Το 2012 αποτελεί έτος ορόσημο, καθώς σηματοδοτεί την εκκίνηση μιας νέας πορείας για το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Οι μεγάλες νομοθετικές αλλαγές που υλοποιήθηκαν την τριετία 2009-2011 επιβάλουν τον ανακαθορισμό του ρόλου του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ως του κεντρικού οργανισμού κοινωνικής ασφάλισης της Ελλάδος.
Οι αλλαγές αυτές αφορούν:
Την ένταξη στο ΙΚΑ- ΕΤΑΜ του συνόλου των ασφαλιστικών ταμείων κύριας σύνταξης των μισθωτών.
Την υπαγωγή από την 1 Ιανουαρίου του 2011 όλων των νεοπροσλαβανομένων δημόσιων υπαλλήλων στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Το διαχωρισμό, ύστερα από 75 χρόνια, του κλάδου υγείας από τον κλάδο σύνταξης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με την υπαγωγή του στο νέο Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας.
Οι πολύ σημαντικές αυτές δομικές αλλαγές δημιουργούν εκ των πραγμάτων νέα δεδομένα για το ρόλο που καλείται να διαδραματίσει το ΙΚΑ- ΕΤΑΜ τις επόμενες δεκαετίες.
Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μετά από 75 χρόνια ζωής καλείται για πρώτη φορά να επιτελέσει τον κοινωνικό του ρόλο, εστιάζοντας με απόλυτο τρόπο στη διαχείριση των ακόλουθων έργων:
-της κύριας σύνταξης όλων των μισθωτών
-των παροχών σε χρήμα
-της πιστοποίησης της αναπηρίας για το σύνολο των Ελλήνων πολιτών
– της καθολικής είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών από το σύνολο των εργοδοτών- επιχειρήσεων.
Η επίτευξη αυτών των στόχων συνθέτει το νέο πλαίσιο της κοινωνικοασφαλιστικής ευθύνης που καλείται το ΙΚΑ – ΕΤΑΜ να υπηρετήσει τις επόμενες δεκαετίες.
Η Διοίκηση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, από τη στιγμή που ανέλαβε τις ευθύνες της προκειμένου να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στην προώθηση αυτών των στρατηγικών στόχων σχεδίασε και ολοκλήρωσε εντός του 2011 μια σειρά δράσεων για να προετοιμάσει το “έδαφος” ώστε να υλοποιηθούν με επιτυχία οι νέες διαρθρωτικές αλλαγές που επιβάλλονται από το νέο ρόλο που καλείται να διαδραματίσει το ΙΚΑ.
Οι δράσεις αυτές κινήθηκαν στους παρακάτω βασικούς άξονες:
Μείωση της ανάγκης επισκεψιμότητας των πολιτών στις Μονάδες του ΙΚΑ, μέσω νέων ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών συναλλαγών και αυτοματοποιημένης επικοινωνίας υπηρεσιών χωρίς τη διαμεσολάβηση των πολιτών (διαλειτουργικότητα). Βασική μας επιδίωξη στο πλαίσιο αυτής της δράσης είναι να μειώσουμε τις ανάγκες της φυσικής παρουσίας πολιτών στα γραφεία του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και να διευρύνουμε τις προσφερόμενες υπηρεσίες στο σπίτι ή στο γραφείο του συναλλασσόμενου με την αξιοποίηση της τεχνολογικής ωριμότητας του Οργανισμού (προσφορά ολοκληρωμένων συναλλαγών μέσω διαδικτύου, αποστολή αναγκαίων εγγράφων στη διεύθυνση κατοικίας των ασφαλισμένων και κατάργηση δικαιολογητικών με την ψηφιακή διασύνδεση του ΙΑΚ με τους : ΟΑΕΔ, ΟΕΕ, ΟΕΚ, ΥΠ.Ε.).
Η ανάπτυξη αυτών των νέων υπηρεσιών αποδίδει σήμερα με την αποτροπή εκατοντάδων χιλιάδων επισκέψεων στα γραφεία του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και των άλλων Οργανισμών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας που είναι η μεγαλύτερη σε όγκο συναλλαγή των εργοδοτών με το ΙΚΑ, από 10/1/2012 χορηγείται μέσω του διαδικτύου απευθείας στους πιστοποιημένους φορείς ή τους εργοδότες και έτσι όχι μόνο δεν θα απαιτείται η φυσική παρουσία των εργοδοτών στις Μονάδες του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, αλλά διασφαλίζεται η νομιμότητά της από φαινόμενα καταδολιεύσεων (πλαστογραφίες, παράτυπες χορηγήσεις κ.λπ.)
Εντοπισμός των αδυναμιών της υφιστάμενης οργανωτικής δομής όπως είναι η απουσία δομημένης οργανωτικής επικοινωνίας μεταξύ κεντρικής διοίκησης και περιφερειακού δικτύου για έλεγχο, εποπτεία, μέτρηση απόδοσης λογοδοσία κ.λπ.
Εκμετάλλευση υφιστάμενων διοικητικών δομών άλλων δημοσίων υπηρεσιών και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην κατεύθυνση της ενοποιημένης παροχής υπηρεσιών στους πολίτες, με επάρκεια και ποιότητα.
Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την αποφυγή των συναλλαγών που αφορούν τις υπηρεσίες υγείας, το έργο των οποίων αναπτύσσεται και διεκπεραιώνεται από τον νέο Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) αλλάζουν τα δεδομένα της προσφοράς των υπηρεσιών μας από τις υφιστάμενες στεγασμένες δομές του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Παρότι καταφέραμε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις δραστικής μείωσης της επισκεψιμότητας στα γραφεία του Ιδρύματος, δεν έχουμε καταφέρει μέχρι σήμερα να βελτιώσουμε το χρόνο απονομής των συντάξεων, είτε αυτές είναι κύριες είτε επικουρικές, είτε συντάξεις αναπηρίας. Επίσης δεν κατέστη δυνατός ο αποτελεσματικός έλεγχος της εισφοροδιαφυγής.
Στη διαχείριση των παραπάνω ζητημάτων, υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Η ενδελεχής μελέτη τους επιβάλει στη Διοίκηση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ να προχωρήσει στην ριζική τους αντιμετώπιση με τολμηρό ανασχεδιασμό του αντικειμένου εργασίας των στεγασμένων δομών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Στην κατεύθυνση αυτή αποφασίσαμε την προώθηση δράσεων για την επιτάχυνση της απονομής συντάξεων (αποκέντρωση εργασιών) και την ενίσχυση του ελεγκτικού έργου (αναδιάταξη των ελεγκτικών μηχανισμών). Η επιτυχία των δράσεων αυτών εξαρτάται από το μετασχηματισμό της οργανωτικής δομής των υπηρεσιών του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, που θα γίνει στη βάση των παρακάτω οργανωτικών και λειτουργικών αρχών:
Ουσιαστική αποκέντρωση με τη δημιουργία Περιφερειακών Διευθύνσεων με κύριο στόχο το συντονισμό του συνόλου των υφιστάμενων υπηρεσιών και το δραστικό έλεγχο της εισφοροδιαφυγής.
Ισχυροποίηση των υποκαταστημάτων του ΙΚΑ ως βασική λειτουργική μονάδα που θα αναπτύσσεται σε κάθε πρωτεύουσα παλαιού νομού ή σε διαδημοτικά συμπλέγματα και σε νησιά με επικέντρωση στο έργο απονομής των συντάξεων και είσπραξης των εισφορών.
Ανάπτυξη Γραφείων Κοινωνικής Ασφάλισης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με γεωγραφική αναφορά είτε σε καλλικρατικούς δήμους και διαδημοτικά συμπλέγματα με πληθυσμούς 10.000 -15.000 άτομα είτε σε ορεινές και δυσπρόσιτες γεωγραφικές περιοχές με χαμηλότερο πληθυσμό με πλήρη παροχή υπηρεσιών προς τους ασφαλισμένους.
Διεύρυνση των λειτουργιών των ΚΕΠ με την αξιοποίηση των ήδη θεσμοθετημένων αρμοδιοτήτων τους για προσφορά κοινωνικών και ασφαλιστικών υπηρεσιών.
Καθορισμός ενιαίου τρόπου συναλλαγής του ασφαλισμένου, ανεξάρτητα με ποια δομή συναλλάσσεται (Υποκατάστημα – Γραφείο Κοινωνικής Ασφάλισης) και σταδιακή ολοκλήρωση του έργου απονομής συντάξεων από όλα τα υποκαταστήματα που συγκροτούν τη βασική λειτουργική μονάδα του ΙΚΑ.
Η σταδιακή ολοκλήρωση των ως άνω οργανωτικών και λειτουργικών αλλαγών εντός του 2012 αποτελεί αναγκαίο όρο για τη ριζική αναβάθμιση των προσφερομένων υπηρεσιών ασφάλισης, την επίσπευση του χρόνου απόδοσης των συντάξεων, την αποτροπή παραβατικών συμπεριφορών, και τον αποτελεσματικό έλεγχο των φαινομένων της εισφοροδιαφυγής και εισφοροαποφυγής.
Η εμμονή στο ισχύον οργανωτικό και λειτουργικό σχήμα που τίθεται τις περισσότερες φορές από τοπικούς φορείς ως θέση αρχής για τη διατήρηση ενός γεωγραφικού κεκτημένου είναι ως ένα βαθμό κατανοητή, όμως δε συμβάλλει στην προώθηση ενός οργανωτικού εγχειρήματος που αποσκοπεί στην ανατροπή υφιστάμενων δυσλειτουργιών του ΙΚΑ.
Προκειμένου να αποφευχθούν άγονες και άστοχες αντιδικίες και ανώφελες διαφοροποιήσεις για το πού χωροταξικά θα αναπτυχθούν οι υπηρεσίες του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, καλείστε εάν το κρίνετε απαραίτητο, να εκφράσετε απόψεις και προτάσεις χωροταξικής οριοθέτησης των υπηρεσιών του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ ανά νομό, λαμβάνοντας υπόψη σας τα παρακάτω:
Α. Το έργο κοινωνικής ασφάλισης που εκτελείται σήμερα από τα ΚΕΠ
Β. την αρχή που προβλέπει ένα κεντρικό Υποκατάστημα ανά νομό και συγκεκριμένο αριθμό Γραφείων Κοινωνικής Ασφάλισης που προτείνεται να αναπτυχθούν ανά νομό
Ακολούθως παραθέτουμε αναλυτική τεκμηρίωση της προτεινόμενης οργανωτικής αναδιάρθωσης του ΙΚΑ και πίνακα με:
α) την υφιστάμενη οργανωτική πραγματικότητα
β) την προτεινόμενη νέα οργανωτική δομή ανάπτυξης των Περιφερειακών Διευθύνσεων, των Υποκαταστημάτων και του πλήθους των Γραφείων Κοινωνικής Ασφάλισης που πρόκειται να αναπτυχθούν ανά νομό, και στα νησιά.
Τέλος σας κάνουμε γνωστό ότι εντός του Ιανουαρίου το Δ.Σ. του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ θα εγκρίνει το Σχέδιο Δράσης του Ιδρύματος, το οποίο και θα σας αποσταλεί.
Στο Σχέδιο Δράσης του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ καθορίζονται οι βασικοί επιχειρησιακοί στόχοι και το σύνολο των επιμέρους στόχων και μέτρων που προγραμματίζονται με στόχο την υλοποίησή τους εντός του 2012.
Με ιδιαίτερη τιμή,
ο Διοικητής
Ροβέρτος Σπυρόπουλος
