Όλες οι μητέρες γνωρίζουν από ένστικτο ότι το μητρικό γάλα είναι η καλύτερη τροφή για το βρέφος τους. Το 90% των μητέρων αρχίζει το θηλασμό στο μαιευτήριο όμως μέχρι τον 4ο μήνα περίπου τα 2/3 έχουν δώσει συμπλήρωμα ή διακόπτουν το θηλασμό. Η σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας & των Παιδιατρικών Εταιριών ανά τον κόσμο περιλαμβάνει αποκλειστικό θηλασμό κατά το 1ο εξάμηνο της ζωής του βρέφους & τουλάχιστον μέχρι το 2ο έτος μεικτή διατροφή (μητρικό γάλα + άλλη τροφή). Στον αποκλειστικό θηλασμό το βρέφος δε λαμβάνει καμία άλλη υγρή ή στερεή τροφή. Υπάρχει ο επικρατής θηλασμός που περιλαμβάνει υγρά όπως νερό ή χαμομήλι όχι περισσότερο από 2 φ/ημέρα. Μικτός θηλασμός θεωρείται αυτός που περιλαμβάνει κάποιο υποκατάστατο μητρικού γάλακτος & γίνεται παράλληλα θηλασμός.
Το μητρικό γάλα προσφέρει 750 θερμίδες/λίτρο, όπως & το αγελαδινό, όμως η αναλογία των κύριων θρεπτικών του συστατικών διαφέρει κατά πολύ. Το μεγαλύτερο μέρος του μητρικού γάλακτος αποτελείται από νερό, γι’ αυτό δεν υπάρχει κίνδυνος αφυδάτωσης για το μωρό, εφόσον η μητέρα πίνει αρκετά υγρά.
Το 6-7% των ολικών θερμίδων του μητρικού γάλατος προσφέρονται από πρωτεΐνες, από αυτές το 60% είναι διάφορες πρωτεΐνες ορού & το 40% είναι καζεΐνη, ενώ στο αγελαδινό γάλα υπάρχει σε διπλάσιο ποσοστό. Αυτό παίζει σημαντικό ρόλο στην ικανότητα πέψης του γάλατος, καθώς η καζεΐνη σχηματίζει ένα δύσπεπτο πήγμα στο στομάχι του νεογνού. Ακόμη, εμπεριέχονται σε μεγάλες ποσότητες απαραίτητα αμινοξέα που δεν τα συνθέτει το νεογέννητο, ενώ επίσης στο ανθρώπινο γάλα βρίσκονται σε μεγάλες συγκεντρώσεις τα αμινοξέα κυστεϊνη & ταυρίνη που είναι υπεύθυνα για την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος του μωρού.
Ως προς τους υδατάνθρακες, το μητρικό γάλα παρέχει το 42% των ολικών θερμίδων από λακτόζη, ενώ το αγελαδινό γάλα μόνο 30%. Η λακτόζη συμβάλλει στην καλύτερη απορρόφηση τόσο ασβεστίου, όσο & μαγνησίου από το μωρό & ενισχύει την εγκατάσταση απαραίτητων μικροοργανισμών (γαλακτοβάκκιλων) στο έντερο του νεογνού, που προστατεύουν από διάφορες εντερικές λοιμώξεις.
Τα λίπη αποτελούν την κυριότερη πηγή ενέργειας για το μωρό & παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών, την ανάπτυξη του εγκεφάλου & την καλή λειτουργία της όρασης. Τα λίπη του μητρικού γάλακτος είναι πολυακόρεστα λίπη, έχουν τέτοια σύνθεση που τα κάνει πιο εύπεπτα από του αγελαδινού γάλακτος.
Το μητρικό γάλα είναι πλούσιο σε ουσίες που βοηθούν στην άμυνα του οργανισμού & περιέχει βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, ένζυμα & ορμόνες σε ιδανική ποσότητα & σύνθεση.
Τα οφέλη για το βρέφος:
- Παρέχει θαυμαστή ισορροπία θρεπτικών συστατικών με υψηλή βιοδιαθεσιμότητα
- Προσφέρει αντισώματα, θωρακίζοντας την υγεία του
- Προστατεύει από γαστρεντερίτιδες, μολύνσεις του αναπνευστικού, ωτίτιδες και ουρολοιμώξεις
- Προστατεύει από αλλεργίες
- Παρέχει ορμόνες που προάγουν τη φυσιολογική ανάπτυξη του βρέφους
- Μειώνει τον κίνδυνο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου & νεογνικού ίκτερου
- Μειώνει την εμφάνιση της παχυσαρκίας, του σακχαρώδη διαβήτη, της τερηδόνας
- Προάγει την ανάπτυξη των οστών & των μυών του προσώπου, οδοντοφυΐα
- Είναι αποστειρωμένο, φρέσκο & βρίσκεται πάντα στη σωστή θερμοκρασία
- Προσφέρει τη ζεστασιά της μητέρας & τη σωματική επαφή μαζί της.
- Προάγει το ψυχικό δέσιμο της μητέρας με το βρέφος
- Προάγει την ανάπτυξη νοητικών & γνωστικών ικανοτήτων του βρέφους
Τα οφέλη για τη μητέρα:
- Προκαλεί συστολές στη μήτρα για να επανέλθει στη φυσιολογική θέση της
- Μειώνει τον κίνδυνο αιμορραγίας μετά τον τοκετό
- Μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, των ωοθηκών & οστεοπόρωσης
- Παρέχει μερική αντισυλληπτική προστασία
- Προστατεύει τα αποθέματα σιδήρου λόγω απουσίας έμμηνης ρύσης
- Καταναλώνεται ενέργεια οπότε το επιπλέον βάρος & λίπος χάνεται πιο εύκολα
- Εξοικονομείται χρόνος & χρήμα
Το μητρικό γάλα είναι η φυσικότερη & άρα η καταλληλότερη τροφή για τα βρέφη. Είναι λοιπόν απαραίτητες οι προσπάθειες για την προώθηση του μητρικού θηλασμού όπως & η εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού 1-7 Νοεμβρίου. Τέλος είναι επιτακτική η ανάγκη να καταλάβουν οι νέες μητέρες την τεράστια αξία του μητρικού γάλακτος για το νεογνό & να μην στερήσουν από το παιδί τους τα πολλά οφέλη για την υγεία & την ανάπτυξή του.
Βασιλική Δέδε
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc
Κύπρου 1, Τρίπολη, Τηλ.: 2710232841
Email: vasodede@gmail.com
