1. Αλήθεια ή Μύθος; Ο καθένας πρέπει να αποφεύγει την γλουτένη.
Μύθος!
Η πέψη της γλουτένης, μιας πρωτεΐνης που βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη και στα τρόφιμα που περιέχουν αυτούς τους σπόρους (όπως ψωμί, δημητριακά και ζυμαρικά), δεν είναι συνήθως πρόβλημα εκτός εάν κάποιος έχει κοιλιοκάκη ή πάσχει από ευαισθησία στη γλουτένη. Οι άνθρωποι που δεν μπορούν να αφομοιώσουν τη γλουτένη σωστά υποφέρουν από πόνο στην κοιλιά, αέρια και διάρροια και, με την πάροδο του χρόνου, σοβαρή εντερική βλάβη. Τα άτομα που έχουν ευαισθησία στη γλουτένη, από την άλλη πλευρά, πάσχουν από παρόμοια συμπτώματα, αλλά δεν βιώνουν εντερική βλάβη.
2. Αλήθεια ή Μύθος; Τα τρόφιμα χωρίς γλουτένη είναι πιο υγιεινά για όλους.
Μύθος!
Η έκρηξη των προϊόντων χωρίς γλουτένη τα τελευταία χρόνια είναι βολική για τα άτομα με κοιλιοκάκη ή ευαισθησία στη γλουτένη. Αλλά μόνο και μόνο επειδή ένα προϊόν είναι χωρίς γλουτένη, δεν σημαίνει ότι είναι αυτόματα υγιεινό. Στην πραγματικότητα, τα προϊόντα χωρίς γλουτένη έχουν κάποια θρεπτικά μειονεκτήματα . Για παράδειγμα τα προϊόντα χωρίς γλουτένη δε χρειάζεται να εμπλουτιστούν με βιταμίνες του συμπλέγματος Β και σίδηρο καθώς οι πάσχοντες λαμβάνουν ένα πολυβιταμινούχο σκεύασμα. Μια δίαιτα ελεύθερη γλουτένης είναι φτωχή σε φυτικές ίνες, δεδομένου ότι αυτά τα προϊόντα κατασκευάζονται κυρίως από αλεύρι ρυζιού. Ακόμη, τα τρόφιμα χωρίς γλουτένη τείνουν να είναι πιο ακριβά. Συνεπώς, αν δεν είστε πάσχοντες χρησιμοποιείστε τα κλασικά προϊόντα δημητριακών.
3. Αλήθεια ή Μύθος; Μια δίαιτα ελεύθερη γλουτένης είναι ένας έξυπνος τρόπος για απώλεια βάρους.
Μύθος!
Πολλοί άνθρωποι που καταναλώνουν τα τρόφιμα χωρίς γλουτένη παίρνουν βάρος στην πραγματικότητα. Αυτό συμβαίνει επειδή τα τρόφιμα χωρίς γλουτένη όπως ψωμί, δημητριακά, έχουν υψηλότερη περιεκτικότητα σε λίπος, ζάχαρη και θερμίδες για να έχουν καλύτερη γεύση και υφή. Εάν δεν υπάρχει ευαισθησία στη γλουτένη, τότε η καλύτερη επιλογή είναι η κατανάλωση μικρότερων μερίδων δημητριακών ολικής αλέσεως όπως το καστανό ρύζι, βρώμη και quinoa. Είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και προκαλούν κορεσμό ώστε η κατανάλωση μικρότερων μερίδων να είναι επαρκής.
4. Αλήθεια ή Μύθος; Η γλουτένη μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας.
Αλήθεια!
Όταν κάποιος με κοιλιοκάκη τρώει γλουτένη, δίνει το έναυσμα για μια αυτοάνοση αντίδραση στο σώμα που καταστρέφει τις λάχνες του εντέρου (απορροφούν τις θρεπτικές ουσίες από τα τρόφιμα). Εάν δεν γίνεται σωστή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, υπάρχει κίνδυνος αναιμίας, οστεοπόρωσης και υπογονιμότητας. Ακόμη η κοιλιοκάκη σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο για ορισμένα είδη καρκίνου, όπως το λέμφωμα του εντέρου και τον καρκίνο του εντέρου.
5. Αλήθεια ή Μύθος; Μπορείτε να μάθετε αν έχετε δυσανεξία στη γλουτένη με μια απλή εξέταση αίματος;
Μύθος!
Μια εξέταση αίματος από μόνη της δεν αρκεί. Οι πρώτες ενδείξεις θα πρέπει να οδηγήσουν σε ειδική εξέταση αίματος για τη διαπίστωση της παρουσίας αντισωμάτων έναντι της γλιαδίνης, της ρετικουλίνης και του ενδομυίου. Σε περίπτωση παρουσίας τέτοιων αντισωμάτων στο αίμα, απαιτείται ταυτοποίηση της πάθησης με βιοψία δείγματος του εσωτερικού τοιχώματος του λεπτού εντέρου που λαμβάνεται με γαστροσκόπηση. Οι σύγχρονες ιατρικές πρακτικές απαιτούν για την οριστική διάγνωση μία σειρά από τρεις βιοψίες μετά από εναλλαγή δίαιτας με και χωρίς γλουτένη.
6. Αλήθεια ή Μύθος; Μπορείτε να αναπτύξετε κοιλιοκάκη ή ευαισθησία στη γλουτένη, ανά πάσα στιγμή;
Αλήθεια!
Η εκδήλωση της κοιλιοκάκης προϋποθέτει σχετική γενετική προδιάθεση του ατόμου και την κατανάλωση τροφών με γλουτένη. Ακόμη και όταν αυτοί οι δύο παράγοντες συνυπάρχουν, είναι πιθανό η κοιλιοκάκη να μην εκδηλωθεί παρά μόνο όταν «πυροδοτηθεί» σε ορισμένες περιπτώσεις από κάποιες ιογενείς ασθένειες ή άλλες αιτίες. Συνήθως η κοιλιοκάκη εκδηλώνεται στα βρέφη μόλις εισαχθούν δημητριακά στη διατροφή τους, σε ηλικία 6 μηνών περίπου, αλλά και σε ενήλικες που μπορεί να ζουν χωρίς συμπτώματα για πολλά χρόνια και να νοσήσουν πολύ αργότερα.
7. Αλήθεια ή Μύθος; Εάν υποψιάζεστε ότι είστε ευαίσθητοι στη γλουτένη, θα πρέπει να κοπεί αμέσως.
Μύθος!
Ακόμη και μια εβδομάδα αποχής από γλουτένη μπορεί να οδηγήσει σε ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα για τις διαγνωστικές εξετάσεις, συνεπώς πριν από την αλλαγή της διατροφής σας πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Δεδομένου ότι τα συμπτώματα περιλαμβάνουν συνήθως γαστρεντερική δυσφορία ο γιατρός σας θα θελήσει επίσης να αποκλειστούν άλλες παθήσεις, όπως η νόσος του Crohn και γαστρικά έλκη.
Αν έχετε την υποψία ότι πάσχετε από κοιλιοκάκη, μη βιαστείτε να κάνετε διάγνωση και να αποκλείσετε την γλουτένη. Επισκεφτείτε το γιατρό σας, αναφέρετε να συμπτώματα που έχετε και αυτός θα σας κατευθύνει κατάλληλα.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΔΕΔΕ
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
MSc στην Κλινική Διατροφή
Απόφοιτος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
Μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων – Διατροφολόγων
Μέλος της Ένωσης Διαιτολόγων – Διατροφολόγων Ελλάδος
Κύπρου 1, 22100 Τρίπολη
Τηλ. 2710 232841, Κιν. 6948 583421
Email: vasodede@gmail.com