Έχει ονομαστεί η μεγαλύτερη επιστημονική ανακάλυψη του 20ού αιώνα. Ανακαλύφθηκε σε μια εποχή πολιτικών και κοινωνικών ανακατατάξεων πριν από 50 χρόνια και άλλαξε μια για πάντα τη ζωή των γυναικών. Ο λόγος, βέβαια, για το αντισυλληπτικό χάπι.
Το 1961, η ζωή της γυναίκας ήταν πολύ διαφορετική. Οι περισσότερες γυναίκες παντρεύονταν σε μικρή ηλικία και ο ρόλος τους περιοριζόταν στο σπίτι και στην ανατροφή των παιδιών, ενώ ο εργασιακός στίβος ήταν ανδρική υπόθεση.
Σήμερα, οι γυναίκες επιλέγουν εάν θα κάνουν παιδιά, εάν θα εμπλουτίσουν την εκπαίδευσή τους, καθώς και εάν θα επικεντρωθούν σε μια καριέρα με τους δικούς τους όρους. Το χάπι είχε θεμελιώδη ρόλο σε αυτήν την αλλαγή. Οι επιστήμονες που είναι υπεύθυνοι για τη σχετική έρευνα τα τελευταία 40 χρόνια υποστηρίζουν πως τότε δεν είχε προβλεφθεί η επαναστατική επίδραση της ανακάλυψης του χαπιού. Επισημαίνουν, μάλιστα, πως ήταν το μεγαλύτερο επίτευγμα του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα αναφορικά με τη γυναικεία υγεία.
Φυσικά, εκτός από τους υποστηρικτές του, το χάπι έχει και τους πολέμιούς του, οι οποίοι ανήκουν κυρίως σε ομάδες πιστών που θεωρούν τις μεθόδους αντισύλληψης έναν τύπο διακοπής κύησης.
Στην αρχή, το χάπι το συνταγογραφούσαν μόνο σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας που είχαν τεκνοποιήσει, αλλά δεν επιθυμούσαν άλλα παιδιά. Η κατάσταση άρχισε να αλλάζει το 1974, όταν επιτράπηκε στις κλινικές οικογενειακού προγραμματισμού της Βρετανίας η χορήγηση του αντισυλληπτικού χαπιού σε ανύπαντρες γυναίκες. Σήμερα, σύμφωνα με την τελευταία ανασκόπηση στην Αγγλία και την Ουαλία, 2 εκατομμύρια γυναίκες λαμβάνουν το χάπι, ενώ παράλληλα οι γυναίκες του Ηνωμένου Βασιλείου σε ποσοστό 70% πήραν το χάπι κάποια στιγμή στη ζωή τους.
Το αντισυλληπτικό χάπι απελευθέρωσε και τα δύο φύλα. Πριν, οι γυναίκες στηρίζονταν εξ ολοκλήρου στον άνδρα στον τομέα της αντισύλληψης, με αποτέλεσμα το χάπι να τους δώσει τη δυνατότητα ελέγχου. Ο έλεγχος της αναπαραγωγικής υγείας και του χρόνου τεκνοποίησης ενδυνάμωσε τις γυναίκες, επιδρώντας σημαντικά στη δυναμική των σχέσεων και στον θεσμό της οικογένειας.
Με έναν ιδιαίτερο τρόπο μάλιστα επηρέασε, σύμφωνα με τους ειδικούς, ακόμα και τις γυναίκες που δεν το έλαβαν ποτέ, γιατί κλόνισε την υπόσχεση του ανδρός που ενείχε μια απρογραμμάτιστη εγκυμοσύνη, αυτή του γάμου. Από τη στιγμή που υπήρχε το χάπι, η γυναίκα μπορούσε να είναι υπεύθυνη για την αποφυγή της εγκυμοσύνης. Σε μια παλιά μελέτη που εξέταζε τις επιδράσεις του χαπιού γράφτηκε ότι το χάπι όχι μόνο μείωνε τον αριθμό των γάμων λόγω μη προγραμματισμένης κύησης, αλλά επίσης καθυστερούσε τον γάμο, μειώνοντας την ανάγκη να παντρευτεί κανείς, ώστε να έχει ενεργή σεξουαλική ζωή.
Το αντισυλληπτικό χάπι, λοιπόν, συνιστά δίχως άλλο μια σημαντική κοινωνιολογική αλλαγή που διαχώρισε τη συντροφική σχέση από την τεκνοποίηση. Στη Βρετανία του 1960 λιγότεροι από ένας στους 100 ενήλικες κάτω από την ηλικία των 50 είχαν συζήσει με τον σύντροφό τους. Η αναλογία αυτή σήμερα είναι ένας στους 6. Το χάπι, λοιπόν, όχι μόνο έδωσε στις γυναίκες την ελευθερία να έχουν σεξουαλικές σχέσεις με τους δικούς τους όρους, αλλά άλλαξε και τη δυναμική των σχέσεων, επηρεάζοντας τους ρόλους των δύο φύλων. Όπως ήταν φυσιολογικό, κάποια άτομα ανταποκρίθηκαν καλύτερα από άλλα σε αυτήν την αλλαγή.
Κάποιες γυναίκες, μάλιστα, λένε πως η ύπαρξη του χαπιού τούς δημιουργεί μια επιπλέον πίεση, καθώς οι άνδρες αυτόματα υποθέτουν πως το λαμβάνουν. Ωστόσο, οι ειδικοί πιστεύουν πως, αν ένα ανδρικό αντισυλληπτικό χάπι ήταν αυτήν τη στιγμή διαθέσιμο, οι γυναίκες πλέον ίσως να μην εμπιστεύονταν τους άνδρες και να συνέχιζαν τη δική τους αγωγή.
Ακόμα ένα αποτέλεσμα της ευρείας χρήσης του αντισυλληπτικού χαπιού ήταν ότι πλέον μειώθηκε ο αριθμός των διαθέσιμων παιδιών για υιοθεσία, δίνοντας ταυτόχρονα άλλη αξία στην επιθυμία ενός ανθρώπου να γίνει γονέας.
Ως προς τον έλεγχο του πληθυσμού, συγκεκριμένα στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν βρέθηκε η επίδραση του χαπιού να είναι σημαντική, από τη στιγμή που οι δεκαετίες του ’20 και του ’60 είχαν παρόμοιο αριθμό άτεκνων γυναικών. Βέβαια, στη 10ετία του ‘60 η ατεκνία ήταν επιλογή, ενώ στη δεκαετία του ‘20 ήταν συνέπεια των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών που ανάγκαζαν πολλούς άνδρες να εργάζονται μακριά από το σπίτι τους για πολλά χρόνια.
Το χάπι έχει επηρεάσει τις γυναίκες με διαφορετικό τρόπο ανάλογα με την ηλικία τους. Στις νέες γυναίκες η επίδρασή του επικεντρώνεται στον τρόπο ζωής τους. Όταν όμως μια γυναίκα συνεχίζει να παίρνει το χάπι για 10-15 χρόνια, φαίνεται πως έχει λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσει καρκίνο στις ωοθήκες και τη μήτρα.
Ίσως η πιο σημαντική κριτική της ευρείας λήψης του αντισυλληπτικού χαπιού είναι ότι, ενώ προστατεύει θαυμάσια από μια μη προγραμματισμένη εγκυμοσύνη, δεν παρέχει καμία προστασία απέναντι στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Οι γυναίκες λοιπόν που αντικαθιστούν το προφυλακτικό με το αντισυλληπτικό χάπι έχουν αυξημένο κίνδυνο τόσο να προσβληθούν από κάποιο ΣΜΝ όσο και να το μεταδώσουν.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Θ. Παλλαντζάς,
Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος,
Πηγή bbc
