To σκάνδαλο της «λευκής μπλούζας»

Ξεπερνά κάθε φαντασία το πάρτι που είχαν στήσει γιατροί και φαρμακευτικές εταιρείες σε βάρος του ΕΟΠΥΥ και των ασφαλισμένων του. Τα στατιστικά στοιχεία συνταγογράφησης καταδεικνύουν μια συγκλονιστική δαπάνη, η οποία οδήγησε τον Οργανισμό στο σημερινό «ναυάγιο».

 

Ο ΕΟΠΥΥ εμφανίζει κάθε μήνα έλλειμμα 100 εκατομμυρίων ευρώ, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να αντεπεξέλθει έναντι των ασφαλισμένων και των παρόχων. Για το 2012 και το 2013, οφείλει περισσότερα από 500 εκατομμύρια, ενώ τα παλαιά του χρέη ανέρχονται στο 1,9 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργού Υγείας Αδωνι Γεωργιάδη, το 20% των δαπανών του ΕΟΠΥΥ αφορά διαφθορά. Η εκτίμηση δεν είναι τυχαία και προκύπτει με σαφή τρόπο από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του.

Το «Εθνος της Κυριακής» αποκαλύπτει σήμερα ενδεικτικές περιπτώσεις, οι οποίες αφορούν όλη τη χώρα και δείχνουν ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει από τον έλεγχο. Γιατροί – ασφαλισμένοι – φαρμακοποιοί – εταιρείες φαίνεται πως έχουν στήσει ένα «μεγάλο κόλπο», το οποίο απομυζά τον Οργανισμό.

 

Οι εμπλεκόμενοι γιατροί θα υποβληθούν σε «ακτινογραφία» από τον ΕΟΠΥΥ και το υπουργείο Υγείας, ενώ θα γίνει και έλεγχος φορολογικών στοιχείων, στις περιπτώσεις που προκύπτουν αδικαιολόγητες υπερβάσεις στη συνταγογράφηση.

Ηδη όμως μια πρώτη ανάγνωση των στοιχείων προκαλεί σοκ: Γενικός γιατρός της Μακεδονίας συνταγογράφησε 4.388 συνταγές μέσα σε έναν μήνα, αριθμός ο οποίος αναλογεί σε 150 έως 200 συνταγές την ημέρα.

Καλεσμένοι στο… πάρτι ήταν και ασφαλισμένοι του ΕΟΠΥΥ. Σε έναν από αυτούς χορηγήθηκαν σε έναν μήνα 15 συνταγές, με 785 κουτιά φαρμάκων, συνολικής δαπάνης 8.500 ευρώ.

Υπόγειες συναλλαγές
Το σύστημα συνταγογράφησης στην Ελλάδα αφήνει ανοικτούς διαύλους υπόγειας συνεργασίας γιατρών – φαρμακευτικών εταιρειών. Ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει στον ασθενή του συγκεκριμένο σκεύασμα, αναγράφοντας την εμπορική του ονομασία στη συνταγή.

Διαφορετική είναι η κατάσταση στην Ευρώπη, όπου η συνταγογράφηση γίνεται με τη δραστική ουσία κάθε φαρμάκου.

 

Για παράδειγμα, ασπιρίνη είναι το εμπορικό όνομα αναλγητικού σκευάσματος το οποίο περιέχει τη δραστική ουσία ακετυλοσαλικυλικό οξύ. Η ίδια ουσία περιέχεται σε σκευάσματα όπως το Σαλοσπίρ, το Αλγκόν και το Καλμόλ.Στην περίπτωση που η συνταγή αναφέρει τη δραστική ουσία, ο ασθενής μπορεί να πάρει από τον πάγκο του φαρμακοποιού οποιοδήποτε από τα παραπάνω προϊόντα. Δεν μπορεί, έτσι, να «πιστωθεί» ο γιατρός κάποιο συγκεκριμένο.

Το παράδοξο είναι ότι ο νόμος 4093/2012 υποχρεώνει τους Ελληνες γιατρούς να συνταγογραφούν με τη δραστική ουσία, σε ποσοστό 85%. Οι περισσότεροι όμως αναγράφουν στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης τη δραστική και στο βιβλιάριο του ασθενούς το εμπορικό όνομα!

Τη στρέβλωση αυτή επιχείρησε να αντιμετωπίσει εγκύκλιος που εξέδωσε την περασμένη Τρίτη ο ΕΟΠΥΥ, στην οποία αναφερόταν ότι η συμπεριφορά αυτή έρχεται σε αντίθεση με τον νόμο. Οι υπεύθυνοι του Οργανισμού, μάλιστα, προειδοποίησαν ότι θα αφαιρείται το δικαίωμα συνταγογράφησης σε όσους συνεχίσουν να «γράφουν» εμπορικές ονομασίες.

Είχε προηγηθεί δήλωση του υπουργού Υγείας Αδωνι Γεωργιάδη ότι η συνταγογράφηση με εμπορική ονομασία κοστίζει περισσότερο στο σύστημα και δημιουργεί υπόνοιες για σχέσεις γιατρών – εταιρειών.

 

Το προεδρείο της Ενωσης Ιατρών ΕΟΠΥΥ (ΕΝΙ – ΕΟΠΥΥ) έστειλε στον υπουργό επιστολή, αναφέροντας ότι είναι αναφαίρετο δικαίωμα των ιατρών να κάνουν διάγνωση και να επιλέγουν το φάρμακο που θα χορηγούν στους ασθενείς τους.

Την ανάκληση της εγκυκλίου ζήτησε ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ). Η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ υπογραμμίζει ότι στόχος της συνταγογράφησης με δραστική ουσία είναι η αύξηση της συνταγογράφησης των γενόσημων φαρμάκων, σε αντικατάσταση άλλων πολύ ακριβότερων.

Γενόσημα και εκτός πατέντας φάρμακα συμβάλλουν στον έλεγχο της δαπάνης του ΕΟΠΥΥ, η οποία πρέπει να κλείσει φέτος στα 2,37 δισ. ευρώ, από 2,44 που είχε αρχικά προϋπολογιστεί. Η σημερινή τιμή του γενοσήμου βρίσκεται στο 80% της τιμής του «off patent» (δηλαδή φάρμακο του οποίου η πατέντα έχει λήξει), το οποίο έχει τη μισή τιμή που είχε ως πρωτότυπο.

Στα αζήτητα τα γενόσημα

• Παρότι ο νόμος 4093/2012 υποχρεώνει τους γιατρούς να συνταγογραφούν με τη δραστική ουσία σε ποσοστό 85%, οι περισσότεροι αναγράφουν στο βιβλιάριο του ασθενούς το εμπορικό όνομα των φαρμάκων. Ετσι, όπως φαίνεται και στο γράφημα, το μερίδιο των γενοσήμων στις συνταγές παραμένει κάτω από το 20%, ενώ στόχος και υποχρέωση της χώρας μας είναι το 60%, όπως ισχύει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.

Το σύστημα δύο σε ένα

 

• Παρατηρήθηκε περίπτωση από την αρμόδια υπηρεσία κατά την οποία υπήρξε συνταγογράφηση αλλά και εκτέλεση συνταγής από το τον ίδιο υπολογιστή, με το ίδιο ψηφιακό στίγμα (ΙΡ).

Η ΛΙΣΤΑ – ΣΚΑΝΔΑΛΟ

Πλήθος συνταγογράφησης

• Γενικός γιατρός της Μακεδονίας συνταγογράφησε 4.388 συνταγές εντός ενός μήνα, το οποίο αντιστοιχεί σε περίπου 150-200 συνταγές την ημέρα.
• Γιατρός χωρίς ειδικότητα στις Σέρρες συνταγογράφησε 2.700 συνταγές σε έναν μήνα αξίας 120.000 ευρώ.
• Παθολόγος γιατρός του Αγρινίου συνταγογράφησε 2.800 συνταγές σε έναν μήνα αξίας 115.000 ευρώ.
• Γενικός γιατρός σε Κέντρο Υγείας της Θράκης συνταγογράφησε 3.200 συνταγές εντός ενός μήνα.
• Ετερος γενικός γιατρός στο ίδιο κέντρο υγείας συνταγογράφησε άλλες 3.180 συνταγές εντός του ίδιου μήνα.
• Παθολόγος συνταγογράφησε 33 συνταγές εντός ενός μήνα με συνολική δαπάνη 110.000 ευρώ και μέση αξία συνταγής τα 3.400 ευρώ.

Κατευθυνόμενη συνταγογράφηση

• Γιατρός συνταγογραφούσε κατά 93% σκευάσματα συγκεκριμένης πολυεθνικής φαρμακευτική εταιρείας, το οποίο αντιστοιχούσε και σε ποσοστό 1% του συνολικού τζίρου της ειδικότητάς του.
• Παθολόγος στην Αττική συνταγογραφεί περίπου 2.000 συνταγές τον μήνα με μέση αξία ανά συνταγή 40% πάνω από τον μέσο όρο και συνολικό μηνιαίο τζίρο πάνω από 100.000 ευρώ.
• Παθολόγος στην Αττική συνταγογραφούσε σκευάσματα συγκεκριμένης εταιρείας σε ποσοστό 85% με μηνιαίο τζίρο 85.000 ευρώ.
• Παιδίατρος στην Αττική συνταγογραφούσε σκευάσματα συγκεκριμένης πολυεθνικής εταιρείας κατά 70%.

Εκτελέσεις σε συγκεκριμένα φαρμακεία

• Το 84% της συνταγογράφησης γιατρού παθολόγου στον νομό της Αττικής εκτελείται από ένα φαρμακείο. Η αξία της συνταγογράφησης του συγκεκριμένου ιατρού αποτελεί το 95% του τζίρου του φαρμακείου.
• Γενικός γιατρός στο Αγρίνιο συνταγογραφεί κατά 70% σε συγκεκριμένο φαρμακείο το οποίο αποτελεί το 90% του τζίρου του εν λόγω φαρμακείου.
• Γιατρός της Αττικής συνταγογραφούσε και οι εκτελέσεις ήταν κατά 95% σε συγκεκριμένο φαρμακείο.
• Γιατρός της Αττικής συνταγογραφούσε και οι εκτελέσεις του ήταν κατά 89% σε φαρμακείο στο οποίο συμμετείχε συγγενικό πρόσωπο. Μηνιαίο ύψος συνταγών πάνω από 50.000 ευρώ.
• Γιατρός των Σερρών συνταγογραφούσε και οι εκτελέσεις του ήταν κατά 85% σε φαρμακείο στο οποίο συμμετείχε συγγενικό πρόσωπο.
• Γιατρός των Ιωαννίνων συνταγογραφούσε και οι εκτελέσεις του ήταν κατά 83% σε συγγενικό πρόσωπο.

Οι ύποπτοι ασφαλισμένοι

 

• Ασφαλισμένος μέσα σε διάστημα ενός μήνα πήρε 15 συνταγές με 785 συνολικό αριθμό κυτίων και δαπάνη περίπου 8.500 ευρώ.
• Ασφαλισμένος πήρε σε διάστημα ενός μηνός 9 συνταγές και 400 κυτία.

Γ. ΣΑΡΑΝΤΑΚΟΣ – Δ. ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ