Θα αντισταθώ στον πειρασμό να ασχοληθώ με το μεγάλο θέμα της επικαιρότητας, τον ΕΟΠΥΥ. Έχω πει αρκετά και αλήθεια είναι ότι δεν βγάζω άκρη με την κόντρα κυβέρνησης και γιατρών. Θα ασχοληθώ με ένα φαινομενικά, μικρό θέμα, που καταδεικνύει όμως ένα μεγάλο πρόβλημα της πολιτικής υγείας.
Θέμα μας τα νέα βιβλιάρια υγείας για τα ελληνόπουλα. Την περασμένη Πέμπτη λοιπόν, η ένωση των ελευθέρων επαγγελματιών παιδιάτρων είχε συνάντηση με τον υφυπουργό Υγείας Αντώνη Μπέζα, ο οποίος τους ενημέρωσε ότι τα νέα βιβλιάρια είναι έτοιμα και σύντομα θα είναι στη διάθεσή τους. Σημειώνω ότι σχεδόν αποκλειστικοί χρήστες του βιβλιαρίου είναι οι παιδίατροι και δη, οι ιδιώτες.
Οι εκπρόσωποι της ένωσης σοκαρίστηκαν διότι αγνοούσαν πλήρως το θέμα! Μάλιστα, διαμαρτυρήθηκαν γιατί δεν ενημερώθηκαν νωρίτερα και φυσικά γιατί δεν ζητήθηκε η γνώμη τους για ένα θέμα, που τους αφορά άμεσα. Η απάντηση που τους έδωσε ο Μπέζας είναι χαρακτηριστική της κατάστασης που επικρατεί συχνά στα υπουργεία. Τους είπε ότι τα βιβλιάρια σχεδιάστηκαν από την επιτροπή πρωτοβάμια φροντίδας υγείας, στην οποία όμως δεν μετέχει ούτε ένας παιδίατρος!
Με άλλα λόγια, σύντομα, θα κυκλοφορήσουν βιβλιάρια, για τα οποία οι κύριοι χρήστες του – οι παιδίατροι – δεν θα έχουν εκφράσει γνώμη. Αντ’ αυτού, βαρύνουσα άποψη έχει μία επιτροπή, που συνεστήθη στο υπουργείο Υγείας με μέλη – ως είθισται – άτομα της προσωπικής επιλογής της εκάστοτε κυβέρνησης, που όμως δεν έχουν κανένα επιστημονικό και θεσμικό βάρος.
Ουσιαστικά, επί σειρά ετών, η χώρα στερείται ενός ισχυρού επιστημονικού οργάνου, που να λειτουργεί ως θεσμικός σύμβουλος του υπουργείου Υγείας. Το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας θα μπορούσε να έχει τέτοιο ρόλο, αλλά η δομή και λειτουργία του είναι τελείως διαφορετική, αφού μετέχουν συνδικαλιστές… Τη μεγάλη αυτή έλλειψη έχει επισημάνει πρόσφατα και ο καθηγητής του LSE και πρώην υπουργός κ. Ηλίας Μόσιαλος, χαρακτηρίζοντας ως μεγάλο λάθος την κατάργηση του θεσμού του Αρχιάτρου, που έγινε στη δεκαετία του 80.
Βέβαια, είμαι σίγουρος ότι ακόμη και να μην είχε καταργηθεί, στην πορεία των ετών, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ θα είχαν φροντίσει να τον ευνουχίσουν. Το μείζον πρόβλημα στην άσκηση της πολιτικής υγείας της χώρας είναι ότι δεν έχουμε επιστημονικά όργανα με κύρος. Οι κατά καιρούς, επιτροπές, που συστήνονται, αποτελούνται κατά κύριο λόγο από πρόσωπα επιλογής της εκάστοτε κυβέρνησης με ότι αυτό συνεπάγεται. Διαδικασία που εκτός των άλλων έχει τραυματίσει βάναυσα και το κύρος της ελληνικής ιατρικής.
Για να επανέλθω στις μεγάλες αλλαγές, που κυοφορούνται, είναι ανάγκη οι κινήσεις της κυβέρνησης να έχουν και επιστημονικό κύρος. Οι επτά επιτροπές που είχε φτιάξει ο Ανδρέας Λυκουρέντζος είναι “ανέκδοτο” και φυσικά δεν μπορούν να παίξουν αυτό το ρόλο. Η συνεργασία που έχει ξεκινήσει το υπουργείο Υγείας με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είναι θετική, αλλά μέχρι στιγμής δεν βλέπουμε να είναι βαρύνουσα.
Όπως δείχνει η υπόθεση με τα βιβλιάρια των παιδιών, οι αλλαγές γίνονται χωρίς σχέδιο και δίχως να ερωτηθούν εκείνοι, για τους οποίους γίνονται οι αλλαγές. Έτσι, όμως, δεν μπορούμε να πάμε μακρυά. Είναι ανάγκη να αλλάξουμε νοοτροπία και πρακτικές. Αν όχι τώρα, τότε πότε. Μάλλον ποτέ…
Γράφει: Αιμίλιος Νεγκής
