«Αγροτικοί Συνεταιρισμοί – Κλειδί για τη σίτιση του κόσμου». Αυτό είναι το σύνθημα του φετινού εορτασμού (16 Οκτωβρίου κάθε χρόνο) του Παγκόσμιο Οργανισμού Τροφίμων για την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής (ή καλύτερα Επισιτισμού). Παρακάτω ακολουθεί μεταφρασμένο το μήνυμα του FAO γι αυτή τη μέρα:
«Αγροτικοί Συνεταιρισμοί – Κλειδί για τη σίτιση του κόσμου»
Οι αγροτικοί συνεταιρισμοί αποτελούν το επίκεντρο της Παγκόσμιας Ημέρας Επισιτισμού 2012.
Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Επισιτισμού ανακοινώνεται πάντα την Άνοιξη από τον FAO, δίνοντας έμφαση κυρίως στην αύξηση της ευαισθητοποίησης και την κατανόηση των προσεγγίσεων για τον τερματισμό της πείνας.
«Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί – κλειδί για τη σίτιση του κόσμου» είναι η επίσημη διατύπωση του θέματος του 2012. Έχει επιλεγεί η ανάδειξη του ρόλου των συνεταιρισμών για τη βελτίωση της ασφάλειας των τροφίμων και τη συμβολή στην εξάλειψη της πείνας.
Το ενδιαφέρον για τους συνεταιρισμούς και τις αγροτικές οργανώσεις αντανακλάται επίσης στην απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ να ανακηρυχθεί το 2012 «Διεθνές Έτος των Συνεταιρισμών».
(πηγή: http://www.fao.org)
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ:
Η περσινή Παγκόσμια Ημέρα Επισιτισμού είχε θέμα: «τιμές τροφίμων- από την κρίση στη σταθερότητα» (food prices-from crisis to stability).
Η προπέρσινη (2010) Παγκόσμια Ημέρα Επισιτισμού είχε θέμα: «ενωμένοι κατά της πείνας» (united against hunger).
Του χρόνου μάλλον θα υπάρχει κάποιο αντίστοιχο θέμα που θα πραγματεύεται την αντιμετώπιση της πείνας. Όμως όλα αυτά δε φαίνεται να είναι αποτελεσματικά. Στις μέρες μας ένας Παγκόσμιος Οργανισμός όπως ο FAO δε φαίνεται να είναι τόσο ισχυρός ώστε να μετατοπίζει το ενδιαφέρον της βιομηχανίας, των παραγωγών, των καταναλωτών. Ασφαλώς και τα θέματα για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Επισιτισμού είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα και χρήσιμα, όμως δε φαίνεται να προκαλούν θορυβώδη αντίκτυπο στο σημερινό τύπο Παγκόσμιας Διακυβέρνησης.
Η πείνα υπάρχει και μεγαλώνει. Πάνω από 70 εκατομμύρια κάτοικοι του πλανήτη Γη σήμερα ζούνε στην ανέχεια. Φαίνεται ότι σιγά-σιγά το ποσοστό των ανθρώπων που πεινάνε στην αναπτυσσόμενες χώρες βαίνει μειούμενο, όμως ο συνολικός αριθμός εξαθλιωμένων είναι αυξημένος και υψηλός. Επίσης, ένα ανησυχητικό φαινόμενο είναι η αύξηση των υποσιτιζόμενων ανθρώπων στις ανεπτυγμένες χώρες (βλέπε παρακάτω πίνακα), αύξηση που ξεκινά να υφίσταται από το 2007..
Ποσοστό Υποσιτιζόμενων Ανθρώπων |
|||||
| Περιοχή | 1990-92 | 1999-2001 | 2004-06 | 2007-09 | 2010-12 |
| Παγκόσμια | 18.6 | 15 | 13.8 | 12.9 | 12.5 |
| Ανεπτυγμένες Περιοχές | 1.9 | 1.6 | 1.2 | 1.3 | 1.4 |
| Αναπτυσσόμενες Περιοχές | 23.2 | 18.3 | 16.8 | 15.5 | 14.9 |
| Οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες | 37.9 | 34.6 | 31.4 | 30.5 | 30.6 |
| Περίκλειστες αναπτυσσόμενες χώρες | 35.4 | 34.4 | 30.1 | 28.1 | 27.1 |
| Μικρά νησιωτικά αναπτυσσόμενα κράτη | 25.4 | 20.3 | 19.4 | 17.4 | 16.9 |
| Οικονομίες χαμηλού εισοδήματος | 37.9 | 34.7 | 31.5 | 30.6 | 30.1 |
| Οικονομίες κάτω του μέσου όρου εισοδήματος | 24.4 | 19.5 | 18.2 | 16.7 | 15.6 |
| Χώρες με χαμηλό εισόδημα και επισιτιστικό έλλειμμα | 27.6 | 23.5 | 22 | 20.6 | 19.8 |
(πηγή: New UN hunger statistics, October 2012)
Οι τιμές των προϊόντων φαίνεται να αυξάνονται παγκόσμια. Τον Ιούλιο του 2012 σύμφωνα με τον FAO οι τιμές των προϊόντων εκτοξεύτηκαν λόγω απότομων καιρικών διακυμάνσεων (Βραζιλία, ΗΠΑ, Ρωσία). Το Σεπτέμβριο του 2012 το δελτίο τιμών του FAO έδειχνε αύξηση κατά 2,1% στην τιμή του κρέατος, 7% στα γαλακτοκομικά και 1% στα δημητριακά.
ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ 2012:
Στην Ελλάδα της ύφεσης πλέον τέτοια μηνύματα, τέτοιοι εορτασμοί φαντάζουν ειρωνεία. Με γνωστή την ύφεση που βιώνουμε ως λαός, αν ρίξουμε μια ματιά στο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή θα δούμε ότι το ποσοστό των χρημάτων που δαπανάμε για την κάλυψη της διατροφή μας (τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά) αυξήθηκε κατά 1,6%. Επίσης, το ποσοστό των χρημάτων που δαπανάμε για την Υγεία μειώθηκε κατά 1,7%, κάτι που κατά μια άποψη μπορεί να σημαίνει ότι δίνουμε λιγότερη βαρύτητα στην υγεία μας (πηγή: ΕΛ. ΣΤΑΤ.).
Στην Ελλάδα της ύφεσης παρόλο που το ποσοστό παραγωγής των περισσότερων αγροτικών προϊόντων ξεπερνά τις απαιτήσεις των Ελλήνων εμείς εξακολουθούμε να εισάγουμε αγροτικά προϊόντα. Εξακολουθεί το «καλάθι αγροτικών προϊόντων» των Περιφερειών της χώρας μας να μην έχει διεισδύσει όσο θα μπορούσε. Εξακολουθούμε χρόνια τώρα να γνωρίζουμε, χωρίς να πράττουμε κάτι συντονισμένα ότι μερικά ζωικά προϊόντα (βόειο και χοιρινό κρέας κυρίως) δεν τα παράγουμε επαρκώς και αναγκαζόμαστε σε εισαγωγές τους (βόειο: 128 χιλ τόνοι, χοιρινό: 192 χιλ τόνοι) (πηγή: ΠΑΣΕΓΕΣ, Αυτάρκεια Αγροτικών Διατροφικών Προϊόντων, Αύγουστος 2012).
Τα παραδείγματα του «συνεταιρίζεσθαι» στην Ελλάδα υπάρχουν. Υπάρχουν προϊόντα ελληνικά υψηλής διατροφικής αξίας που με οργανωμένη προσπάθεια έχουν θέση πλέον όχι μόνο στα περισσότερα ελληνικά τραπέζια, αλλά και στα «τραπέζια του κόσμου». Παραδείγματα που δείχνουν τις ικανότητες της συλλογικής προσπάθειας, με οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, τις τοπικές οικονομίες, το περιβάλλον, αλλά και τη διατροφή. Υπάρχει εξαιρετικός πλούτος ανεκμετάλλευτος τη στιγμή που η Ελλάδα βιώνει μια μεγάλη ύφεση.
Μαγικές και έτοιμες λύσεις δε φαίνεται να υπάρχουν. Το μήνυμα «κάνε συνεταιρισμούς» είναι εξαιρετικά επίκαιρο, γι’ αυτό πρέπει να γίνει άλλο ένα μήνυμα σαφές: «αγρότες ενωθείτε». «Ενωθείτε όχι μόνοι σας», συνεργαστείτε με γεωπόνους, διαιτολόγους, τεχνολόγους τροφίμων και θα δείτε ότι με λίγο κόπο στην αρχή (είναι η αλήθεια) θα φτάσουμε όλοι σε πολύ επιθυμητά αποτελέσματα. «Ενωθείτε» στις Περιφέρειες, στους Νομούς. Οι Αγροτικοί (& Κτηνοτροφικοί) Συνεταιρισμοί είναι «κλειδί» στην κρίση, στη μιζέρια και την ατομικότητα, είναι πρόταση στην επανασύνδεση των πόλεων με την ύπαιθρο, την απασχόληση νέων, τη διατήρηση και όχι την έκρηξη των τιμών (επισιτιστική ασφάλεια), την ενίσχυση των αγροτών και των τοπικών κοινωνιών.
Οι Αγροτικοί (& Κτηνοτροφικοί) Συνεταιρισμοί είναι «κλειδί» να καινοτομήσουμε, να επινοήσουμε και να εξειδικευτούμε σε ιδιαίτερα προϊόντα. Το χρωστάμε στον τόπο μας και στις επόμενες γενιές.
Ας ξεκολλήσουμε !
Πηγές:
-New UN hunger statistics, October 2012
– ΕΛ. ΣΤΑΤ.
– Αυτάρκεια Αγροτικών Διατροφικών Προϊόντων
– ΠΑΣΕΓΕΣ, Αυτάρκεια Αγροτικών Διατροφικών Προϊόντων, Αύγουστος 2012
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΜΠΕΡΤΖΕΛΕΤΟΣ
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc
Αντιπρόεδρος Ένωσης Διαιτολόγων-Διατροφολόγων Ελλάδας
bertzeletos@gmail.com
www.bertzeletos.gr
