Αν και οι γιατροί είναι εκπαιδευμένοι να καταλαβαίνουν πολλά όταν μας ρωτάνε το ιστορικό μας, αυτό δεν σημαίνει πως εμείς πρέπει να εφησυχάζουμε – ει μη τι άλλο, συνήθως αποφασίζουμε να πάμε στον γιατρό όταν φτάνουμε στο «ως εδώ και μη παρέκει».
Κάπως έτσι σκέφτηκε και ο γενικός ιατρός δρ Μαρκ Πόρτερ, ο οποίος προ ημερών δημοσίευσε στην εφημερίδα «TheTimes» του Λονδίνου έναν κατάλογο με συμπτώματα που ενδέχεται να κρύβουν κάτι εντελώς διαφορετικό απ’ ό,τι νομίζουμε – και ως εκ τούτου πρέπει να τα έχουμε το νου μας και να πάμε αμέσως στον γιατρό, εάν τα εκδηλώσουμε. Ιδού…
* «Δαχτυλίδι» γύρω από την ίριδα. Αν έχετε ηλικία κάτω των 55 ετών, σταθείτε μπροστά στον καθρέφτη και κοιτάξτε γύρω από το χρωματιστό κέντρο των ματιών σας (ίριδες). Αν εντοπίσετε ένα ανοικτόχρωμο, σαν από κερί δακτύλιο γύρω τους, υποδηλώνει αυξημένη χοληστερόλη.
* Πληγή στο στόμα που δεν κλείνει σε τρεις εβδομάδες. Μπορεί να σημαίνει κακοήθεια. Ιδιαιτέρως ύποπτη σε καπνιστές και πότες.
* Πόνος στα «καλάμια». Η αρτηριοσκλήρυνση (η στένωση των αρτηριών, που κρύβεται πίσω από εμφράγματα και εγκεφαλικά) εκδηλώνεται συχνά με ανεξήγητο πόνο στα πόδια (ιδίως στα «καλάμια») την ώρα της βάδισης, ο οποίος υποχωρεί με την ακινησία.
* Εξάνθημα στο δέρμα. Το πιο σοβαρό είναι αυτό που μοιάζει με μικροσκοπικές, κοκκινοπόρφυρες στάλες αίματος κάτω από την επιδερμίδα, οι οποίες δεν ασπρίζουν όταν τις πιέζουμε με τον πάτο ενός γυάλινου ποτηριού. Οι πιθανές αιτίες του κυμαίνονται από αθώες (λ.χ. βήχας) έως πολύ σοβαρές (μηνιγγίτιδα, λευχαιμία).
* Αλλαγή στα νύχια. Αν κοιτάξουμε τα νύχια μας από το πλάι, θα δούμε πως στο σημείο όπου ενώνονται με τα «πετσάκια» υπάρχει κάτι σαν «σκαλοπατάκι». Αν αυτό το βαθούλωμα χαθεί και το νύχι μοιάζει να βγαίνει σε ευθεία γραμμή από το δέρμα, ενδέχεται να αποτελεί ένδειξη καρκίνου του πνεύμονα.
* Ιδρώτας τη νύχτα. Μερικές φορές είναι ένδειξη υποκείμενου νοσήματος, όπως η φυματίωση και το λέμφωμα.
* Πρήξιμο και πόνος στο «καλάμι». Επείγον περιστατικό, ιδίως στις γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά, σε όσους έχουν υποβληθεί πρόσφατα σε χειρουργική επέμβαση και σε όσους έχουν κάνει πολύωρο ταξίδι. Είναι πιθανό να αποτελεί ένδειξη θρόμβωσης.
* Δυσκολίες στην κατάποση. Ο «κόμπος» στο λαιμό που κάνει το φαγητό (συνήθως κρέας και ψωμί) να «κολλάει» πάνω του, μπορεί να είναι ένδειξη καρκίνου του οισοφάγου.
* Ακανόνιστος χτύπος της καρδιάς. Η καρδιά πρέπει να χτυπάει με ρυθμό και με 60-100 παλμούς το λεπτό. Αν η δική σας χτυπάει όπως θέλει, μπορεί να αποτελεί ένδειξη καρδιακής αρρυθμίας.
* Αλλαγή σε κάποια «ελιά». Οποιαδήποτε αλλαγή στο σχήμα, στο μέγεθος, στο χρώμα, στα όρια ή στην υφή μιας ελιάς του δέρματος, πρέπει να ελέγχεται αμέσως.
* Μείωση του ύψους ή εύκολο κάταγμα. Αν έχετε χάσει πόντους από το ύψος σας ή αν σπάσετε κόκαλο μετά από μικρό χτύπημα (π.χ. επειδή γλιστρήσατε στο πεζοδρόμιο), μπορεί να έχετε οστεοπόρωση.
* Ανεξήγητο αδυνάτισμα. Η απώλεια βάρους που δεν οφείλεται σε δίαιτα, απώλεια των δοντιών, στεναχώρια και γενικώς σε προφανή λόγο, δεν είναι φυσιολογική.
* Αλλαγές στο στήθος. Ισχύει για άντρες και γυναίκες. Οποιαδήποτε αλλαγή – από ένα εξόγκωμα και πόνο έως αλλαγή στη θηλή ή στο δέρμα – είναι ύποπτη.
* Πρήξιμο στον όρχι. Κάθε πρήξιμο ή οζίδιο μέσα ή γύρω από τον όρχι, πρέπει να ελέγχεται. Κινδυνεύουν περισσότεροι νέοι ηλικίας κάτω των 45 ετών.
* Πόνος ή «σφίξιμο» στο κέντρο του στήθους. Επείγον περιστατικό, ιδίως εάν αντανακλάται στον αυχένα και στο αριστερό χέρι. Μπορεί να συνοδεύεται από ιδρώτα και αίσθημα ναυτίας.
* Αλλαγές στη λειτουργία του εντέρου. Οποιαδήποτε αλλαγή στις κενώσεις – είτε αίμα είτε κάτι σαν διάρροια – διαρκεί πάνω από 6 εβδομάδες, πρέπει να ελέγχεται.
* Βραχνάδα που κρατάει πάνω από τρεις εβδομάδες. Στους ενήλικες – ιδίως στους καπνιστές ηλικίας άνω των 50 ετών – μπορεί να υποδηλώνει καρκίνο του λάρυγγα.
* Προβλήματα στη στύση. Η στυτική δυσλειτουργία μπορεί να αποτελεί την πρώτη ένδειξη αρτηριοσκλήρυνσης.
* Βήχας με αίμα. Η αιμόπτυση μπορεί να είναι ένδειξη αναπνευστικής λοίμωξης ή και υποκείμενου καρκίνου. Πρέπει να ελέγχεται ακόμα και στους μη καπνιστές.
* Επιληπτική κρίση. Η απώλεια συνειδήσεως, με ή χωρίς τρέμουλο των άκρων, σε άτομο που δεν είναι διαγνωσμένο με επιληψία, θέλει έλεγχο, ακόμα κι αν φαίνεται μια χαρά όταν συνέλθει.
* Δύσπνοια. Επείγον περιστατικό η απότομη εμφάνισή της σε έναν έως τώρα υγιή άνθρωπο. Μπορεί να σημαίνει πολλά.
* Ασυνήθιστη αιμορραγία από τον κόλπο. Ύποπτη η αιμορραγία μετά το σεξ (ιδίως εάν εμφανίζεται επί περισσότερο από ένα μήνα σε γυναίκα ηλικίας άνω των 35 ετών) και η αιμορραγία μετά την κλιμακτήριο.
* Αίμα στα ούρα. Ιδίως σε άτομα ηλικίας άνω των 45 ετών, μπορεί να υποδηλώνει κάτι σοβαρό.
* Πρησμένος αδένας επί 3 εβδομάδες. Θέλει έλεγχο, ιδίως εάν δεν πονάει.
