κλικ στην εικόνα.
Για «Τουρκική Άνοιξη» κάνει λόγο ο βρετανικός «Guardian». Το πρωί του Σαββάτου χιλιάδες διαδηλωτές διέσχισαν σε παράταξη τη γέφυρα του Βοσπόρου από την ασιατική ακτή στην ευρωπαϊκή, προκειμένου να ενισχύσουν τους πολίτες που βρίσκονται στην πλατεία Ταξίμ και στο Πέραν. Από τις πρώτες πρωινές ώρες οι συγκεντρώσεις των διαδηλωτών λαμβάνουν χώρα και γύρω από την πλατεία Ταξίμ, συνοικίες στο Μπέγιογλου και στο Τσινχακίρ, από τις ακτές του Κεράτιου έως εκείνες του Βοσπόρου, με την αστυνομία να μπλοκάρει διόδους και εξόδους από και προς το Πέραν.
Διαψεύστηκαν οι φήμες περί τεσσάρων νεκρών. Ωστόσο η κατάσταση είναι έκρυθμη και ορισμένοι πολιτικοί παράγοντες μιλούν ήδη για ένα φαινόμενο ανάλογο εκείνου της πλατείας Ταχρίρ. Το γεγονός και μόνον ότι η πλειονότητα των διαδηλωτών που συγκρούονται με την αστυνομία είναι νεαρής ηλικίας, σε μια χώρα που κυριαρχείται από νέους -αντίθετα με ό,τι συμβαίνει στην Ευρώπη-, ανησυχεί το καθεστώς που επιχειρεί να επιβάλει ο Ερντογάν, σχεδιάζοντας μια ισλαμική προεδρική δημοκρατία και αλλάζοντας το Σύνταγμα.
Το πνεύμα της εξέγερσης των νέων ανθρώπων μεταδόθηκε από την Παρασκευή σε άλλες πόλεις. Στην Άγκυρα, στην Προύσα, στα Δαρδανέλια, στο Τεκιρντάγκ, στο Ικόνιο και στην Αδριανούπολη, αλλά και στη Γερμανία και στην Ολλανδία, όπου κατοικούν μετανάστες τουρκικής καταγωγής, σημειώθηκαν μαζικές διαδηλώσεις.
Η προσπάθεια της κυβέρνησης να «αναστήσει» τους οθωμανικούς στρατώνες του Σουλτάνου Σελίμ στην πλατεία Ταξίμ, καταστρέφοντας το υφιστάμενο πάρκο, ήταν απλώς το πρόσχημα.
Οι στρατώνες γκρεμίστηκαν περί το 1940 από τον Κεμάλ Ατατούρκ. Ο ισλαμιστής ηγέτης της Τουρκίας Νετσμετίν Ερμπακάν, μιλώντας στους επιγόνους του (και στον Ερντογάν), είχε πει: «Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης θα ολοκληρωθεί όταν κατασκευαστεί ένα τζαμί με υψηλούς μιναρέδες στην πλατεία Ταξίμ». Πρόκειται για μια συμβολική αναφορά, αλλά που καταδεικνύει τις προθέσεις των ισλαμιστών.
Χιλιάδες άνθρωποι ξεχύθηκαν την Παρασκευή στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης και άλλων πόλεων της Τουρκίας (Άγκυρα, Μποντρούμ, Ιζμίρ, Κόνια) διαμαρτυρόμενοι για την αλόγιστη κατάχρηση της εξουσίας από τις αστυνομικές αρχές. Σήμερα το πρωί, σε ένδειξη συμπαράστασης, εκατοντάδες διαδηλωτές διέσχισαν τη γέφυρα του Βοσπόρου κατευθυνόμενοι προς το κέντρο της πόλης.
Αφορμή για τις διαδηλώσεις στάθηκε η βίαιη εκδίωξη διαδηλωτών από πάρκο της Κωνσταντινούπολης, οι οποίοι για τέταρτη συνεχή ημέρα παρέμεναν στον χώρο διαμαρτυρόμενοι με τη μορφή κατάληψης για το σχέδιο ανέγερσης ενός εμπορικού κέντρου και πολυκατοικιών στην περιοχή.
Η ανταποκρίτρια του BBC Λουίζ Γκρίνγουντ μετέδωσε ότι χθες τη νύχτα οι αστυνομικοί έκαναν επιθετική χρήση των οχημάτων τους με σκοπό να σπάσουν τη μάζα των διαδηλωτών, οι οποίοι πέταγαν τούβλα και πλακάκια από τα πεζοδρόμια. Η Γκρίνγουντ αναφέρει επίσης ότι, με την πλατεία Ταξίμ αποκλεισμένη, ένας όγκος των διαδηλωτών μεταφέρθηκε στις περιοχές Μπέγιογλου και Τσιχανκίρ.
Τουλάχιστον 12 άτομα τραυματίστηκαν κατά τα βίαια επεισόδια, σύμφωνα με όσα μετέδωσαν τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης. Σύμφωνα με το Al Jazeera, μία γυναίκα αστυνομικός -παλαιστινιακής καταγωγής- υπέστη εγκεφαλικό τραύμα. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, όπου υπεβλήθη σε χειρουργική επέμβαση, και πλέον έχει διαφύγει τον κίνδυνο. Ανώτερος αξιωματούχος επιβεβαίωσε ότι οι αστυνομικές αρχές έχουν προχωρήσει σε 60 προσαγωγές.
Ένας από τους τραυματίες είναι ο βουλευτής του φιλοκουρδικού Κόμματος Ειρήνης και Δημοκρατίας Σιρίν Σουρεγιά Οντέρ, ο οποίος τραυματίστηκε όταν ένα δοχείο δακρυγόνου τον χτύπησε στον ώμο. Αιμόφυρτος οδηγήθηκε στο νοσοκομείο και ο δημοσιογράφος Αχμέτ Σικ, με τραύμα στο κεφάλι.
Το τραγούδι της εξέγερσης
Ένα τραγουδάκι που ακούγεται πλέον σε όλη την Τουρκία μέσω Διαδικτύου και τραγουδιέται από τους διαδηλωτές στα σοκάκια του Πέραν, έχει γίνει το σύμβολο της εξέγερσης.
– «Στα δακρυγόνα, στα κλομπ, τα ρόπαλα και τις κλωτσιές λέμε ευχαριστώ».
– «Καίνε τα μάτια, είμαι ελεύθερος. Στην υγειά σας».
(σ.σ: χρησιμοποιείται με ειρωνικό τρόπο η λέξη “Eyvallah” που παραπέμπει στο Ισλάμ)
Αυτά είναι κάποια από τα στιχάκια του τραγουδιού που κάνει το γύρο της Τουρκίας από το πρωί του Σαββάτου. Στο Διαδίκτυο έχει αναρτηθεί με φωτογραφίες από τις άγριες συμπλοκές.
Διαψεύστηκε η είδηση για νεκρό
Πληροφορίες της τουρκικής ιστοσελίδας Ηaberedikkat.com έκαναν λόγο για έναν νεκρό φοιτητή, χωρίς να διευκρινίζονται οι συνθήκες του θανάτου του. Το απόγευμα της Παρασκευής ο νομάρχης Κωνσταντινούπολης διέψευσε την είδηση.
Κατακραυγή από τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έσπευσαν να κατακρίνουν τη δράση των αστυνομικών αρχών, υποστηρίζοντας ότι η χρήση βίας κατά μιας ειρηνικής διαδήλωσης ήταν αδικαιολόγητη.
Επί τέσσερις συνεχείς ημέρες, διαδηλωτές είχαν συγκεντρωθεί στην πλατεία διαμαρτυρόμενοι για τα σχέδια ανέγερσης ενός εμπορικού κέντρου και πολυκατοικιών στην περιοχή, που θα είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή των πράσινων χώρων του πάρκου. Οι οικολόγοι έχουν επικρίνει το γεγονός ότι η πόλη θυσιάζει ολοένα και περισσότερους χώρους πρασίνου για την ανέγερση κτιρίων.
Στελέχη της κυβέρνησης έχουν δηλώσει και στο παρελθόν ότι η ανέγερση θα ξεκινήσει, ανεξάρτητα από τις διαδηλώσεις. Όπως μεταδίδει το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων, επικαλούμενο τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, ένα δικαστήριο στην Κωνσταντινούπολη διέταξε την αναστολή των σχεδίων για ξερίζωμα των δέντρων από την περιοχή.
Αρκετές χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν το βράδυ της Παρασκευής κατά μήκος του δρόμου που οδηγεί στην πλατεία Ταξίμ. Οι αστυνομικές αρχές προσπάθησαν επανειλημμένα να διαλύσουν το πλήθος κάνοντας εκτεταμένη χρήση χημικών και πεπιεσμένου νερού, όπως δήλωσαν αυτόπτες μάρτυρες. Στην Άγκυρα επεισόδια σημειώθηκαν έξω από τα γραφεία του κυβερνώντος κόμματος, όπου είχαν συγκεντρωθεί σχεδόν 5.000 άτομα.
Οργή για το σχέδιο του Ερντογάν
Οι διαδηλωτές, κάτοικοι της πόλης, όλων των ηλικιών, ήθελαν να καταγγείλουν το οικιστικό σχέδιο σε αυτό το σημείο του δήμου, το οποίο προβλέπει κατεδαφίσεις κτισμάτων και το ξερίζωμα μερικών από τα 600 δένδρα που αποτελούν τον πνεύμονα αυτής της πλευράς της πόλης. Οθωμανικά στρατιωτικά παραπήγματα θα αναπαλαιωθούν επίσης σε αυτό το μέρος και θα ανεγερθούν ένα πολιτισμικό και ένα εμπορικό κέντρο.
Από τη Δευτέρα, όταν εκσκαφείς «εισέβαλαν» στην περιοχή, κάτοικοι, λάτρεις του πάρκου και οικολόγοι ακτιβιστές περιφρουρούν τον χώρο, έχοντας την υποστήριξη βουλευτών της αντιπολίτευσης. Καθημερινά έρχονταν αντιμέτωποι με τις δυνάμεις της τάξης, υποστηρίζοντας ότι τα έργα είναι παράνομα. Μετά τη σημερινή επέμβαση, οι διαδηλωτές άρχισαν και πάλι να συγκεντρώνονται γύρω από το πάρκο.
Το πάρκο, που κατασκευάστηκε το 1940, περιορίστηκε σταδιακά από τα πολυτελή ξενοδοχεία που κτίστηκαν γύρω από αυτό. Ο Δήμος της Κωνσταντινούπολης, που αριθμεί 15 εκατομμύρια κατοίκους και ελέγχεται από το κυβερνών ισλαμικό κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, διαβεβαίωσε ότι τα δένδρα που θα ξεριζωθούν θα ξαναφυτευτούν αλλού και ότι τα έργα εντάσσονται στο πλαίσιο του οικιστικού σχεδίου για πεζοδρόμηση της πλατείας Ταξίμ, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούνιο. Η πλατεία Ταξίμ είναι κατά παράδοση το μέρος όπου οργανώνονται οι διαδηλώσεις.
Διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις κατήγγειλαν τις μεθόδους καταστολής της τουρκικής αστυνομίας και τραυματισμούς πολιτών.
