμογής του νόμου.
“Αν μου έλεγαν να επιλέξω ανάμεσα σε δωρεάν υγεία και δωρεάν παιδεία, θα επέλεγα το δεύτερο. Η υγεία γίνεται και αντικείμενο εκμετάλλευσης από κάποιους, πάνε στον γιατρό με το παραμικρό. Στις σοβαρές περιπτώσεις, στα επείγοντα, ναι, να θεραπεύονται άμεσα και σαφώς δωρεάν. Για τις υπόλοιπες περιπτώσεις όμως, να υπάρχει ασφάλιση και να πληρώνει ο καθένας τα προβλεπόμενα. Σύμφωνοι.
Όμως με την παιδεία δεν πρέπει να παίζουμε. Στην Ελλάδα έχετε το υπέρτατο αγαθό της δωρεάν παιδείας, εκμεταλλευτείτε το. Λένε ξέρεις, καλύτερα να μου μάθεις να ψαρεύω, παρά να μου φέρεις ψάρια. Αν μου φέρεις ψάρια, θα φάω για μια μέρα, αν μου μάθεις όμως να ψαρεύω, δεν θα πεινάσω ποτέ. Το ίδιο είναι η εκπαίδευση. Στο σύστημα παιδείας πρέπει να εντάσσονται ανεξαιρέτως όλα τα παιδιά, όλων των ξένων, παράνομων και νόμιμων. Μόνο έτσι θα προοδεύσει η κοινωνία και θα αποκτήσει συνοχή”, αναφέρει ο Patrick.
Και στη Ζιμπάμπουε; Υπάρχει ρατσισμός; “Όπως είπα και πριν, ο ρατσισμός δεν γνωρίζει κράτη και έθνη, χρώμα και φυλές. Παντού υπάρχει. Σε χώρες με χαμηλό επίπεδο μόρφωσης, ακόμα περισσότερο. Η Ζιμπάμπουε απελευθερώθηκε από τους Άγγλους το 1980. Από τότε και μετά καλλιεργήθηκε ένας αντίστροφος ρατσισμός από το καθεστώς, ο οποίος εν τέλει κάνει κακό στη χώρα. Μιλάμε για μια χώρα που το επίπεδο μόρφωσης είναι πολύ χαμηλό. Μέχρι πρόσφατα, σκέψου ότι για ένα κράτος 10 εκατομμυρίων υπήρχαν μόνο τρία Λύκεια. Υπάρχουν πολλά Δημοτικά και Γυμνάσια, αλλά ελάχιστοι πάνε Λύκειο, πόσο μάλλον Πανεπιστήμιο. Οι Άγγλοι πήγαιναν σε Κολέγια που θύμιζαν Beverly Hills και Χόλιγουντ.
Και οι ντόπιοι δεν μορφώνονταν. Αυτό γύρισε μπούμερανγκ για τους Άγγλους. Όταν έγινε η εξέγερση, ήταν εύκολο να πείσεις μια αμόρφωτη μάζα ότι όλοι οι Άγγλοι είναι εχθροί και ότι όλοι πρέπει να φύγουν. Ωστόσο οι Άγγλοι, αρκετοί από αυτούς είχαν κάνει και καλά στη χώρα. Είχαν αναπτύξει την αγροτική παραγωγή με την τεχνογνωσία τους και η χώρα με τα καπνά, είχε αλματώδη ανάπτυξη. Και σήμερα, η κατάσταση είναι τραγική”.
Τέλος, σχολιάζει την περίφημη “αιμοδοσία μόνο για Έλληνες” της Χρυσής Αυγής.
“Είναι αστείο όλο αυτό. Όλοι έχουμε αίμα, το αίμα θα το πάρει εκείνος που έχει ανάγκη και βρίσκεται συμβατό στην τράπεζα αίματος. Δεν υπάρχουν διακρίσεις σε αυτό βάσει ύψους, χρώματος, δέρματος, κιλών, προσώπου, δεν υπάρχουν επιλογές”.
