Καίριο πλήγμα για τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες και την προσπάθειά τους να θωρακίσουν τα κέρδη τους σε βάρος της ανοιχτής πρόσβασης στην υγεία αποτελεί η απόφαση της ινδικής Δικαιοσύνης να απορρίψει το αίτημα της ελβετικής Novartis να κατοχυρώσει πατέντα για το νέο αντικαρκινικό φάρμακό της.
Με τη χθεσινή απόφασή του το Ανώτατο Δικαστήριο της Ινδίας απεφάνθη ότι η ανανεωμένη σύνθεση του φαρμάκου δεν πληροί τα κριτήρια “καινοτομίας ή δημιουργικότητας” που απαιτούνται από τον νόμο. Η δικαστική διαμάχη είχε αρχίσει πριν από επτά χρόνια, με τον ελβετικό φαρμακευτικό όμιλο να προσπαθεί να προστατεύσει την πατέντα μιας νέας εκδοχής του φαρμάκου του, Glivec, κατά της λευχαιμίας, με το επιχείρημα ότι ο νέος τύπος του φαρμάκου έχει βελτιωθεί σημαντικά και επιτρέπει την καλύτερη απορρόφησή του από τον οργανισμό.
Η Novartis είχε καταθέσει το 2006 αίτημα αναγνώρισης της πατέντας για το Glivec, αλλά αυτό είχε απορριφθεί από την ινδική Δικαιοσύνη τόσο πρωτοδίκως όσο και στο εφετείο. Τυχόν ικανοποίηση του αιτήματος της εταιρίας για αναγνώριση της νέας εκδοχής του σκευάσματος θα σηματοδοτούσε σημαντικές ανακατατάξεις στην παγκόσμια βιομηχανία φαρμάκων δίνοντας τη δυνατότητα στις μεγάλες φαρμακευτικές εταιρίες να αποτρέπουν τη διάθεση φθηνών αντιτύπων. Είναι ενδεικτικό ότι το Glivec στοιχίζει σήμερα στους ασθενείς 4.000 δολάρια τον μήνα τη στιγμή που στην Ινδία η γενόσημη εκδοχή του διατίθεται σε τιμή χαμηλότερη των 73 δολαρίων.
Ο Άναντ Γκρόβερ, δικηγόρος ινδικής οργάνωσης αρωγής στους καρκινοπαθείς εξέφρασε την ικανοποίησή τους για τη δικαστική απόφαση, που, όπως επισήμανε, “θα ενισχύσει την προσπάθεια να δίδονται στους φτωχούς φάρμακα σε τιμές προσιτές”. Την απόφαση επικρότησαν, όπως ήταν αναμενόμενο, και οι ινδικές φαρμακοβιομηχανίες που τα τελευταία χρόνια παράγουν γενόσημα φάρμακα σε χαμηλές τιμές.
Η Πρατίμπχα Σινγκ, δικηγόρος του ινδικού φαρμακευτικού κολοσσού Cipla, έκανε λόγο για απόφαση με καθοριστική σημασία όχι μόνο για την Ινδία, αλλά και για άλλες αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής. “Η απόφαση υπογραμμίζει σαφώς ότι δεν μπορεί να αναγνωρίζεται η πατέντα ενός φαρμάκου, όταν σε αυτό έχουν γίνει κάποιες τροποποιήσεις ελάσσονος σημασίας”, σχολίασε.
Η Ινδία είναι εδώ και χρόνια προμηθευτής φτηνών γενόσημων φαρμάκων κατά του καρκίνου, της φυματίωσης και του AIDS. Η χώρα δεν αναγνώριζε πατέντες μέχρι το 2005, πριν υιοθετήσει τη νομοθεσία περί πνευματικής ιδιοκτησίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Η φαρμακευτική βιομηχανία στην Ινδία έχει κύκλο εργασιών που αναμένεται να ανέλθει σε 74 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020, έναντι 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2011.
Από την πλευρά της, η Novartis καταδίκασε την απόρριψη του αιτήματός της κάνοντας λόγο για απόφαση που “αποθαρρύνει την καινοτόμο φαρμακευτική έρευνα, που είναι σημαντική στην προαγωγή της ιατρικής επιστήμης προς όφελος των ασθενών”, ενώ στελέχη της απείλησαν ότι θα αποκλείσουν την Ινδία από το διεθνές δίκτυο διανομής των φαρμάκων της εταιρείας.
http://www.avgi.gr
